En büyük projeye yeni bir hamle gerek

GAP, Güneydoğu Anadolu'da 9 ili ve Türkiye nüfusunun yüzde 10'unu kapsayan, Cumhuriyet döneminde yürürlüğe konmuş en büyük ekonomik proje. Toplam tutarı 2004 fiyatlarıyla 35 milyar YTL (yaklaşık 24 milyar dolar), geçen yıla kadar yapılan yatırımların tutarı 19 milyar YTL (yaklaşık 13.4 milyar dolar). Şimdiye kadar tamamlanan 7 barajda üretilen elektriğin bedeli 14 milyar dolar. Yani harcanan para sadece elektrik üretiminden sağlanmış. Hidroelektrik enerjide GAP bölgesi Türkiye elektriğinin yarısını üretiyor.

GAP'ın diğer yüzü
Kaldı ki, GAP, sadece baraj yatırımı ve elektrik üretiminden ibaret değil.
İşin sulama kısmı ile tarımda yarattığı katma değer, tarıma dayalı sanayi olarak tekstil sektöründeki gelişme ve bölgede sanayileşmede alınan mesafe bunun kanıtı. Gerçi şimdiye kadar hedeflenen sulama alanının yaklaşık yarısı realize edilmiş. Ama bu bile ŞunlıurfaHarran Ovası'nda kişi başına katma değeri sulamanın başladığı 1995'te 596 dolardan 2004 yılında 1.312 dolara çıkarmış.
GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı'nın verilerine göre, bölgede 1995-2000 yılları arasında sanayi tesisi sayısı yaklaşık iki katına çıktı.
2004 sonunda ise GAP Bölgesi'nde 10 kişiden fazla işçi çalıştıran işletme sayısı 1.594 ve bu işletmelerde çalışan sayısı 69 bin 638 idi. Bölge sanayinin Türkiye sanayi katma değeri içindeki payı ise yüzde 2'den yüzde 4'e yükseldi.

10.6 milyar dolarlık yatırım
GAP'ın 2010 yılında tamamlanması için karar alınmış. Daha geriye 10.6 milyar dolarlık yatırım gerekiyor. GAP'ın kamu yatırımlarından aldığı pay ise yüzde 6-7 civarında geziniyor. Proje geciktikçe gecikiyor. Ekonomiye ve bölgeye yapacağı katkı da o ölçüde erteleniyor.
Bunca yatırımı yarım bırakamayacağımıza göre bir an önce tamamlamamız gerekiyor. İster yavaş ister hızlı. Buraya kadarı devletin işi.

GAP'a çıkarma
Bu büyük projede bir de özel sektörün yapacakları var. Nitekim bölgede sanayi tesisleri sayısının beş yılda ikiye katlanmasının nedeni GAP'ın özel sektör yatırımlarını tetiklemesi ve bu yatırımlara altyapı oluşturması. Ama GAP'ta daha yapılacak çok iş var.
İşte bunun için GAP İdaresi "GAP İş ve Yatırım Forumu" düzenledi. 14-15 Mayıs'ta Şanlıurfa merkezli yapılacak foruma başta TOBB, TÜSİAD, MÜSİAD gibi özel sektör kuruluşları olmak üzere 1.500 dolayında yatırımcı çağrıldı. Bu yönüyle GAP'a tam bir işadamı çıkarması yapılacak. Çıkartma sadece işadamlarıyla sınırlı değil. Forumun açılışını Başbakan Recep Tayyip Erdoğan yaparken kamu kesiminden bakanlar ve bürokratlar da Şanlıurfa'da olacak. Forumda, özel sektör bu dev projenin içini nasıl dolduracağını kamu tarafı ile birlikte tartışacak.

3.8 milyon kişiye iş
GAP tamamlandığında Türkiye'nin toplam nüfusunun yüzde 10'unu kapsayan bölge insanının kişi başına geliri yüzde 209 artacak ve 3.8 milyon kişiye istihdam olanağı yaratılacak. En azından hedef bu. İlerleme ağır da olsa proje büyük ve heyecan verici. Yolunda yürümeye değer.

Sonuç
"İyi bir okçu, yayı ile değil, hedefi ile bilinir"
İngiliz atasözü