  |
|
Vakıfbank IMF'ye yanlış anlatılmış
Vakıfbank Genel Müdürü Bilal Karaman'ın öncelikli hedefi, Vakıfbank'ın yüzde 21.89'unu halka arz ederek, İş Bankası modelini oluşturmak. Çiçeği burnunda Genel Müdür, ekibiyle bu konuda harıl harıl çalışıyor. Doğru yolda olduğuna inanıyorum.
Vakıfbank, halka arz için 'Road Show' hazırlığına başladı bile. Bu konuda kamuoyunu ve yatırımcıları bilgilendirmek için önümüzdeki hafta bir basın toplantısı ile kapsamlı bir açıklama yapılacak.
İktidar değişikliklerinde kamu bankaları ile birlikte Vakıfbank'ın da özelleştirileceği haberleri sürekli gündeme gelir. Oysa Vakıfbank kamu bankası değil, zaten özel statülü bankadır. Ancak nedense yetkililer bu gerçeği görmezlikten gelirler.
Vakıfbank'ın sermaye yapısına bakalım. Yüzde 25 i Vakıfbank çalışanlarının kurduğu sandığa ait. Tıpkı İş Bankası modelinde olduğu gibi. Yüzde 55'i mazbut vakıfların, geri kalan yüzde 20'si ise mülhak vakıflara ait bulunuyor. Ancak bu hisselerin yönetimi Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne aittir. Görüldüğü gibi hazinenin hiçbir payı yoktur. Yani kamu bankası değildir.
Mülhak vakıflar, sahibi belli olmayan tarihe mal olmuş kişilere aittir. Mazbut vakıflar ise, vakfedenlerin isimleri bellidir. Mesela bunlardan biri, İshak Paşa Vakfı'dır.
Zamanında gerçek veya tüzel kişiler mallarını ve varlıklarını vakfetmişlerdir. Hatta bazılarının vakıf senedinde malların ne şekilde kullanılacağı ve nasıl idare edileceği belirtilmiştir. Vakıflar Genel Müdürlüğü, vakfedenler adına bunların sahipliğini üstlenmiştir. Birçok vakıf senedinde, vakfeden kişi, gelirlerin belli bölümünü tarihe mal olmuş vakıf eserlerinin bakım ve onarımına ayrılmasını hükme bağlamıştır.
Bu gerçek ortada iken ve Anayasa'ya açıkça aykırı olmasına rağmen, her iktidar döneminde Vakıfbank'ın blok satışı gündeme geldi. Hatta 2001 yılında çıkarılan yasa ile özelleştirilmesi kanun hükmüne bağlandı. Gerekçesi dönemin Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş tarafından şöyle izah edildi. IMF böyle istiyor. İyi de IMF, Vakıfbank'ı kamu bankası zannediyor. Çünkü bürokratlar o şekilde brifing vermiş. Eğer onlara zaten özel olan Vakıfbank'ın bir kez daha özelleşemeyeceğini, bunun Anayasa'ya aykırı olduğu izah edilseydi IMF'nin böyle bir ısrarı olmazdı.
Vakıfbank'ın kamu bankası olmadığını ortaya koyan küçük bir ayrıntıyı ortaya koyalım. Kamuya ait tüm araçların plakaları siyah zemin üzerine beyaz harf ve rakam vardır. Ziraat Bankası ve Halk Bankasının araba plakaları kamuya ait olduğu için resmi plaka, Vakıfbank'ın ise hepimizin kullandığı beyaz zeminli plakadır. Demek ki Vakıfbank kamu bankası değildir.
Vakıfbank Genel Müdürü'nün yapmaya çalıştığı halka arz sistemi doğru bir yöntemdir. Ancak bu arzdan sağlanan gelirin bir bölümü, vakfedenlerin arzuları istikametinde tarihi eserlerin onarımında kullanılmalıdır.
|
