IMFile yeni stand-by anlaşmasının ilk gözden geçirme çalışması "Sosyal Güvenlik Reformu" engeline takıldı. Reform yasalaşmayınca IMF çalışmayı erteledi.
IMF, 'sosyal güvenlik olmadan asla' dedi
Yapısal performans kriteri olan sosyal güvenlik paketi Meclis'ten geçmeyince IMF, Türkiye'nin gönderdiği Niyet Mektubu'nu görüşmeyi erteledi.
IMF ile mayıs ayında imzalanan yeni Stand by Düzenlemesi ilk gözden geçirme çalışmasında "rötar" yaptı. Yapısal performans kriteri olan sosyal güvenlik yasaları Meclis'ten geçmeyince IMF İcra Direktörleri Kurulu, Türkiye'nin gönderdiği Niyet Mektubu'nu görüşmeyi ileri bir tarihe erteledi. Erteleme, IMF Birinci Başkan Yardımcısı Anne Krueger ve Devlet Bakanı Ali Babacan'ın neredeyse eş zamanlı açıklaması ile duyuruldu. IMF'nin açıklamasında, piyasalarda bir dalgalanma yaşanmaması için programın genel olarak yolunda gittiği yönünde mesaj verilmesi dikkati çekti.
AÇIKLARIN KONTROLÜ Emeklilik ve genel sağlık sigortası ile ilgili iki yasadan oluşan sosyal güvenlik reformu, üst düzey kamu yöneticilerinin direnci ile karşılaştı. Yasama döneminin son günlerine bırakılması da reformu geciktirdi. Başmüzakereci Bakan Ali Babacan için AB gündeminin ön plana çıktığı, IMF endeksli yasaların zamanlamasındaki önemin yeterince anlatılamadığı yorumları da yapıldı. IMF Birinci Başkan Yardımcısı Anne Krueger, Bankacılık Yasası'nın Meclis'ten geçtiğine işaret etti ve "Sosyal güvenlik yasasının çıkarılması yapısal reformların kilit parçası, bu yasanın mümkün olduğu kadar erken uygulamaya geçilmesi, sosyal güvenlik açıklarının kontrolü için gerekli" dedi. Bu arada, IMF Dış İlişkiler Sözcüsü Tom Dawson da, TBMM'den Sosyal Güvenlik Reformu Tasarısı çıkana kadar, IMF İcra Direktörleri Kurulu'nun Türkiye toplantısı için bir tarih belirlenemeyeceğini söyledi. Dawson, IMF'nin Washington'daki merkezinde düzenlediği basın toplantısında Türkiye ile ilgili soruları yanıtladı. Tom Dawson, IMF Birinci Başkan Yardımcısı Anne Krueger'ın bu konuda kapsamlı bir açıklama yaptığını hatırlattı ve ''program altında izlenen performans çok kuvvetli oldu ve birinci gözden geçirme koşulları, Sosyal Güvenlik Reformu Yasası dışında karşılandı'' dedi.
BABACAN'IN ÇABASI Son dakikaya kadar IMF'yi ikna etmeye çalışan Devlet Bakanı Ali Babacan ise TBMM'nin tatile girmesi ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası tasarısının yasalaşmasının mümkün olmadığını vurguladı ve "Stand-by'ın birinci gözden geçirmesi tamamlanamamış ve ertelenmiştir" açıklaması yaptı. Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu ise "Görüşmeleri Sosyal Güvenlik Yasası çıkıncaya kadar durdurabilirler ama bu, IMF-Türkiye ilişkilerinde bir zayıflama, gerginlik anlamına asla gelmez. Hükümetin iyi niyeti ortada" diye konuştu. IMF'ye fren yaptıran reform gecikmesinde zamanlama sorunu kadar aslında sosyal güvenlik sisteminde yapılacak kritik bazı değişikliklere karşı direnç de etkili oldu. Bugün, prim ödeme gün sayısına göre değil memuriyet unvanlarının sağladığı avantajla emekli aylığına hak kazanan bürokratlar, kaygılarını Meclis'e de yansıttı. Genel müdürlüğe atanan bir bürokratın 6 ay bu görevde kalması o kadrodan emekli aylığı alması için yeterli iken tasarı, bu tür imtiyazları kaldırdı. Reform gerçekleştiğinde, emekli maaşı hesaplanırken, memurun çalıştığı dönemde ödediği primler dikkate alınacak. Bu durum aylıkların düşmesine de yolaçabilecek.
