Lewy'ye göre soykırım kanıtı yok, kuşku var
ABD'li siyaset bilimci Lewy, Ermeni soykırımına dayanak olan belge ve yorumları inceledi "En fazla kuşku var, kanıt yok" dedi.
ABD'nin önde gelen siyaset bilimcilerinden Profesör Guenter Lewy, Ermeni soykırımı iddialarına dayanak oluşturan 3 temel olguya ilişkin belge ve yorumların, iddiaları kanıtlamaktan uzak olduğunu söyledi. Massachusetts Üniversitesi Öğretim üyesi Prof. Lewy, "The Middle East Quarterly'' dergisinde yayımlanan makalesinde 3 olgunun; İstanbul'da 1919-1920 yıllarında askeri mahkemelerde yapılan yargılamalar, Osmanlı'nın son dönemlerinde yıkıcı ve bölücü faaliyetleri araştırmakla görevlendirdiği belirtilen "Teşkilat-ı Mahsusa'' kuruluşuna ilişkin araştırmalar ve Naim Bey adlı Osmanlı bürokratına ait olduğu ileri sürülen hatıralar olduğunu belirtti. Prof. Lewy, dikkatlice araştırıldığında, bunların, soykırım için en fazla "kuşkulu'' bir dayanak oluşturduğunu savundu. Askeri mahkemelerin, İstanbul'un İngiliz işgalinde olduğu sırada son Osmanlı hükümeti döneminde kurularak, I. Dünya Savaşı başlarında iktidarda olan "Jöntürk'' hükümeti yöneticilerini yargıladığını belirten Lewy, Talat, Enver ve Cemal paşaları Ermeniler'in ölümünden sorumlu bularak, gıyaben idama mahkûm ettiğini kaydetti. Prof. Lewy, Ankara'da Atatürk hükümetinin, İstanbul'daki bu askeri mahkemelerin faaliyetlerinin durdurulması için 11 Ağustos 1920'de emir yayımladığını ve 17 Ekim 1920'de son Osmanlı kabinesinin düşmesiyle mahkemelerin dağıldığını hatırlattı. Lewy, tutanakları kayıp olan Osmanlı askeri mahkemelerinin, Jöntürklere karşı intikam hisleriyle hareket ettiğine dikkat çekti. Lewy, Teşkilat-ı Mahsusa'nın soykırımdaki rolüne ilişkin iddiaları incelerken de, suçlamaların teşkilata ait belgelere değil, onları okuduğunu belirtenlerin kuşkulu ifadesine dayandığını kaydetti.
BELGELER SAHTE
Hollandalı tarihçi Erik Zurcher'in, Aram Andonyan adlı Ermeni tarafından dünyaya yayılan bu belgelerin sahte olduğunun kanıtladığını yazdığını, İngiliz tarihçi Andrew Mango'nun da bu görüşü paylaştığını belirten Lewy, "I. Dünya Savaşı'ndaki ölümleri soykırım olarak niteleyen bu üç dayanak Jöntürk rejiminin, ölümleri kasten planladığı suçlamalarını kanıtlamıyor'' dedi.
|
