|
|
Türk insanında atalarından gelen 'iyi kolesterol eksikliği' var
Kolesterol seviyemizde kalıtsal özelliklerin, yaşın, cinsiyetin ve stres seviyesinin de beslenme kadar önemli rol oynadığına dikkat çeken Prof. Dr. Mehmet Öz, uyardı: Türk insanında genetik olarak iyi kolesterol düşüklüğü var. Kötü kolesterolü düşürüp, iyi kolesterolü yükselten beslenme biçimi ve yaşam tarzı benimsenmeli...
İnsan kalbi vücuttaki en güçlü kaslardan biridir ve muazzam bir enerji santralidir; günde hiç ara vermeksizin 100 bin kez atar. Kalp yetmezliği batı dünyasında en önemli ölüm sebebi. Günümüzde kalp yetmezliğine en iyi çözüm, bu organı başka bir insan kalbi ile değiştirmektir. İşte sorun burada başlıyor, herkese yetecek kadar organ bulunamıyor. Bunun için kalbi iyi korumak gerekiyor...
* Kolesterol tamamen zararlı mıdır? Kolesterol tamamen zararlı değildir. Vücudumuz hormon üretimi, sinir yalıtımı ve hücre zarı oluşumu için kolesterol kullanır. Kolesterol vücutta doğal olarak oluşur ve yeterli oranda kalırsa, aslında sağlığımız için iyidir. Kolesterol olmadan vücudumuz sağlıklı hücre zarı yapamaz. Kolesterol iki farklı protein tarafından taşınır. İyi taşıyıcıya HDL denir. Bunlar süper karıncalara benzer; kolesterolü tuttular mı, bir daha asla bırakmazlar. Kötü proteinlere ise, LDL denir. Teşvik edildiğinde bu kötü protein parçalanmaya başlar ve taşıdığı kötü kolesterol vücudun her yerine dağılır. Kanınızda fazla kolesterol varsa, fazlalık kalp damarlarınızda depolanabilir, bu da kalp krizine neden olur.
ZAYIFLAR DA RİSK ALTINDA!
* Zayıf insanlarda neden kolesterol çıkıyor? İncecik bir insanda fazla miktarda kötü kolesterol olması, yüzde 5'lik bir risk. Tehlikeli yüksek kolesterolün genetik oranı yüzde 5'tir. Diğer tüm nedenler perhiz ve bizim yaşam tarzımızla ilgili.
* Kolesterol sadece yediklerimize mi bağlıdır? Hayır. Kalıtsal özellikler, yaş, cinsiyet ve stres seviyesi de rol oynar.
* Kolesterolün damarlarda nasıl bir etkisi var? Damarlarda yüksek tansiyon, şeker hastalığı, sigara hasar yaratıyor. Her biri damarların duvarını bozuyor. Yüksek tansiyon nedeniyle kan büyük bir hızla geçerken damar duvarını yırtıyor, şeker hastalığı hücreleri öldürüyor, genetik zararlar var, sigara da damarlara hasar veriyor. Duvar bozulduktan sonra tamir edilmesi gerekiyor. Burayı tamir etmek için kolesterol geliyor. Doymuş yağlı margarinden yapılan yağlı yemek yendiği için buraya gelen kötü kolesterol ise, damarın duvarını tamir edemiyor. Yani LDL proteini, dolaşım sırasında damar çeperlerine çarpar ve içindeki toksik kolesterolü damara aktararak plak oluşumuna neden olur. Vücuttaki kolesterol iyi ise, Omega 3, Omega 6 yağları veya saf tereyağından gelmişse, burayı temiz bir şekilde tamir ediyor.
* İyi kolesterol nasıl artırılabilir? Kötü kolesterol LDL'yi azaltmanın en iyi yolu, diyet veya geleneksel lipid düşürücü ilaçlar. Türk insanının atalarından süregelen, genetik iyi kolesterol HDL eksikliği var. Yakın zamanda, Kuzey İtalya'da Milano şehrinin hemen dışında bulunan Garda Gölü'nde yapılan bir gözlemden, bir araştırma doğdu. Bu bölgede yaşayanların HDL düzeyleri çok düşüktü. Fakat beklenilenin aksine, düşük kalp hastalığı oranına sahiplerdi. Araştırıldığında bu insanların süper yüklü HDL'ye benzer özel bir partiküle sahip olduğu ve aynı madde düşük HDL'li kalp hastalarına verildiğinde, bu hastalardaki plakların çözüldüğü gözlendi. Bu ilaçlar üç-beş yıl içinde kullanılabilir.
TOPRAKTAN ÇIKTIĞI GİBİ...
* Türk mutfağı kolesterolü dengeler mi? Geleneksel Türk diyeti bizleri obeziteye (aşırı şişmanlık) yatkın kılmıyordu. Çünkü biz seneler boyunca kendi geleneksel yemeğimizi sindirmeye ve yakmaya genetik olarak adapte olmuştuk. Bugün ise batı diyetinin yaygınlaşması sonucu, Türkiye'de obezite oranı son 10 yıl içerisinde iki kat arttı.
* Yağlar, karbonhidratlar, hepsi düşman mı? Yağların mı, karbonhidratların mı, yoksa proteinlerin mi bizim için kötü olduğunu yıllarca tartışmamızdan sonra daha berrak bir vizyona ulaşıyoruz. Bizim için hepsi iyidir. Fakat hepsi kötü de olabilir. Bu yüzden biyokimya üzerine konuşmak yerine, pratik yemek mesajlarına odaklanalım. Hedefler basit: Eğer yediğiniz besin topraktan çıktığı haliyle görünmüyorsa, risk alıyorsunuz demektir. Çok az yenilebilir beyaz besin toprakta yetişir. Bu yüzden beyazsa yemeyin. Bitkisel besinden zengin çilek, kiraz türü meyvelerle, turp cinsi sebzelerle ve soya fasulyeleriyle beslenin.
|