|
 |
 |
 |
 |
|
Zihin gelişimi için erken eğitim şart
Anne Çocuk Eğitim Vakfı'nın (AÇEV) başlattığı "7 Çok Geç" kampanyası çocuğun zihinsel gelişiminin daha erken yaşlarda oluştuğu bilincinin yaygınlaştırılmasını hedefliyor.
Erken çocukluk adı verilen 0-6 yaş arası dönem, aslında çocuğun en hızlı geliştiği dönem olarak da kabul ediliyor. Beyin gelişiminin üçte ikilik bölümü 0-4 yaş arasında tamamlanıyor. Bu yüzden çocuk bu yaşlarda ne öğrenirse, bu bütün hayatının yatırımı anlamına da gelebiliyor. AÇEV'in erken çocukluk eğitiminin önemini yurt çapında yaygınlaştırmak amacıyla başlattığı ve iki yıl sürecek "7 Çok Geç'' kampanyası pek çok sivil toplum örgütünden de destek alıyor. AÇEV Başkan Yardımcısı Ayla Göksel Göçer "Çocuğun birçok becerisi 7 yaşından önce yerleşmiş ya da geliştirilebilir oluyor. Bu yüzden 7 yaşına kadar beklemememiz gerekiyor'' diyor.
* 0-6 yaş eğitiminin çocuğun sosyal ve zihinsel gelişimindeki önemi nedir? Bu döneme niye yatırım yapmak gerekiyor.
Çocuğun aslında beyin gelişiminde en hızlı dönem 0-4 yaş arası. Hücre sayısı, hücreler arasındaki bağlantı budönemde yoğunlaşıyor. İlk etapta beslenmesi, çevresiyle etkileşim içinde olması, gelişimi destekleyecek davranış biçimlerine maruz kalması 0-4 yaş arasındaki beyin gelişimini en üst noktasına taşır. Çünkü bilimsel araştırmalar gösteriyor ki bu dönemde beynin gelişiminin neredeyse üçte ikisi tamamlanıyor. O dönemde ne  yaparsanız kalıcı oluyor. İlerde istediğiniz kadar iyi okula ya da dersaneye gönderin önemli değil. 0-6 yaş arası ise sosyal, fiziksel, duygusal gelişimi en hızlı şekilde gelişiyor.
* Bu dönemde destek ve eğitim alan çocukların okula hazırlanması daha mı kolay oluyor?
Evet, yapılan birçok araştırmaya göre bu çocuklar okula daha hazır başladıkları için okulda daha başarılı oluyor. Okulda daha başarılı olan çocuk hayatta daha başarılı oluyor.
* Okul öncesi eğitim üniversite başarısını da etkiliyor mu?
Bu yaşlarda eğitim alan çocuk daha fazla üniversiteye gidiyor, daha uzun yıllar okuyor.
* Pek çok anne baba, 'okul öncesi eğitim' denilince çocuğun eline kalem alıp yazmaya başlamasını anlıyor. Bunun gerçeği nedir?
Okul öncesi eğitimden anlaşılan çocukları bir sınıfta toplamak değil. Burada oyun odaklı eğitim uygulanıyor. Çocuğun birtakım becerilerini ve yetkinliklerini geliştirmeyi hedefleyen bir sistem. Amaç bilgi yüklemek değil, zaten ilköğretimde yapılan da bu... Anaokuluna gitmek istemeyen çocuk yok gibidir. Çünkü orada arkadaşlık ediniyor, daha farklı sosyal ilişkiye giriyor. İnsanların 'iki yaşında çocuğu okula mı yollayacağız, dört yaşında çocuğun eline kalem  kağıt tutuşturup ders mi çalıştıracağız, yazık günah değil mi zaten bütün hayatı boyunca okuyacak, benim param yok ki, nasıl göndereyim' gibi çok haklı endişe ve soruları var. Oysa okul öncesi eğitim çok farklı şekillerde gerçekleştirilebilir. Yaz ana okulları, mahalle yuvaları gibi... AÇEV'in yaptığı ve çok önemsediği yaklaşım annelerin eğitimi... Biz annelere belli bir eğitim vererek, çocuklarını kendi evlerinde okul öncesi eğitimlerini vermeyi sağlayabiliriz. Nitekim AÇEV 12 yıldır, Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık Ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü ile bu çalışmayı gerçekleştiriyor. Dolayısıyla çocuğu mutlaka bir yere yollamak şart değil.
* Sosyo ekonomik durumu iyi olan aileler zaten anaokula yolluyor. İmkanı olmayanların ne yapması gerekiyor?
Çevresinde ana okulu olmayan ya da ona ayıracak parası olmayanlar eğer çalışmıyorlarsa gelip kendileri eğitim alarak hem kendilerini hem de bütün aileyi eğitebilirler. Bu çalışmanın uzun yıllar araştırmasını yaptık. Gerçekten anaokulu modeline ciddi bir alternatif oluşturuyor. Böyle bir eğitim alan çocuklar okul öncesi anaokuluna gitmiş kadar iyi başarılı oluyor.
* Anne eğitimi nerede yapılıyor?
Halk Eğitim Merkezleri'nde, haftada bir kez bir  araya geliyorlar. Haftada 3 saatlik bir program. Bunu 71 ilde uyguluyoruz. Eğer bu talep oluşursa bu farklı modellerin de çoğalıp yaygınlaşmasını düşünüyoruz.
* Avrupa'da okul öncesi eğitim oranı çok yüksek. Türkiye'de eğitim yaşı 7'de başlatılarak çok geç kalınıyor o halde..
Evet, bizim kampanyamızın çıkış noktasında olduğu gibi 7 çok geç... Çocuğun birçok becerisi, yetkinliği o yaşlarda ya yerleşmiş ya da geliştirilebilinirken biz 7 yaşına kadar beklemeyi tercih ediyoruz. Çocuğun yuvaya başlama yaşı diye kesin bir kayıt yok. Önemli olan o kurumda kaliteli biçimde çocuğun gelişimini destekleyen biçimde bir eğitimin olması... Çocuğun en azından okula başlamadan önceki bir yıl bir kurumda eğitim almasında fayda vardır.
* Televizyonun okul öncesi eğitimine nasıl katkısı var?
Televizyon yoluyla eğitim de çok geçerli bir model. 25 yıl önce Amerika bunu Susam Sokağı'yla keşfetti ve birçok ülkeye ihraç etti. Biz de TRT ile işbirliğiyle "Benimle Oynar Mısın'' adlı programı geliştirdik. Bu programı haftada üç kez yarım saat izleyen çocukların zihinsel becerilerinde gelişim kaydediliyor. Annelerin davranışlarında olumlu gelişim kaydediliyor.
Figen Yanık
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
