|
|
|
|
|
|
'Tek gözünde kayma olan bebekleri doktora götürün
Gözlerimiz, mükemmel bir biçimde hareket etmelerini sağlayacak kaslarla donatılmıştır. Bu kasların görevlerini tam olarak yapmaması şaşılığa neden oluyor. Şaşılığı çocuk yaşlardan itibaren takip ve teşhis etmenin mümkün olduğunu belirten uzmanlar; tedavide ise sadece gözlük kullanımından botoksa dek birçok yöntem bulunduğunu ifade ediyor
Şaşılık hakkındaki tüm sorularınızın cevaplarını Dünya Göz Hastanesi'nden aldığımız bilgilerde bulabileceksiniz:
* Şaşılık nedir? Şaşılık gözlerin paralelliğinin bozulması durumudur. Organlarımız içinde hareket yönünden en mükemmel özeliklerle donatılmış olanı gözlerdir. Her bir gözde bulunan 6 adet kas, gözleri uyum içinde hareket ettirerek devamlı birlikte odaklanmayı sağlarlar. Bu kasların bir veya birkaçının görevini iyi yapamaması durumunda şaşılık meydana gelir. Bebeklerde ilk 3 ayda ara sıra olan göz kaymaları normaldir. Çünkü bu döneme kadar bebekler gözlerini paralel tutan her iki gözüyle algılama yeteneğini geliştirmemişlerdir. Daha sonra olan kaymalar mutlaka göz hekimince değerlendirilmelidir.
* Şaşılığa neler sebep olur? Şaşılığın oluşmasında tek bir neden yoktur. Hamileliğin nasıl geçtiği, doğumun problemli olup olmadığı, çocuğun gelişimi, geçirdiği hastalıklar şaşılık için risk faktörü oluşturabilir. Şaşılık için genetik yatkınlık söz konusudur. Yani ailede gözünde kayma olan varsa, ortaya çıkma şansı daha fazladır. Çocukluk döneminde, yani 2 yaşından sonra görülen şaşılıklarda, neden genellikle kırma kusurudur. Yatkınlığı olan bir çocukta gözdeki kayma ateşli bir hastalık veya bir travma (düşme, ameliyatlar, kazalar) sonrası başlayabilir. Göz kaslarımızın hareketini yöneten merkez beyindedir; bu nedenle sinirlerde oluşan felçler de gözde kaymalara neden olur. Geçirilen kazalar, kafa travması, ateşli hastalıklar ve ileri yaşta hipertansiyon ve şeker hastalığı gibi bazı durumlarda, göze gelen sinirlerde felçler oluşabilir. Bu şekilde oluşan şaşılıklarda, tedavi felcin kalıcı olup olmamasına bağlı olarak değişebilir. Çocuklarda göz tembelliği, büyük yaş grubunda çift görmeye neden olabileceği için mutlaka tedavisi gereklidir.
GİZLİ ŞAŞILIK * Şaşılık belirtileri neler? Gözde paralelliğin kaybolması, yaşarma, ağrı, baş ağrısı, çift görme, üç boyutlu görüntünün kaybolması, bulanık görme, baş veya yüzün bir yana dönük olması ilk belirtilerdir. Bebeklik ve çocukluk döneminde olan kaymaların bir kısmı yalancı kaymalardır. Yalancı kayma, göz kapaklarının ve burun kökünün genişliği ile ortaya çıkan yanıltıcı bir görünümdür. Bu durumun tam olarak aydınlatılabilmesi için mutlaka bir göz muayenesi yapılmalıdır. Devamlı olarak hep aynı gözün kayması, görmenin o gözde daha az olduğunun belirtisidir ve önemlidir. Bu nedenle tek gözünde kayma olan bebek ve çocuklar hemen göz muayenesine götürülmelidir.
* Gizli şaşılık var mı? Gizli şaşılık gözlerden biri kapatılınca ortaya çıkan şaşılıktır. Toplumda gizli kayma oldukça sık olarak görülür. Her iki göz açıkken birleştirici bir mekanizma ile beyin gözlerin paralel durmasını sağlar. Ancak gözlerden biri kapatıldığında bu mekanizma bozulur ve kapatılan gözde kayma oluşur. Hasta genellikle kaymanın farkında değildir ve gözlerde yorgunluk hissi, kızarıklık, ağrı, kuruluk hissi ve baş ağrısı gibi şikayetlerle başvurur. Eğer hastada bir görme kusuru da var ise, bu şikayetler daha erken ortaya çıkar. Özellikle yakın okuma sonrasında hasta baş ağrısından şikayetçi olur. Gizli şaşılık uygun gözlükler ve ortoptik egzersizlerle tedavi edilebilir.
* Şaşılık nasıl teşhis edilir? Şaşılık birçok nedenden kaynaklandığı için, tedavi de kişiden kişiye farklılıklar gösterir. Bir kısım şaşılıkta, gözlükle tedavi oldukça başarılıdır. Çocuk gözlüğünü taktığında şaşılığı düzelir. Yaş ilerledikçe kaymayı kontrol edebilme özelliği kazanabilir ve gözlüğü çıkardığında da artık gözü kaymaz. Bazen gözlük tedavisinin yanı sıra hasta ortoptik tedavi ve egzersiz programlarına alınabilir. Gözlükle ve egzersiz programlarıyla düzelmeyen şaşılıklarda, doğumsal şaşılıklarda, baş pozisyonunun olduğu hastalarda tedavi cerrahi girişimdir. Operasyon tercihen genel anestezi altında yapılır. Ameliyat sonrası göz kapatılmayabilir. Hastanın hastaneden çıkış zamanı anestezi durumuna bağlıdır. Ameliyat sonrası ağrılı değildir, hastada batma hissi olabilir. Hasta verilen damlaları kullanır ve gözlüğünü takabilir. Ameliyattan 1 hafta sonra, çocuklar okullarına, erişkin hastalar da işlerine dönebilirler. Gözlerdeki kızarıklık yaklaşık 2-3 hafta sürer, damla kullanımıyla tedrici olarak azalır.
* Şaşılık tedavisi nasıl yapılır? Gözlük: Bazı tip şaşılıklar kırma kusuruna bağlı olarak oluşur. Hasta gözlük kullanmaya başlayınca şaşılık düzelir. Bu tip şaşılıklarda gözlük yeterli olmaktadır. Kapama: Bu tedavi yöntemleri hastanın gözünde tembellik de var ise yapılabilir. Ortoptik: Ortoptik tedavi, ayrıca her iki gözle görme yeteneğini ve derinlik hissini kazandırmak amacı ile de uygulanabilir. Bu iki fonksiyon gözlerin paralel durmasını sağladığı gibi, günlük hayatımızda da oldukça önemlidir. Araba kullanırken, basketbol , tenis gibi mesafe ve zaman ayarlaması gereken sporlarla uğraşırken daha rahat ve başarılı olmamızı sağlar. Cerrahi: Doğuştan olan kaymalar genellikle gözlük gerektirmeyen, erken dönemde (6 ay - 1 yaş) ameliyat edilmesi gerekli kaymalardır. Kaymaların büyük çoğunluğu ise 23 yaş civarında ortaya çıkar ve genellikle gözlükle tam olarak düzelebilir. Gözlük takıldığı halde düzelmeyen kaymalara ise cerrahi tedavi gerekir. Botoks: Bazı şaşılıklarda botulinum toksin (BOTOKS) de tedavide uygulanabilir. Felce bağlı oluşan şaşılıklarda, ameliyat olmuş tam düzelme sağlanamamış hastalarda, gözünde guatra bağlı kayma olmuş hastalarda BOTOKS etkilidir ve tedavi edici olarak kullanılabilir. Felçlere bağlı olarak ani oluşan kaymalarda genellikle çift görme de vardır ve hasta için oldukça zor bir durumdur. Bu tarz şaşılıklarda genel eğilim 6-8 ay beklemektir, ancak bekleme döneminde çift görmenin azalması amacıyla botoks uygulaması yapılabilir. Şaşılığın ortaya çıkmasından hemen sonra tedaviye başlanması ile tam düzelme mümkündür.
BEBEKLERDE BEKLEMEYİN * Şaşılık ameliyatı nasıl yapılıyor? Şaşılık ameliyatları çoğunlukla genel anestezi altında gerçekleştirilir. Ameliyatların temel prensibi göz küresine yapışık kasların kuvvetinin azaltılması ya da arttırılması veya yerlerinin değiştirilmesi esasına dayanır. Şaşılıkta erken tanı ve tedavi ile göz tembelliği önlenebilir, 3 boyutlu görme sağlanabilir. Bu nedenle şaşılık şüphesi olan her çocuğun belirli bir yaşa gelmesi beklenmeden şaşılık uzmanı göz hekimine götürülmesi gerekir.
* Gözü kayan bir bebek kaç yaşına geldiğinde doktora götürülür? Bebekte şaşılık görüldüyse hiç beklemeden hemen doktora başvurulmalıdır. Göz kayması hipermetropi gibi görme bozukluğuna bağlı olabildiği gibi, bebeklerde doğumsal katarakt ve göz içi tümörleriyle de alakalı olabilir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|