  |
|
İstanbul neden "cool"?
 Newsweek dergisi İstanbul'u kapak yaptı ve şehrimiz için "Cool İstanbul, Avrupa'nın en 'hip' şehri" dedi!
"Hip", "cool"un eşanlamlısı, biliyorsunuz. "Cool" ise çoğu gazete ve köşe yazarı tarafından "karizmatik, havalı" olarak çevriliyor. Dergideki yazıya bakarsak, İstanbul'un "cool" olma, "cool" sayılma sebebi, büyük ölçüde gelişmiş, yenilenmiş olmasına ve çok kültürlülüğüne bağlanıyor.
Oysa "cool"luk işi öyle yabana atılacak bir durum değil! Derin sosyolojik temellere dayanıyor!
"Cool-Bir Tavrın Anatomisi" adlı kitapta D. Pountain ve D. Robins, Afrika kültüründen girip James Dean'den çıkıp, işi çözmeye çalışmışlar.
Kitaba dayanarak söyleyebilirim ki, İstanbul'un bu kadar cool olması kesinlikle bizim Türk olmamızla alakalı!
Birlikte inceleyelim:
"Coo-lBir Tavrın Anatomisi"nde bir insanı veya kavramı cool yapan özelliklerin başına, "kurallara uymamak, asi ve muhalif olmak" yazılmış.
Bu konuda bir derdimiz yok çok şükür. "Kurallar çiğnenmek içindir" sözünü bütün Türkler gönül rahatlığıyla tişörtlerine yazıp dolaşabilirler!
"Buraya çöp atmayınız" yazılarının altında genellikle birkaç torba çöp bulunur, "Denize girmek tehlikeli ve yasaktır" tabelasının hemen yanında çocuklar yüzme antrenmanı yaparlar, gördüğünüz binaların yarısı kaçaktır, trafik kuralları zaten birer şakadır ve İstanbul, dünyanın muhtemelen en çok kurala sahip ve bunlara en az uyan şehridir!
"Cool"dur yani!
"Cool" olmanın ikinci gereği, kitaba göre, özellikle 60'lı ve 70'li yıllarda batı gençliğini saran, "orta sınıf hayat, aile ve işle ilgili endişelerden arınmış olmak"! Yani "ev alalım, sigorta yaptıralım, geleceğe güvenle bakalım" tavrı, çok banal bulunuyor "cool" insanlarca.
Biz zaten bunları çok uzun yıllar önce aştık milletçe!
Baktık olmuyor, bırakalım dedik dağınık kalsın.
Birikmiş paranın ekonomik krizlerle ikide bir eridiği, SSK'nın durumunun yıllardır mizah malzemesi olduğu bir ülkede, bu konularda korkulu rüyalar görmek, anlaşıldı ki pek bir işe yaramıyor!
O zaman, "geleceğe güvenle bakmaya çalışmak" banal, daha çok da beyhude tabii! Mecburen bu hususlarda "cool" olduk!
Kitaba göre, cool'luğun gereklerinden birisi de özellikle İspanik kültürlerdeki algılanışıyla, cinsel maceraperestlik ve maçoluk!
Bu konuda da hiçbir eksiğimiz yok çok şükür!
Hatta bunlarla birlikte, bir kaygısızlık ve caka satma tavrını da yansıtan, Amerika'da zencilerin 60'lardan sonra yerleştirdiği, "cool" sayılan yürüyüş tarzı da anlatılıyor kitapta:
"Gövdenin üst kısmı ve belden aşağısı ayrı ayrı sallanırken, baş sabit tutulur, gözler ise dümdüz karşıya bakar, kalça hafif kıvrılır. Bu yürüyüş oldukça yavaştır."
Tanıdınız mı?
Peki, verin eline bir tespih!
Hah! Bir nevi mahalle delikanlısı, bir nevi Mükremin Çıtır!
Gördüğünüz gibi "cool"luk bizim vücut dilimizde, genlerimizde var!
Ama kitap "cool"luğun esas vazgeçilmezini şöyle tanımlayarak noktayı koyuyor:
"Cool" insan kaygısızdır, çabasızdır, serinkanlıdır. Duygularına, paniğe kapılmaz, ölümden korkmaz. Tehlikeler konusunda umursamazdır! Tıpkı James Dean gibi.
Mesela Rus ruleti oynarken terlemeyen, inadına gülümseyen adamdan daha "cool" birşey var mıdır?
Vardır!
Bir ülkenin bakanının, televizyonda canlı yayına çıkıp, terlemeden, inadına gülümseyerek, radyasyonlu çay içmesi!
Biz "cool"luk kavramını bakan düzeyinde temsil eden bir milletiz! James Dean kimmiş ki? Zaten şehirde herkes arabayı James Dean gibi kullanıyor, bunda birşey yok!
Otobanda karşıdan karşıya geçme, deprem için önlem olarak çorapla yatma, AIDS için "Biz Türküz, bize birşey olmaz" deme!
Elimizde değil, "cool" insanlarız biz!
Kitapta bir husustan daha bahsedilmiş. "Cool"luğun bazı kültür ve dönemlerde, bir gerekliliği de "aristokratik veya ırksal kibir"!
O bizde yok işte.
Ha, "Bir Türk dünyaya bedeldir", o ayrı!
|
