Yolcu mu transit, para mı?

Son bir haftada, yurtdışından gelen ve yurtdışına çıkan transit yolcular Atatürk Havalimanı'nda ciddi sıkıntılar yaşıyorlar. Yeni uygulama sebebiyle, Türkiye'nin herhangi bir yerinden yurtdışına İstanbul aktarmalı gelen ve giden yolcuların bütün işlemlerini yaptırma zorunluluğu bir nevi işkenceye döndüğü gibi, yeni durumdan Türk Hava Yolları (THY) maddi ve manevi olarak hesap edemeyecekleri kadar zarar görecek. Yeni sistemi millete dayatan Milli Sivil Havacılık Güvenlik Komitesi, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü ve Gümrük Müsteşarlığı ortada görünmediğinden yolcu THY'den hesap soruyor. THY yetkililerinin kabahatleri ise yeterince direnmemeleri. Biz üç yıl önce gündeme gelen bu konunun sakıncalarına ayrıntılarıyla dikkat çekmiş, uygulamaya geçmesine kısmen de olsa engel olmuştuk. Ama birileri, dışardan gelen baskılar sebebiyle geliştirdikleri sistemi enine boyuna tartışmadan getirip insanların önüne koydular.

DÜNYADA BAŞKA YOK
Bu satırları yurtdışından yazarken, iki ülkede 4 ayrı noktaya uçmama rağmen yeni uygulamanın benzerine henüz rastlamış değilim. Tek istisna olan ABD'den ilham alınmasını da makul görmem mümkün değil. Çünkü ABD'nin olaya yaklaşımıyla Avrupa'nın veya başka ülkelerin yaklaşımı çok farklı. Yolcu uçuşa başladığı yerde bagajını verir bittiği noktada teslim alır. ABD'de ise transit yolcu ve bagaj uygulaması yoktur. Bu konuları iki hafta önce ayrıntılarıyla yazdım. Altını çizmediğim bir başka husus daha var. Atatürk Havalimanı yeterince probleme muhatap. Yeni uygulama buradaki iş yükünü daha da artıracak. Türkiye genelinde dış uçuşa açık tüm meydanlar böylece önemli bir gelir kaybına uğrayacak. Yolcudan alınan 15 USD vergi Atatürk Havalimanı, dış hatlar terminali işletmecisine kalacak. Ayrıca diğer meydanların dış hatlar terminalinde yer alan gümrüksüz satış mağazalarının yolcu başına düşen yaklaşık 20 Euro'luk geliri de Atatürk Havalimanı kayacak. Bu işten eğer önemsiyorlarsa DHMİ de zarar edecek. Yolcu ve bagaj transferi gümrük ve güvenlik gerekçeleri bahane edilerek engellenirken, haksız para transferi gerçekleşecek. Bu uygulama da hayır getirmeyecek. Tam 50 yıldır gökyüzünde olan Alman Lufthansa Hava Yolları, II. Dünya Savaşı'ndan sonra başladığı ilk seferinin tarihi olan 1 Nisan 1955'in yıldönümünde Hamburg, Düsseldorf, Frankurt ve Münih hattında nostaljik bir uçuş gerçekleştirdi. 1955 yılında Convair 340 model pervaneli uçakla yapılan ilk sefer jet motorlu Airbus 321'le anıldı. Dünyanın çeşitli ülkelerinden nostaljik uçuşa davet edilenler arasında tahmin edeceğiniz üzere yazarınız da vardı. Airbus 321-100 model uçağı Lufthansa'nın 50 yıl önce kullandığı tasarımla yeniden boyandı. Lufthansa'nın logosunda yer alan turna özenle uçağın gövdesine işlendi ve Lufthansa Teknik tarafından büyük bir törenle anlamlı günün hediyesi olarak takdim edildi. 50. yılın anısına boyatılan uçak bir çok ülkeye uçarak Lufthansa'nın mazisine ve geldiği noktaya dikkat çekilecek. Lufthansa 2006 yılını Türkiye'ye uçuşa başlamasının 50. yılı olarak kutlayacak.