Ankara Kürtler'i bekliyor...
Çatışmaların bir türlü durmadığı Irak'ı, hafta sonu yeni bir gerginlik süreci bekliyor. Gerginliğin nedeni; geçen yıl hazırlanan geçici Anayasa'nın yerine konulacak daimi Anayasa'nın, 15 Ekim Cumartesi günü referanduma sunulacak olması. Anayasa referandumundan nasıl bir sonuç çıkacağı belli değil. Çünkü, Bağdat yönetimini elinde tutan Kürt-Şii ittifakının hazırladığı Anayasa'ya karşı, Sünniler'in direnişi sürüyor. Sünniler daimi Anayasa'da da kendilerinin dışlandığı kanısını koruyor. Özellikle de Irak'ın güneyinde federal Şii bölgesinin oluşmasını istemiyor. Bu nedenle referandumda hayır oyu kullanma konusunda kararlılar.
Türkmenler'den de 'hayır' Anayasa referandumunda hayır oyu kullanma kararı alan bir diğer etnik grup da Türkmenler... Türkmenler, Anayasa ile Kuzey Irak'ın bütünüyle Kürt federasyonu haline getirilip, kendilerinin de bunun içinde etnik bir grup gibi gösterilmiş olmasına tepkililer. Bu nedenle Türkmenler de cumartesi günü sandık başına gittiklerinde 'hayır' oyu kullanma konusunda kararlı. Referandumda hayır oyu kullanma ihtimali yüksek olan bir diğer kesim ise Şii Kürtler (Feyli)... Onlar da referandumda Anayasa'ya karşı oy kullanma kararlılığında. Ayrıca, Şii din adamı Muktada El-Sadır'ın da Anayasa'nın getirdiği federatif yapıya yönelik itirazları dolayısıyla, referandumda hayır oyu kullanma eğilimi yüksek. Şii ve Kürtler de bu durumu gördükleri için geçen hafta bir atakla Seçim Kanunu'nda değişiklik yapma yoluna gittiler. Mevcut kanuna göre, sandığa giden seçmenlerin çoğunluğundan kabul oyu almış olsa bile, 18 vilayetten herhangi üçünde, seçmenlerin üçte iki aleyhte oy kullanması halinde Anayasa reddedilmiş sayılacaktı. Bağdat yönetimi bunda riski gördüğü için yasadaki, "oy kullanan seçmenler" ibaresi yerine, "seçmenlerin tümü" ibaresini koymak istedi. Böylece bir vilayette eğer 100 bin seçmen var ise bunun 30 bini hayır oyu verdiğinde Anayasa kabul edilmiş sayılacaktı. Ancak sandığa giden seçmen sayısı 50 binde kalırsa, 30 bin hayır oyu reddedilmek için yeterli bir rakam oluşturacaktı. Bağdat yönetimi BM'nin tepkisi üzerine düzenlemeden vazgeçti.
Ayrışma hızlanıyor Anayasa referandumu ve 15 Aralık'ta yapılacak Meclis seçimiyle Irak üniter yapı içinde tutulmaya çalışılsa da bu gelişmeler ayrışmayı hızlandırdı. Irak, kuzeyde Kürtler'in, güneyde ise Şiiler'in federasyonundan oluşan bir yapılanmaya doğru hızla yol alıyor. Dikkat çeken; Şii federasyonunu talep eden grupların İran destekli olması. Bu gelişmelerin ilerde Kürt-Şii çekişmesine neden olacağı ve Irak'ta bölünmeyi hızlandıran katalizör faktörü göreceği Ankara'da kabul gören gerçek. Son dönemde Kürtler'in, Şiiler'le anlaşmazlığının her geçen gün artması ve İran'dan çekinen tavırlarının gerisinde de bu yatıyor. Beklenti Kürtler'in soruna çözüm bulunması için yakın gelecekte Ankara'nın kapısını çalacağı noktasında. Ankara da bunu gördüğü için Anayasa referandumu sonrası, 15 Aralık Meclis seçiminin de hemen öncesinde Mekke'de yapılacak İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) zirvesine ayrı bir gündem maddesi koydurdu. Türkiye'nin girişimiyle İKÖ zirvesinde Irak'a komşu ülkeler devlet ve hükümet başkanları toplantısı gerçekleşecek. Anayasa referandumunun ardından buradan çıkacak sonuç, Irak'ın geleceğinde de önemli bir etken olacak.
|