  |
|
Türkiye ekonomisi tarihinin en sağlam noktasında mı?
 Devlet Bakanı Ali Babacan cari işlemler açığı ile ilgili konuşurken şunları söyledi: "Türkiye tarihinin en sağlam noktasında. Bunu kimse inkar edemez. Cari açık konusunda endişe olmaz...
Türkiye, Cumhuriyet tarihinde görmediği bir mali disiplin yaşıyor. Geçmişte bu kadar arka arkaya yüzde 6.5 faiz dışı fazla yok.
Gerçek bir serbest döviz rejimi yok. Bankalarımızın sağlamlığı tarihinde olmayan bir noktada.
Böyle bir ortamda Türkiye'yi hangi geçmiş dönemiyle karşılaştıracağız.
AB sürecinde diğer aday ülkeler nasıl bir süreç yaşamış onlara bakalım. Şu anda Türkiye'ye harıl harıl yatırım yapılıyor. Bu sene yapılan yatırım geçen seneden daha yukarıda." Devlet Bakanı Babacan'ın "Türkiye tarihinin en sağlam noktasında. Cari açıkta endişe olmaz" sözünü irdelemek istiyoruz. Geniş alıntı da bunun için yapıldı.
Başarının boyutları
Sayın Bakan'ın söylediklerinin çoğuna katılmak mümkün.
* Çünkü, temel ekonomik göstergelerden enflasyon, 1970'den bu yana en düşük düzeyinde. 35 yıl geriye gidilmiş ve enflasyon tek haneli rakamlara indirilmiş. Burada çok net bir başarı var. Üstelik bu başarı son iki yılda petrol fiyatlarının hızla yükselmesine rağmen elde edilmiş.
* Büyümede son 38 yılın en yüksek oranına geçen yıl ulaştık. Üstüste dördüncü yıldır büyüyoruz. Büyüme sonunda istihdama da yansımaya başladı.
* Mali disiplin konusundaki sözler de doğru. Türkiye, uzun yıllardır bu kadar faiz dışı fazla vermemişti. Gerçi borç ödemeleri nedeniyle bütçe açığı hâlâ sürüyor ama azalıyor ve genel gidiş iyi yönde.
* Kamu borçlarının milli gelire oranı düşüyor. İç borçlardaki artış yılın ilk yarısında reel olarak durdu. Burada da başarılı sonuçlar sağlandı.
* Yabancı sermayeyi çekmede ve özelleştirmede şimdiye kadarki en başarılı dönemi yaşıyoruz. Özelleştirmede 20 yılda ulaşılan yaklaşık 10 milyar dolarlık parasal gelir tutarına neredeyse bir yılda varılacak. Yabancıların, özel şirket ve bankalarla yaptığı ortaklıkların ve satın almaların parasal tutarı da 10 milyar dolara yaklaşıyor.
Dört çapa etkili
Ekonomide bu başarılara ulaşılmasında dört çapa etkili oldu.
* 2001 krizi ile ekonomide yapısal dönüşüm başladı. IMF ile yürütülen program olumlu sonuçlarını verdi.
* 2002 seçimlerinde çoğunluk iktidarı ile siyasi istikrarın sağlanmış olması, yerli ve yabancı yatırımcılarda önemli bir güven duygusu oluşturdu.
* AB'den müzakere takvimi alınması da, ekonomideki iyileşmede büyük rol oynadı.
* Tam bu sırada uluslararası konjonktür Türkiye'nin ekonomik yönden toparlanmasına büyük katkı yaptı. Bu dönemde dünyada yaşanan para bolluğu ve düşük faiz düzeyleri, Türkiye'deki siyasi ve ekonomik istikrar yanında AB hikayesi ile birleşince, sermaye girişlerini en yüksek düzeyine taşıdı.
Bu da kurları ve enflasyonu düşürmede, faizleri kontrol etmede, ekonomiyi büyütme ve finanse etmede büyük rol oynadı. Özelleştirme çerçevesinde ve reel sektör şirketlerine yabancı sermaye girişi nedeniyle gelebilecek 10 milyar dolardan fazla sermaye yanında, yabancıların portföy yatırımı da temmuz sonunda 44.3 milyar dolara vardı. Bu rakam 2002 sonunda 8.2 milyar dolardı.
Petrol fiyatları bir risk
Bu dört ayaklı iyileşme karşısında dünya petrol fiyatlarındaki hızlı artış şansızlık hanesine yazılmalı. Bakan'ın da belirttiği gibi, petrol fiyatlarının tarihi düzeylerine çıktığı bir dönemde enflasyon tek haneli rakamlara düşürülüyor.
Bir de, elde edilen başarıların karşılığında ortaya rekor düzeyde bir cari açık çıkmış durumda. Üstelik mali disiplin sürdürülmesine rağmen bu açık oluşuyor. Burada Sayın Bakan'ın görüşlerine katılamıyoruz.
|
