|
 |
 |
 |
 |
|
İş dünyasında check-up takma isimle yapılıyor
Check-up yaptıran yöneticilere bazı ayrıcalıklar tanınıyor. İşadamları kodadı kullanabiliyor, hasta kayıtları tutulmuyor ve raporları büyük bir gizlilikle hazırlanıyor
Florance Nightingale Hastanesi'nden Yard. Doç. Dr. Elif Akün, iş dünyası için check-up programlarıyla ilgili soruları yanıtladı.
İş dünyasına yönelik check-up programları neden ortaya çıktı, işadamlarının özel incelemeye mi ihtiyacı var?
Çalışma baskısı ve stres, yöneticilerin sağlığını fazla etkiliyor ve bu firmaların geleceğini belirliyor. Bu nedenle yöneticileri, yıllık özel sağlık kontrollerine tabi tutmaya karar verdik. Yılda bir kez yapılması gereken bu program ayrıca uluslararası seyahatlerde maruz kaldığı enfeksiyonlara karşı koruyucu aşılama ve diğer tıbbi önlemlerin alındığı seyahat danışmanlığı, beslenme, egzersiz danışmanlığı hizmetlerini de içeriyor.
KOD ADI KULLANIYORLAR
İş dünyasında tepe noktasındaki kişiler hastalıklarının bilinmesinden rahatsızlık duyuyorlar mı?
Check-up yaptıran yöneticilerin isterse kod adı kullanabilme ve kayıt tutulmama hakkı var. Raporları da büyük bir gizlilik içinde sadece şahsa iade ediliyor.
Ofiste check-up yapılabilir mi?
Yapılabiliyor. Ancak kan tahlili gibi çok küçük incelemelere olanak vermediği için çok tercih etmiyoruz. Bu kadar küçük kapsamlı bir check-up yöntemi, bazı problemlerin atlanmasına yol açabilir.
Kadınlar mı, erkekler mi daha çok check-up yaptırıyor?
Check-up programlarında kadınlarda meme ve yumurtalık kanseri riskini belirleyecek tetkiklere yer veriliyor. Ancak başvuran kadınların oranı, erkeklerin yaklaşık 10'da biri düzeyinde kalıyor. Başvuranların çoğunu 40 yaş üzeri oluştursa da ailevi risk taşıdığı için 25 yaşında dahi başvuran yöneticiler var.
PLANLI CHECK-UP'LAR YAPTIRIN
Check-up mutlaka bir hastalığı teşhis eder mi?
Toplumda artan bilinçlenmeyle check-up programlarına başvurular arttı. Ancak bununla paralel olarak yanlış kullanım da yayıldı. İnsanlar gereksiz pek çok testten geçebiliyor. Ayrıca bir cihaza girerek bütün sağlık problemlerinin ortaya çıkarılabileceği gibi tamamen yanlış düşüncelere sahipler. Teknolojik ilerlemeler, modern tıbba insan vücudunun ayrıntılı görüntülenmesi konusunda hızlı olanaklar sunuyor. Bilgisayarlı tomografi, MR, pozitron emisyon tomografi (PET), elektron beam tomografi (EBT) gibi üst görüntüleme sistemleri hastalıkların erken teşhisi ve tedavilerinde çok büyük ilerlemeler sağlıyor. Ancak bunlar sağlık kontrolü yerine geçmez. Bilinçli sağlık taraması ancak uzmanlarca yapılmalıdır. Bu görüntüleme sistemlerine ancak ihtiyaç duyulduğunda başvuruyoruz.
Check-up sonuçları güvenilir midir, yoksa sadece ipucu mu veriyor?
Check-up'ın kapsamı yaşa, cinse ve hastanın mevcut risk faktörlerine göre değişir. Check-up tamamen sağlıklı ve herhangi bir şikayeti olmayan insana yapılmalıdır. Özel bir rahatsızlığı olan kişi, bunu belirtmediği için standardize edilmiş bazı testlerden geçiyorsa, check-up ancak yalancı güvence verir. Bu nedenle, ilk görüşme çok önemlidir. Hastanın sorunlarının ve varsa hastalığının ayrıntılı sorgulanması gerekir. Buna göre; standart check-up yerine, hasta ve hekim tarafından belirli bir plan yapılarak check-up'tan geçmek daha doğrudur.
TESTLER YAŞA GÖRE DEĞİŞİR
Hangi yaştan itibaren check-up başlamalı?
Check-up'ın genellikle 40 yaşından sonra yapılması gerekli gibi düşünülse de, bu düşünce doğru değildir. Checkup her yaşta yapılabilir. Özellikle de 20 yaşından sonra, düzenli olarak her yıl sağlık kontrolü yapılmasını öneriyoruz. Ancak tabii 20 yaşında check-up için gelmiş biri ile 60 yaşında check-up'tan geçen kişilerin taramaları aynı olmuyor. Yaş ilerledikçe bakılması gereken testler artış gösteriyor.
KANSERE CHECK-UP'LI TANI
Check-up'la mevcut bir kanser varsa belirleyebilir misiniz? Check-up özellikle kanserin erken teşhisi, dolayısıyla da kolay tedavisi açısından büyük önem taşır. Bugün erken teşhisi dünyada mümkün olan dört tip kanser vardır. Bunlar; kalın bağırsak, meme kanseri, rahim ağzı kanseri ve prostat kanseridir. Meme kanseri erken teşhisi için, her yaşta kadının banyo sonrası kendi memesini kontrol etmesi, yılda bir doktor tarafından meme muayenesinin yapılması, ailede meme kanseri varsa 35 yaşından sonra, ailede böyle bir sorun yoksa 40 yaşından sonra yine doktor tarafından belirlenen periyotlarla incelenmesi gereklidir.
FİYATA DEĞİL İÇERİĞE BAKIN
Check-up maliyeti ne kadar?
40 yaşın üzerindeki bir insan için kolonoskopi de dahil olmak üzere; 1 milyar lirayı buluyor. 100 milyona checkup kampanyaları yapılıyor. Ancak bunlar üç-beş kan tahlilini içeriyor. Bu verilerle hastanın sağlığı açısından bir yorum yapılması tamamen hatalı olabilir. Belki de bunu hiç yaptırmamak çok daha iyidir. Fiyat arttıkça insanların gözü korkuyor, ama fiyatın artması tetkiklerin de detaylandırılması demektir. "En pahalı check-up, en iyi check-up'tır" görüşü de bu anlamda yanıltıcı olabilir. Check-up programlarında fiyattan çok içeriğine bakmak daha anlamlıdır. Ancak sürprizle karşılaşmamak için, doktorla görüşme sırasında plan yapılabilir. Check-up yaptıracak kişinin, ilk önce yapılan bir saatlik görüşmede doktoruyla iletişimine özen göstermesi gerekir. Burada kurulacak doğru diyalog, check-up'ın göstergelerini büyük oranda etkiler.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
