|
|
Türkiye galiba bu kez Telekom'dan kurtuluyor
Türkiye, Türk Telekom'dan çok çekti. Son on yıl içinde özelleştirilebilseydi kaderimiz değişebilirdi. Politik manevralar, beceriksizlikler ve diğer başka saikler ile özelleştiremediğimiz bu kurum, geçtiğimiz on yılda amiyane tabirle başımızın tam bir belası oldu, geleceğimizle acı bir biçimde oynadı Hatırlayalım, Türk Telekom 1990'lı yıllarda ekonomi politikalarının "çapa"sıydı. Sanki çapa yapılabilecek başka bir makro ekonomik gösterge yokmuş gibi, iç ve dış piyasalar bu kurumun özelleştirilmesi konusundaki her adımı IMF'in "performans kriteri" gibi değerlendirdiler. Telekom'un özelleştirilmesindeki gelişmelere göre kur ve faiz üzerine baskı kurdular. Hükümetlerin performansını bununla ölçtüler. Özelleştirme yapılamayınca Türkiye'ye tavırlarını değiştirdiler.
Tansu Çiller haklı Tansu Çiller haklıydı. Eğer Türkiye 1993 ya da 1994 yılında Türk Telekom'un özelleştirmesini gerçekleştirebilseydi, ekonomi tarihimiz çok daha başka şekilde yazılabilecekti. Hem Hazine para kazanacaktı, hem de Telekom'dan kurtulacaktık. O zamanlar, telekom özelleştirmeleri revaçtaydı. Değerleri yüksekti. Uluslararası piyasaların üzerinde durdukları "en sıcak" konu buydu. Brezilya, Meksika ve diğer bazı ülkeler telekom satışları ile bir çok artılar topladılar. Hazine'lerine önemli gelir sağladılar. Salt "politik televolecilik", şövenizim, sözde milliyetçilik ve diğer bazı yanlış davranışlar bu krıtik özelleştirmenin gerçekleşmesine mani oldu. Hazine çok önemli bir geliri elde edip borç düzeyini azaltamadı. Kamunun borç idaresi rahatlayamadı. Gerçekleştiği taktirde oluşacak olumlu ortamın yararlarından faydalanmak yerine, bunun tam tersi bir durum ortaya çıktı. Faizler üzerine artan baskı 1994 krizinin nedenlerinden birini oluşturdu. 1996-1999 yıllarında Türk Telekom yine baş roldeydi. "Yasal alt yapısı eksik" diye tutturuldu. Eksiklik giderilmeye çalışıldı. Bu amaçla Anayasa bile değiştirildi. Ama yine sonuç alınamadı. Üç koalisyon hükümeti ve bir seçim, Türk Telekom'un özelleştirilmesini gerçekleştiremedi.
|