Rötar yapmak zorlaşıyor…

Uzun bir süredir Avrupa Birliği'ne (AB) üye ülkelerde havayoluyla seyahat edenlerin haklarının yeniden düzenlenmesi için 'Passenger Right' dosya başlığı altında çalışmalar yapılıyordu. Türkiye'de de sık sık şikayet konusu olan rötarlar, Avrupa'daki yolcuların da en fazla sıkıntı çektikleri ve sorun yaşadıkları hadiselerin başında geliyordu. Yolcuyla, havayolunu ve meydan otoritesini karşı karşıya getiren rötar konusu yeni düzenlemeyle ve yolcunun lehine olacak şekilde açıklığa kavuşturulmuş oldu. Şimdilik Türkiye'yi çok fazla ilgilendirmiyor gibi görünse de kısa sürede bu uygulamaların etkisi bize de yansıyacaktır. Türkiye'den Avrupa'ya sefer yapan havayollarımız da bu kurala uymak zorunda, ama Türkiye içindeki seferlere şimdilik bir etkisi olmayacak. Fakat, bu kurallara uygun hale gelen şirketlerimiz, bu vesileyle yurtiçinde de daha az rötar yapar hale geleceklerdir. Ayrıca Türkiye'ye gelen AB üyesi ülkelerin uçak ve yolcuları bir nevi bu kuralları Anadolu'ya da taşıyacaklarında en azından Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nin (DHMİ) şimdiden önlemlerini alması icap ediyor. Hangi rötarın mücbir sebeplerden gerçekleştiğini, hangisinin havayolu kaynaklı olduğunu tespit edecek kurum DHMİ olduğundan hazırlık yapılması gerekiyor. Yeni uygulamayla uçuşunda 5 saatten fazla rötar olan şirket, bilet parasını iade etmek, başka bir seçenek sunmak zorunluluğuyla birlikte yolcusuyla da ilgilenecek. Daha önceleri yemek ve otel masrafları karşılamaktan kaçanlar artık daha titiz davranacak ya da uçuş tazminatlarıyla ağır bir şekilde ceza ödeyecek. 17 Şubat itibariyle yürürlüğe giren yeni yönetmeliği göre, AB üyesi ülkelerden hareket eden ya da AB dışı bir ülkeden AB'ye gelen uçaklar ve yolcular için geçerli olacak. Rötarlar karşısında yolcuya ödenecek rakamlar da bilet fiyatını karşılamaktan ziyade, yolcunun uçuşa yönelik tüm zararlarını karşılamaya yönelik. Uçuşun iptali havayolundan kaynaklandığı taktirde, yolculara 1500 kilometreye kadar uçuş mesafeleri için 250 euro, 1500 ila 3500 kilometre için 400 euro, 3500 kilometreden fazla uçuş mesafeleri için 600 euro tazminat ödenecek. Bir çok havayolunun Avrupa'ya 200 ve daha altında uçtuğunu düşünürseniz, bir iptal halinde havayolunun ne kadar kayba uğrayacağını hesap edebilirsiniz. Yeni uygulama 'overbook' uygulamasına da müeyyide getiriyor. 100 kişilik uçağa, doluluk oranını artırmak için 110 kişilik bilet kesilmesi ve bazı yolcuların havaalanına geldiği halde uçağa binememesi gibi durumlarda biletin küçük bir miktarı sadece tarifeli seferlerde ödeniyordu. Yeni uygulamaya göre şirket, yolcuya kilometreye göre 250-600 euro arasında tazminat ödemek zorunda. Yani müeyyide biletin belli bir miktarıyla sınırlı değil. Zaman, havalimanı ulaşmak için harcanan rakam gibi değerlerde göz önüne alınıyor. Ancak, unutmamak gerekir, bu yeni önlem paketi dolaylı bir şekilde yine yolcuya yansıyacak, koltuk başı maliyetler artacağından bilet fiyatları bir miktar yukarı çıkacaktır.