Bir dövüş balesi, bir estetik şölen
Çin filmleri bizi şaşırtıyor. Yalnız bizi mi, elbette tüm dünyayı da... Yüzyıllar boyu Batı'ya ve dünyaya kapalı kalmış gizemli bir kültürden fışkıran ve her şeyiyle bildiğimiz filmlerden farklı olan bu yapımları, yalnızca bir yadırgama duygusuyla seyrettiğimizi söylemek haksızlık olur. Onları ayrıca bir hayranlık duygusuyla izliyoruz. Nasıl yadırgamayalım ki, 9. yüzyıl Çin'inden günümüze uzanan bu üçlü aşk hikayesini tüm boyutlarıyla kavramamız sözkonusu bile değil. Kahramanları bize öğretilen, bizim bildiğimiz psikolojik motivasyonlardan öylesine farklı nedenlerle hareket ediyorlar ki... Niye seviyorlar, neden nefret ediyorlar, niçin yumuşak bir aşk dansı birden kanlı-bıçaklı bir çatışmaya dönüşüyor, hangi nedenle kadınlar en az erkekler kadar şiddet düşkünü usta dövüşçüler... Tüm bunları anlamak mümkün değil. Ama nasıl hayran olmayalım ki, her şey inanılmaz bir estetik tülünün ardından hayal-meyal görülen bir büyük rüya gibi gelişiyor. Döğüşler görkemli bir bale, kavgalar alabildiğine stilize, gerçeklik duygusu yerini parlak bir fanteziye ve rengarenk bir masala bırakmış. Çok farklı bir uygarlıktan gelen bu film için akla öncelikle gelen tek bir sözcük var:  Güzel, hem de çok güzel... Böylece anlamasak da ağzımız bir karış açık izlediğimiz bambaşka bir estetik dünyaya kapılıp gidiyoruz. Çok güzel bir kadın, çok yakışıklı bir erkek, ağzının kıvrımlarında hainliğin izleri gizli bir başka güçlü erkek... Göründükleri gibi olmayan erkekler, erkeklerden güçlü kadınlar, herkesin usta bir balerin veya balet gibi, tüm yerçekimi, fizik ve denge kanunlarına meydan okuyarak oradan oraya sıçradığı bir şiddet balesi. Ve o rengarenk mevsimler, o güzelliklerle dolu doğa, o ormanlar, o çayırlar, o küheylan atlar... Ve tüm bunlardan biraz yorulur gibi olduğunuz sırada çatıp gelen o eşsiz-benzersiz final. Şiddet yüklü ama lirik. Duygusal ama ölümcül. Ve de alabildiğine güzel, son hadde kadar estetik. İşte Çin'in belki en büyük ustası olan Zhang Yimou'nun "Kahraman" dan sonra bize son armağanı bu. Eğer tüm bunlar size cazip geliyorsa, kaçırmayın.
PARLAYAN HANÇERLER
(House of Flying Daggers)
Yönetmen: Zhang Yimou
Senaryo: Li Feng, Zhang Yimou, Wang Bing
Görüntü: Zhao Xiaoding
Oyuncular: Takeshi Kaneshiro, Ziyi Zhang, Andy Lau
Çin filmi.
|
