Müteahhitler iş bırakıyor

Hükümetin üçüncü yılı dolarken, en önemli icraatlarından birinin duble yollar olduğu bir gerçek...
Emniyet Genel Müdürlüğü'nün geçmiş bayramlarda meydana gelen kazalara ilişkin verilerine bakıldığında, bu gerçek net görülüyor.
Sağladığı seyahat konforu bir yana, ölümlü kazalardaki düşüşe yaptığı duble katkı bile başlı başına yeterli...
Sorun ise duble yolların devam edip edemeyeceğinde...
Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren'in aktardığına göre, kamudan inşaat ihalesini alan müteahhitler sıkıntıda.
Nitekim, birçoğu da büyük indirimlerle aldıkları ihaleden zarar etmeye başlayınca yol kalitesini düşürdü.
Özellikle de bir yolun yapımında en önemli unsur olan alt zemin inşaatında kaliteyi en aza indirdi.
Sonuçta, yapılan duble yollarda kısa sürede çökmeler ve çukurlar oluştu.
Bazıları yenilenmek zorunda kalındı.
Başkan Eren'e göre:
"Bayramda, kamu işi yapan bütün müteahhitler, fırsatını buldukları ilk anda iş bırakacak..."

Çalacak veya batacak
Neden ise fiyat eskalasyonları; yani bir malın değerindeki fiyat farkları...
Geçmişteki uygulamaya göre, eğer bir inşaatta kullanılan malzemenin fiyatında iş başladıktan sonra yükselme olursa, bu fiyat farkı belirli bir hesaplama yöntemi ile müteahhitlere ödeniyormuş.
Ancak Bakanlık, aldığı bir kararla fiyat farkını, kullanılan malzemenin değerindeki artışa göre değil, ÜFE oranında hesaplayacağını açıklamış.
Müteahhitler Birliği Başkanı Eren'in verdiği rakamlara göre:
"Bir yılda akaryakıt yüzde 74, demir yüzde 72, çimento yüzde 68 zamlandı. ÜFE'deki artış ise yüzde 8. İlk sekiz ayda inşaatın hammaddesi olan mallardaki artış yüzde 38. ÜFE artışı ise yüzde 2.60 gerçekleşti. Zarar yüzde 35.40..."
Eren, bazı inşaatların da dövize endeksli yapıldığını anımsatıp devam etti:
"Bu artışlar bir yana dövizde de yüzde 19 düşüş yaşandı. Dövizle iş alanların durumu felaket..."
Eren sıkıntılarını, başta Bakan Faruk Nafiz Özak olmak üzere Bayındırlık Bakanlığı üst düzey yöneticilerinin hemen hemen hepsine aktarmış.
Duble yolları ilk başlatan ve kısa süre önce görevden alınan eski Karayolları Genel Müdürü Hicabi Ece ile tartışmış.
Son olarak da Ece'nin yerine atanan, kurumun içinden gelen ve konusuna hakim olan yeni Genel Müdür Mehmet Cahit Turan ile paylaşmış.
Bürokratların hemen hepsi yakınmaya hak verip eklemiş:
"Bu fiyatlarla namuslu olan batar, namuslu olmayan çalar..."

Bakan: Ya artsaydı
Müteahhitlerin talebi Enerji Bakanlığı'nın boru hattı inşaatı firmalarına getirdiği, "Tasfiye Kararnamesi"nin herkesi kapsaması...
Yani, firmaların yükümlülüklerini ortadan kaldırıp işi bırakmalarını kolaylaştıran bir kararname çıkarılması.
Bayındırlık Bakanı Özak, sorumuz üzerine müteahhitlerin yakınmalarından haberdar olduğunu bildirdi.
Tasfiye Kararnamesi ile ilgili olarak da net konuştu:
"Böyle bir düşüncemiz yok. Takdir edilmesi gerekir ki ihaleler herkese açıktı herkes de hesabını yaparak girdi. Ya lehlerine bir değişimle döviz artıp, enflasyon yükselseydi ne olacaktı? Hepsinin mukaveleleri var. Ellerindeki işleri bitirmeye mecburlar..."
Bu durumda ne olacağına gelince:
Özak'ın da söylediği gibi, bazı müteahhitler, "Geçmişte nasıl olsa bir yolu bulundu" düşüncesiyle hesap-kitap yapmadan girdiği ihalelerin altında kaldı.
Ancak bir de gerçek var:
Ya çalacaklar, ya batacaklar veya kaçacaklar...