|
|
|
|
Azerbaycan'da seçim günü
Azerbaycan Milli Meclisi'ndeki 125 milletvekilinin belirleneceği parlamento seçimleri, TSİ 06.00'da ülke genelinde başladı..
Belirlenen seçmen listelerinde yer alan 4 milyon 660 bin 71 seçmen, ülke genelindeki 5 bin 137 sandıkta, 1541 aday için TSİ 17.00'ye kadar oy kullanabilecek. Çeşitli nedenlerle seçmen listesinde adı bulunmayan, ancak oy kullanma hakkına sahip Azerbaycan vatandaşları da yeni kimlik belgesi, eski SSCB kimliği veya kimliğini kaybedenlere geçici olarak verilen ''9 numaralı form'' ile seçim sandığına giderek oy kullanabilecek. Seçim sürecinin başlangıcındaki 2063'ten 1541'e düşen milletvekili adaylarının yaklaşık yarısını bağımsızlar, diğer yarısını
ise toplam 48 siyasi parti veya blok temsilcisi oluşturuyor.
Seçmenler, oy pusulalarında parti veya blok adını değil, milletvekili adayının ismini işaretleyecek.
Bugünkü seçimlerde, oyunu kullanan seçmenin parmağına görünmeyen boya sürülmesi, bazı oy kullanma merkezlerinin çıkışında ''sandık çıkışı'' uygulanması, sürecin 45 ülke ve uluslararası kuruluştan 1586 yabancı gözlemci ve 80 basın kuruluşundan 260 yabancı gazeteci tarafından izlenmesi gibi daha önceki seçimlerden farklı uygulamalar yer alıyor. Merkez Seçim Komisyonu (MSK) Başkanı Mezahir Penahov, oy kullanma sürecinin başlamasına dakikalar kala MSK'ya bünyesindeki Seçimler Enformasyon Merkezi'nin açılışını yaptı. Açılışta yaptığı konuşmada MSK'ya bağlı Seçimler Enformasyon Merkezi ile daha önce faaliyete geçen Bağımsız Basın Merkezi'nin gazetecileri bilgilendirme amacıyla ortak çalışacaklarını bildiren Penahov, seçim süreciyle ilgili bilgi de verdi.
BİTİME SAATLER KALA LİSTELERE BİNLERCE ASKERİN İSİMLERİ EKLENDİ
Azerbaycan'da parlamento seçimlerinde oy verme işlemi sona doğru yaklaşırken, bazı seçim bölgelerinde seçim listelerine sonradan binlerce askerin ismi eklendi.
Başkentin Sebail bölgesine 100-200 kişilik gruplar halinde gönderilen askerler, oy kullanma merkezlerinin dışında sıralarının gelmesini askeri düzen içinde beklerken, başlarındaki komutanın emirleri doğrultusunda beşer-onar kişilik gruplar halinde binaya girerek oy kullandı.
Bakü İcra Hakimiyeti (valilik ve belediye başkanlığı) binasının karşısındaki merkezin önüne de askeri araçlarla gelen yüzü aşkın asker, oy kullanmak için sıraya girdi. Bu merkezdeki komisyon yetkilileri, ''askerlerin normalde listede olmadığını, ancak iki gün önce yeni bir liste gönderildiğini ve bu ikinci listede 156 askerin isminin yer aldığını'' anlatarak, işlemin yasal olduğunu savundu. Askerlerin olağandışı bir uygulamayla seçim merkezleri önünde toplanması üzerine, bazı milletvekili adayları söz konusu merkezlere gelerek itirazlarını bildirdiler.
Adayların itirazları, bu askerlerin bölgedeki askeri birliklerde görevli olmadıkları ve seçim listesinde yapılan değişiklikle ilgili kendilerine bilgi verilmediği gibi konular üzerinde yoğunlaştı.
LİDERLER OYLARINI KULLANDI
Azerbaycan Milli Meclisi'ndeki 125 milletvekilinin belirlenmesi için ülke çapında bugün yapılan genel seçimlerde Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Müsavat Partisi lideri İsa Kamber ve Halk Cephesi (AHCP) lideri Ali Kerimli oy kullandı.
Cumhurbaşkanı Aliyev, oyunu 29 numaralı Sebail seçim bölgesinin 6 numaralı sandığında kullandı. Aliyev'in oy kullanmasını, akredite olmalarına rağmen AA muhabirlerinin izlemesine izin verilmedi. Aliyev, oy kullandıktan sonra yaptığı açıklamada, seçimlerin demokratik geçmesi için gerekli koşulların sağlandığını söyleyerek, ''Azerbaycan halkının iradesinin sandıklara yansıyacağını, seçimlerden sonra ülkedeki demokrasinin daha da gelişeceğini ümit ettiğini'' bildirdi. Azerbaycan'da başkanlık sistemi bulunduğunu anımsatan Aliyev, parlamento seçimlerinin iktidar değişikliğine yol açacağı düşüncesinin temelsiz olduğunu kaydetti.
MUHALEFET LİDERLERİ
Ana muhalefet partisi lideri Kamber ise oyunu 20 numaralı Nerimanov seçim dairesinin 23 numaralı sandığında kullandı. Seçim sürecinde ihlal bulunup bulunmadığı sorusunu, oy verme işlemlerinin yeni başladığını anımsatarak cevaplayan Kamber, seçimlerde halkın büyük çoğunluğunun partisinin de içinde yer aldığı Azatlık Bloku'ndan yana oy kullanacağını iddia etti. AHCP Genel Başkanı Kerimli de, Nesimi seçim dairesindeki 15 numaralı sandıkta öğle saatlerinde oy kullandı. Kerimli, daha sonra yaptığı açıklamada, seçim sürecinde çeşitli kural ihlalleri yapıldığı yönünde bilgiler geldiğini, bunların bir bölümünün de kayıtlara geçtiğini belirterek, bu konuyu incelemek için gerekli çalışmalara başladıklarını bildirdi. Öte yandan Merkez Seçim Komisyonu (MSK) bünyesindeki Seçimler Enformasyon Merkezi'nden yapılan açıklamada, oy verme işlemlerinin ilk üç saatinde katılım oranının yüzde 6,59 olduğu bildirildi. Açıklamada, Enformasyon Merkezi'ne yerel saatle 11.00'e kadar gelen bilgilere göre ülke genelinde 307 bin 432 seçmenin oy kullandığı belirtildi.
SEÇİM YASASI
Oy kullanmanın isteğe bağlı olduğu ve hiç kimsenin vatandaşları kullanmaya mecbur edemeyeceği ifade edilen Seçim Yasası'na göre, oy kullanılan bölgedeki seçimin geçerli olması için, seçmen listelerinde yer alan isimlerin yüzde 25'inden fazlasının oy kullanması gerekiyor. Seçim bölgelerinin bağlı bulunduğu seçim mıntıkalarındaki seçimin geçerli olması ise söz konusu bölgelerin en az yüzde 60'ındaki oy kullanma sonuçlarının geçerli olmasını gerektiriyor. Ülke genelinde 125 seçim dairesi bulunurken, her biri bir milletvekilini belirleyecek bu seçim dairelerinde yapılan oy sayımı sonucu en fazla oy alan iki adayın eşit oy aldığı belirlenirse, bu dairedeki seçim sonuçları iptal edilecek.
Oy kullanma süreci veya sayım sırasında yasadışı uygulamaların yapıldığı tespit edilirse, ilgili seçim bölgesi veya dairesindeki seçim sonuçları da iptal edilecek.
Merkez Seçim Komisyonu (MSK) ve Daire Seçim Komisyonu'nun dışında, ilgili bölgede yapılan seçim sonuçları hakkında adaylar veya seçmenler tarafından dava açılması durumunda, seçim sonuçları mahkeme kararıyla da iptal edilebilir.
MSK tarafından açıklanacak resmi olmayan kesin sonuçlar, Anayasa Mahkemesi'nin onaylamasından sonra resmiyet kazanıyor. Seçim sonuçlarıyla ilgili süreçte MSK'nın 20 gün içinde bölgelerden gelecek seçim protokollerinin kontrolünü tamamlaması ve daha sonra 48 saat içinde Anayasa Mahkemesi'ne ulaştırması gerekiyor. Sonuçlarla ilgili incelemeleri 10 gün içinde tamamlaması gereken Anayasa Mahkemesi, gerekli görürse bu süreyi uzatabiliyor.
(AA)
|
|
|
|
|
|
|
|
|