|
|
|
|
|
|
Sanatçılara Göre Yasa Yetersiz Kalıyor
Yıldız Kenter Siyaseti tiyatroya bulaştırmamalı Devlet Tiyatrosu olmalı mı, olmamalı mı?" diye bir soruyu kabul etmiyorum. Aksaklıklar olabilir ama bu konu buraya dayandırılmamalı. Dünyanın her yerinde devletin tiyatrosu vardır. Tiyatroya, sanata, şiire başka açılardan bakmak, siyaseti bulaştırmamak lazım. Türkiye'de pek çok şey politize olmuş durumda. Devlet adamları politize oldu. Devlet adamı sıfatındaki biri politize olmamalı, bir partinin bakış açısından bakmamalı.
Şahnaz Çakıralp Özgür ve özerk olmalı Sanat toplumun yaşam damarlarından en önemlisi. Sanattan yoksun bir ulus düşünülemez. Sanatın devletçe geliştirilmesi, desteklenmesi ve yaygınlaştırılması şartır. Devletin elbette tiyatroları olmalı. Ancak bu tiyatrolar özgür ve özerk olmalı. Ve sanatın içine sanatın dışından hiçbir şey giremez. Yani tiyatroya da tiyatrocu dışında müdahale olmamalı.
Ayten Gökçer Her yeni gelen müdahale etmemeli Biz tiyatrocular olarak yıllardır devlet tiyatrosunun özerk olması için çaba gösteriyoruz. Böyle her yeni gelen hükümet bize müdahale etmemeli. Tiyatronun kaderi politik görüşlere bağlı olmamalı. Her şey gelen hükümetin sanata bakış açısına bağlı olarak gelişiyor. Ama tiyatro devletten yardım da almalı tabii. Hazırlanan bir kanun taslağımız var. Bir an evvel kanun çıkar ve daha özerk bir hale gelirsek, çok daha güzel idare edileceğimiz kanısındayım.
Haldun Dormen Sanata önem vermiyoruz Bizim idarecilerin anlamadığı bir şey var; sanat olmadan hiçbir şekilde ilerleme olamaz. Avrupa Birliği'nden bahsediyoruz ama sanata önem vermiyoruz. Böyle bir şey olmaz ki. Devletin tiyatrosu elbette olmalı. Olmasa, biz Shakespeare'in oyunlarını ya da birtakım eski Türk eserlerini nerede, nasıl göreceğiz? Türk seyircisi nasıl dünyaya ayak uyduracak? Ancak Devlet Tiyatrosu diye devletin müdahale etmesi hiç doğru değil. Devlet Tiyatrosu'nun da birtakım yenilikler yapması gerekiyor bence. Bir sürü insan boşuna maaş alıyor. Yurtdışındaki gibi aylık ya da yıllık kontratlar yapılmalı.
Erdal Özyağcılar İktidarın borazanı olursa bu iş gitmez Tabii ki devlet sanata el atmalı. Yalnız tiyatroya değil, sinemaya, edebiyata, resim dünyasına, mimarlığa hepsine destek olup, bütçe ayıracak elbette. Ama bu bu kadarla kalmalı. Yoksa sanat kurumunun içeriğine, yönetimine, dünya görüşüne, çağdaşlığına karışıp, iktidarların borazanı olmasını isterse bu iş yürümez. Böyle bir kurumda, kurum için yaptıklarıyla hak kazanmış insanlar yönetimde olmalı. Yani o ülkenin güzel sanatlarına bütçe ayırmak devletin başlıca görevlerinden biridir ama "Ben idare ederim, ben seçerim, ben oynarım" şeklinde değil.
Gencay Gürün 65 yıldır aynı yasa yürürlükte Devlet tiyatroları tabii ki olmalı. Tiyatrosuz çağdaş bir ülke yok. Dolayısıyla ciddi ve önemli oyunların sahneye konulabilmesi için mutlaka maddi destek gerekir. Aynı şey opera, bale ve klasik müzik için de geçerli. Avrupa ülkelerinde bu konularda devlet destek oluyor. Biz de Avrupalı'yız, bizim sistemimiz de böyle olmalı. Diğer taraftan devlet tiyatroları kanunu 1940'larda yapılmış bir kanun. Yenilenmesi, modernize edilmesi yıllardır gündemde. Devlet tiyatrolarının daha verimli çalışabilmesi için değişiklikler yapılması şart. Mevcut devlet tiyatroları kanununda da özerklik var aslında ama bugüne uygun hale getirilmeli.
Göksel Kortay Siyasi erk elini çekmeli D e v l e t i n destek verdiği bir tiyatro tabii ki olmalı. Hele hele Türkiye gibi sanata fazla değer verilmeyen bir ülkede özellikle olmalı. Çünkü devlet ve şehir tiyatrolarının asli görevi halka öncelikle tiyatroyu sevdirmek, onları tiyatroya alıştırmaktır. Ama devletin tiyatrosu demek, siyasi erkin oraya elini uzatması, her istediğini yapabilmesi demek değildir. Mevcut sistem verimli işlemiyor. Sanatçılar zaten kendi yasalarını hazırlıyorlar. Sonuçta siyasi erk elini sanatın üzerinden çekmeli. Himayesini, desteğini vermeli ama daha ötesine karışmamalı.
Tamer Levent (TOBAV Genel Başkanı, Devlet Tiyatroları Genel Müdür Yardımcısı) Bakan Koç maaşları bilmiyor Tiyatro ile d e m o k r a s kültürü birbirinin terazisidir. Bir ülkede demokrasi ne kadar gelişmişse tiyatro da o kadar gelişmiştir. Çok parlak bir fikir bulmuş gibi insanlar Devlet Tiyatroları'nı tartışmaya açıyorlar. Bu ülkede bu kurumu kaldırırsanız tiyatroyu da bitirsiniz. Devlet Tiyatroları'nın özerk bir kurum olarak yürümesini sağlayan bir yasa olmalı. Özerk olsaydı, bakan yasaya aykırı bir atama yapamazdı. Üst üste hatalı açıklamalar yapıyor. Bir tiyatro sanatçısının maaşının 3 bin YTL olduğunu söyledi. Ortalama bir tiyatro sanatçısının eline ayda 1800 YTL geçer. Bakanı birileri sürekli yanlış bilgilendiriyor. Üstelik bu yanlış atamanın devam etmesi pahasına! Kurumda yaklaşık 2 bin kişi çalışıyor ve bu olaylardan sonra herkes psikolojik olarak çok yıprandı, herkes mutsuz.
Zafer Algöz Paranın olmadığı yerde sanat yapılmaz Avrupa ülkelerinde tiyatrolara ödenen bütçe çok büyüktür ve yüzdelerle ölçülür. Türkiye'de ise bakanlığa ödenen bütçe binde 2. Bu çok komik bir rakam. Paranın olmadığı yerde kültür ve sanat yapılamaz. 60 yıllık bir sanat kurumudur Devlet Tiyatroları. 70 milyonluk ülkede sadece 12 tane bölge tiyatrosu var. Önemli olan bu kurumların işleyiş biçimini farklı bir şekilde yeniden ele almak. Mesela 12 bölge tiyatrosunu farklı farklı işletmek yerine 12 bölge, 4 ana bölgede toplanabilir. Buralardan da tüm Türkiye'ye turneler düzenlenir. Turne yapan bir devlet tiyatrosu modeli çok daha başarılı olabilir. Daha birçok eksiklik var tabii... Bir başka sorun, salon hasılatının yüzde 40'ının yerli oyuncuya verilmesi. Biletler zaten çok ucuz, bir de hasılatın yarısını yazara veriyorsun. Avrupa'da bu yüzde 8- 9'dur. Böyle bir rant olunca başta Refik Erduran olmak üzere bazı kişiler edebi kurulun içinde olmak istiyor, kendi oyunlarının oynanması için. Refik Erduran hem jüri, hem yarışmacı konumunda. Etik olmayan bir durum var. Sermin Hürmeriç Yasa, ihtiyaçlara uygun değil Ben devlet tiyatrosu oyuncusuyum. Türkiye'deki en önemli kültür hizmetini yapan bir kurumda çalıştımı düşünüyorum. Devlet Tiyatroları Türkiye için son derece gerekli. Gişe kaygısı gütmeden bütün illerde halkın ayağına kadar giden, onların eğitimi için çaba sarfeden ve sadece amacı kültür hizmeti olan bir tek devlet tiyatrosu var. Özel tiyatroların bu kadar geniş kapsamlı çalışmalar yapması için güçleri yok. Devlet tiyatroları bu sene köylere kadar gitti. Mevcut sistemi daha verimli hale getirmek için yönetmelik değişikliğine ihtiyacımız var. Arkadaşlarımız yıllardır bunun mücadelesini yapıyor. Ama maalesef yasalarımız bir türlü değişmiyor. Olumlu adımlar bir türlü atılamıyor. Yasa çok eski bir yasa. Bizim şu andaki ihtiyaçlarımıza uygun bir yasa değil.
|
|
|
|
|
|
|
|
|