Havadaki rekabet otobüsçüleri nasıl etkiler?

Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'ın 20 Ekim 2003'te uygulamaya koyduğu bölgesel havacılık projesi meyvelerini vermeye başladı. Sabancılar'a ait Esas Holding bünyesinde kurulan Pegasus Havayolu'da 1 Kasım'da iç hat seferlerine başlıyor.

Fiyatlar 44 YTL oldu
THY, Atlas, Onur Air, Fly Air, Sun Expres ve Pegasus havayolları iç hat uçuşlarında ise kıyasıya rekabete yaşanıyor. Havayolu şirketleri fiyatlarını 55 ve 44 YTL'ye kadar düşürdü. Bu rekabetten yolcular kârlı çıkacak. Otobüs fiyatlarından daha aşağı bir fiyatla, gidecekleri yerlere uçak ile seyahat etmenin keyfini yaşayacaklar.
Havayolu şirketlerinin başlattıkları rekabet fiyatla sınırlı kalmayacaktır. Firmaların başlattıkları rekabet, hizmet kalitesine de yansıyacak. Hangi havayolu şirketi müşterisine ucuz fiyatın yanında daha iyi hizmet sunarsa yolcuyu o çekecek.

THY de fiyat indirdi
THY'nin tekel olduğu dönemde istediği fiyatı uygular, hizmet kalitesini de kendisi belirlerdi. Ancak, havayolu taşımacılığında başlayan rekabet nedeniyle THY'de fiyatlarını aşağı çekmek zorunda kaldı. Ancak THY'nin bugüne kadar yaptığı hizmeti de unutmamak gerekir. Sanırım kıyasıya rekabette herşeye rağmen en büyük katkıyı THY sağlamıştır. Rekabetin güzelliği de burada. Fiyat düşüyor, kalite artıyor.
Bütün bu olumlu gelişmeler Bakan Yıldırım'ın bölgesel havacılık projesi ile gerçekleşti. Bu proje ile faaliyete başlayan havayolu şirketleri 20 Ekim 2003 tarihinden 31 Ağustos 2005 tarihine kadar 29 bin 59 uçuş yapmış ve 4 milyon 371 bin yolcu taşımıştır. Sadece 2005'te 1 Ocak31 Ağustos 2005 tarihleri arasında 3.101 adet uçuş ile 422.862 yolcu taşınmış.
Bakan Yıldırım'ın bölgesel havacılık projesinin bu aşamasında sadece yatay uçuşlar gerçekleşti. Bunun ikinci aşaması dikey uçuşlar (mesela Mardin-Şam veya Erzurum-Bakü) şeklinde devam edecek.

Peki otobüs şirketleri?
Ülkemizde taşımacılığın yüzde 95'i karayolu, yüzde 5'i ise hava, deniz ve demiryolu ile yapılıyor. Bu da gösteriyor ki havacılık sektörünün büyümesine müsait bir ortam var.
Havacılık sektöründe Özel İşlem Vergisi, eğitime katkı payı yok; konaklama giderleri için ise yüzde 50 indirimle devlet sübvansiyonu yapılıyor.
Uçak şirketlerine yapılan bu sübvansiyon fiyatların aşağı çekilmesini sağlıyor. Ancak bu uygulama rekabet ihlaline yol açıyor mu? Otobüs şirketleri bu uygulamadan oldukça rahatsız. Uçak fiyatlarının sübvansiyon sonucu düşmesinin, bazı hatlarda otobüs şirketlerine karşı haksız rekabet yaratacağı sesleri de yükselmeye başladı.
Otobüsçülerin, havacılık ve denizcilik sektöründeki sübvansiyonların kaldırılması için idari yargıda yürütmenin durdurulması talebi var. Onlar da açtıkları davanın sonucunu merakla bekliyor.