|
 |
 |
 |
 Erdoğan İsrail'e gidiyor
Başbakan Erdoğan, geniş ekonomik işbirliği olanaklarının değerlendirileceği İsrail gezisine 1 Mayıs'ta çıkacak.
Türkiye ile İsrail arasında son derece geniş ekonomik işbirliği olanakları bulunuyor.
Başbakan Tayyip Erdoğan'ın 1-2 Mayıs tarihlerini kapsayan İsrail-Filistin gezisi öncesi, Edinilen bilgilere göre, geniş işbirliği olanakları, her iki ülkenin karşılaştırmalı üstünlükleri biraraya getirildiği ve ekonomilerin tamamlayıcı özellikleri ile coğrafi yakınlığın sağladığı avantajlar göz önüne alındığında ortaya çıkıyor.
Bu arada Türkiye-İsrail ilişkilerinin önündeki en büyük engel, İsrail-Filistin sorunu olarak görülürken, özellikle İsrail ile planlanan uzun vadeli yatırımlar, bölgedeki savaş ve bunun getirdiği istikrarsızlık nedeniyle olumsuz yönde etkileniyor.
Hafta içinde TOBB'un ev sahipliğinde Ankara'da yapılan toplantılar çerçevesinde oluşturulan ''Türkiye-Filistin-İsrail Ekonomik İşbirliği için Ankara Forumu''nun ise ilişkilere yeni bir ivme kazandırması bekleniyor.
Ankara Forumu'nun ikinci toplantısı, Haziran ayının birinci yarısında Doğu Kudüs'te gerçekleştirilecek.
TÜRKİYE-İSRAİL EKONOMİK İLİŞKİLERİ
Türkiye ve İsrail arasında imzalanan ve 1997'de yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması ile de, gerek ihracatta gerekse ithalatta artış yaşanıyor. İhracatta demir-çelik, otomotiv ve yan sanayi ürünleri ilk sıralarda yer alırken, ithalatta minenaral yakıtlar, organik
kimyasallar gibi ürünler ilk sıralarda yer alıyor. 2004 yılında Türkiye'nin İsrail'e ihracatı 1.3 milyar dolar olurken, ithalatı ise 712.8 milyon dolar oldu.
SEKTÖREL İLİŞKİLER
Savunma sanayii, iki ülke arasındaki önemli işbirliği alanlarından birini oluştururken, ''savunma sanayi'' göz önüne alındığında ise iki ülke arasındaki ticaret dengesi İsrail lehine. Türkiye İsrail'den yüksek teknoloji gerektiren savunma sanayi ürünleri alırken, İsrail daha çok bot, üniforma benzeri malzemeler alıyor.
Bu anlamda İsrail savunma yan sanayi alanında Türk firmalarının katkılarının artırılması ile off-set anlaşmalarının teşviki ve söz konusu anlaşmalar çerçevesinde açılan ihalelerde Türk firmalarına öncelik verilmesi, ilişkilerin geliştirilmesine yönelik işbirliği
türlerini oluşturuyor.
TÜRK MÜTEAHHİTLİK FİRMALARI BAZI PROJELERİ ÜSTLENDİ
Müteahhitlik alanında, Türk firmaları İsrail'de bugüne kadar 114 milyon dolarlık proje üstlenirken, İsrail Hükümeti'nin yurt dışından getirilen işçilere çalışma vizesi için kişi başına 1000 dolar vergi alması, Türk firmalarının projelerde Türk işçi istihdam ettirmeleri konusunda zorluk yaşamalarına neden oluyor.
Yatırım alanında, İsrail ile karşılaştırıldığında Türkiye'de nispeten ucuz işgücü olması ve Türkiye'nin gerek AB, gerekse BDT ülkelerine coğrafi yakınlığı nedeniyle Türkiye'de başta tekstil olmak üzere ortak yatırımlar sınai alanda önemli işbirliği fırsatları sunuyor.
Ancak yıllardır İsrail ile Filistin arasında yaşanan olumsuzluklar nedeniyle İsrail ekonomisinde yaşanan duraklama, İsrailli firmaların finansman olaraklarını kısıtlarken, Türkiye'de kendileri açısından potansiyel arz eden sektörlerde doğrudan yatırım planlarını askıya almalarına yol açtı. Başta enerji alanında olmak üzere bölgesel projelerin gerçekleştirilmesi aşamasında da siyasi sorunların halli büyük önem taşıyor.
Tarım alanında İsrail'in sahip olduğu ileri tarım teknolojilerini kullanmak suretiyle meyvecilik, sebzecilik, kültür balıkçılığı, tohumculuk konularında ortak projeler geliştirme fırsatı bulunuyor.
THY, İSRAİL'E EN ÇOK YOLCU TAŞIYAN YABANCI HAVAYOLU
Ulaştırma sektörüne bakıldığında, THY halen İsrail'e en çok yolcu taşıyan yabancı havayolu şirketi konumunda bulunurken, Hayfa-Mersin limanları arasında bir Ro-Ro hattı kurulması ve söz konusu hattın diğer bölge ülkelerini de kapsayacak şekilde genişletilmesi, düzenli mal taşımacılığının sağlanması açısından önemli bir adım olabilecek.
Son yıllarda Türkiye ve İsrail arasındaki turizm ilişkilerinin gerilediği gözlenirken, İsrailli turistleri Türkiye'deki kayak merkezlerine çekmek, buna karşılık Türk turistlere İsrail'in turizm merkezi Elat'ı tanıtmak ve bu çerçevede İsrail'den Kurtköy, Erzurum gibi havaalanlarına THY'dan kiralanacak uçaklar ile doğrudan seferler gerçekleştirmek, iki ülke arasındaki turizm ilişkilerine ivme kazandırabilecek. Her iki ülkenin din turizmi açısından öneminin de göz ardı edilmemesi gerekiyor.
Türk firmaları ile İsrailli firmalar ile başta Orta Asya Cumhuriyetleri olmak üzere, 3. ülkelerde işbirliği olanakları da bulunuyor.
İKİ ÜLKE ARASINDAKİ ANLAŞMALAR
Öte yandan daha önce imzalanmış ikili anlaşmalara bakıldığında, çok sayıda olduğu dikkati çekiyor.
Türkiye ile İsrail arasında Serbest Ticaret Anlaşması, Ticari, Ekonomik, Sınai, Teknik ve Bilimsel İşbirliği Anlaşması, Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması, Gümrük İdarelerinin Karşılıklı Yardımlaşmasına İlişkin Anlaşma, Türkiye-İsrail Karma Ekonomik Komisyon 1. ve 2. Dönem Mutabakat Zaptı imzalanmış bulunuyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
