Irak savaşının ABD'ye maliyeti 2 trilyon $'a ulaşabilir
Amerikalı ekonomi uzmanları, Irak savaşının ABD'ye uzun dönemli bedelinin, Beyaz Saray'ın öngördüğünü kat kat aşarak 2 trilyon dolara ulaşabileceğini açıkladılar.
Columbia Üniversitesi'nde çalışan Nobel ödüllü Joseph E. Stiglitz ve Harvard Üniversitesi öğretim üyesi Linda Bilmes'in yaptığı çalışmada, ABD yönetiminin savaş maliyeti tahminlerinin, ana hatlarıyla sadece harekat masraflarını ve ücretleri kapsadığı belirtilerek, savaşın bedelinin gerçekte çok yüksek olduğu savunuldu.
Uzmanların çalışmasında, savaşta yaralanan yaklaşık 16
bin Amerikalı askere ödenecek malulen emeklilik maaşlarının ve yaşamlarını yitiren askerlerin ailelerine ödenen tazminatın da bu miktarın içinde olduğu belirtildi.
Oldukça tutumlu bir değerlendirme yapmalarına rağmen, ortaya çıkan rakam karşısında şaşırdıklarını belirten uzmanlar, savaşın maliyetinin 1 trilyon doları aştığından emin olduklarını ifade ettiler.
Ekonomi uzmanları, Amerikalı vergi mükelleflerinin, ABD askerleri Irak'tan çekildikten çok sonra da bu bedelin yükünü taşıyacaklarını kaydettiler.
Uzmanlar, öngörülemeyen harcamalar arasına, uzun süren görevler nedeniyle güçsüzleşen orduya yeni askerler alınması, ülkenin uzun dönem ekonomik büyümesinin yavaşlaması ve savaş gazilerinin uzun süreli tedavi masraflarını da dahil etti.
Stiglitz ve Bilmes, ordu istatistiklerine göre Temmuz 2005 itibariyle Irak'tan dönen askerlerin yüzde 30'unda, 3-4 ay içinde ruhsal hastalıkların saptanmasını da hesaba kattı.
Uzmanların, petrol fiyatlarında 2003 yılından bu yana meydana gelen varil başına 25 dolarlık artışın yüzde 20'si olan 5 dolarlık bölümün de savaştan kaynaklandığını hesaba kattığı ve bunun da ABD ekonomisine yaklaşık 25 milyar dolara malolduğu belirtildi. Çalışmanın, Amerikan askerlerinin her yıl giderek azalan sayılarla 2010'a kadar Irak'ta kalacağı varsayılarak yapıldığı kaydediliyor.
PENTAGON: ''173 MİLYAR DOLAR HARCADIK''
Rapor konusunda konuşan Pentagon sözcüsü Yarbay Roseann Lynch ise, dün yaptığı açıklamada, Irak savaşının aylık harekat masraflarına ilişkin maliyetinin 4.5 milyar dolar olduğunu belirtti.Bu miktarın, yeni silah ve teçhizat bedelini içermediği bildiriliyor. Lynch, savaşın şimdiye kadarki toplam maliyetinin ise 173 milyar dolar olduğunu açıkladı.
Irak'ın işgalinden önceki Beyaz Saray Bütçe Direktörü Mitch Daniels, o dönemki Beyaz Saray Ekonomi Danışmanı Lawrence Lindsey'in hesapladığı 100 ila 200 milyar dolarlık maliyeti ''aşırı yüksek'' bularak reddetmiş, savaşın, ABD'nin ''karşılayabileceği'' bir bedeli olacağını söylemişti.
|