Enflasyon hedeflemesi halka ne fayda sağlayacak?
Ekonomiyi yönlendiren politikaların başında gelen para politikasının temel amacı fiyat istikrarını sağlamaktır. Ancak bu amaca erişmek için elindeki araç sayısı azdır. Parayı kontrol eder, faizi belirler, döviz kuruna müdahale eder. Bu araçların, enflasyonun düşük düzeyde gerçekleşmesi açısından etkinliği tartışmalıdır. Bu nedenle, 15 yıl önce Yeni Zelanda'da ' enflasyonu hedefleyelim, bu hedefin tutturulmasından da merkez bankasını sorumlu tutalım' anlayışı gelişti. Başarılı da oldu. Hedefler tutmaya başladı. Bunu gören bazı ülkeler "Biz de bu tür bir sistem kuralım" dediler. Enflasyon hedeflemesine dayalı para politikası yaygınlaştı. Şimdi, biz de bu sistemi uygulamaya başlıyoruz. Enflasyonun önümüzdeki yıl artma ve azalma olasılıklarını Merkez Bankası'ndan öğreneceğiz . Aylık toplantılarının özetlerinden bilgi alacağız. Gelişmeler konusunda fikrimiz olacak. Davranışlarımızı, bekleyişlerimizi ve hedeflediklerimizi buna göre çizeceğiz. Adeta 'önceden ikaz mekanizması' ile uyarılacağız. Hükümet de enflasyonu hedefe geri çekmek için ne gerekiyorsa yapacak. Eskisi gibi, "Canım, makul enflasyon iyidir" deyip işi askıya alamayacak. Öyle ümit ediyoruz.
Halka yararı Enflasyon hedeflemesinden ve başarısından halkın yararlanması, düşük enflasyonda yaşamanın getirileri ile aynı. Bizi yüksek enflasyonun zararlarından kurtarıyor. Peki, kurtarıyor da ne oluyor diye sorduğumuzda yanıtları örneklerle verelim. * Mortgage başlıyor. Kira öder gibi ev alma olanağı doğuyor. Enflasyon tek haneli rakamlara düşmeseydi böyle bir imkan karşımıza çıkmayacaktı. Kiraları ev sahiplerine verip, sonunda evsiz bir aile olarak hayatımızı sürdürecektik. Ya da yapabilirseniz devlete ait arazileri alıp tapusuz, ruhsatsız, evlerde oturacaktık. Şimdi buna alternatif ve çağdaş bir sistem ortaya çıktı. * Mortgage ile ev sahibi olduğunuzda fiyat istikrarının sağlanması sizin yararınıza. Enflasyon hedeften saparsa, faizler yükselir; daha fazla aylık taksit ödersiniz . Bu olasılığı önceden görürseniz, hükümeti ve Merkez Bankasını sıkıştırıp, oluşacak zararınıza başlangıçta mani olursunuz. * Arabanızı aldınız. Düşük enflasyon size taksitlerle ödeme olanağı verdi. Taksitleri ödeme sırasında da enflasyonun yükselmesini istemezseniz, bunun güvencesi enflasyon hedeflemesine dayalı para politikasıdır. * Düşük enflasyonda faizler de düşük olur. Bu, yatırımları arttırır. Yabancı sermayenin gelmesini sağlar. Yatırımların artması yeni iş imkanları yaratır. * Enflasyonun artmasına karşı güvence oluşturuyor . Bir yıl sonra ne olabileceğini görüp önlem alabiliyorsunuz. Bu örnekler düşük düzeydeki fiyat istikrarında iş ve aş sağlama, araba ve ev alma olanaklarının nasıl ortaya çıkabildiğini gösteriyor. Enflasyon düşmeseydi, bunların çoğu tesadüfen elde edilecekti. Şimdi herkese aynı imkanlar sağlanıyor. Fiyat istikrarı ileride sürdürülebilirse, çocuklarımızın da aynı olanaklardan yararlanabileceklerini unutmayalım. Sürdürmenin yolu ise, zamanımızda enflasyon hedeflemesinin doğru uygulanmasından geçiyor. Para politikasından, bundan başka ne istenebilir ki?
|