Bu belgesel şehitler için
Adını "Hititler" ile duyuran Tolga Örnek'in, I. Dünya Savaşı'nın en kanlı cephelerinden Çanakkale'yi anlattığı "Gelibolu" belgeseli 18 Mart'ta, çıkarmanın 90. yıldönümünde gösterime girecek. Örnek'e göre film, iki tarafın askerine de saygı duruşu.
Kahramanlara saygı
Tolga Örnek'in Çanakkale Savaşı'nı anlattığı ve ünlü oyuncular Jeremy Irons ile Sam Neil'ın seslendirdiği "Gelibolu" çıkarmanın 90. yıldönümünde gösterimde.
Birinci Dünya Savaşı'nın en önemli muhaberesi olan Çanakkale Savaşı'nın bu yıl 90. yıldönümü. Türk, İngiliz ve Avustralyalı 120 bin askerin hayatını kaybettiği, kahramanlık hikayeleriyle dolu bu savaşa ilişkin ayrıntılar çeşitli çalışmalarla yavaş yavaş ortaya çıkıyor. Bu çalışmalardan biri de "Hititler" belgeseli ile tanınan genç yönetmen Tolga Örnek'in "Gelibolu" adını taşıyan çalışması. Belgesel, çıkarmanın 90. yıldönümünde, 18 Mart'ta vizyona giriyor. Tarihin en büyük 2. kara çıkarması harekatını anlatan "Gelibolu", bugüne kadar gün yüzüne çıkmamış mektuplar, belgeler ve fotoğraflarla desteklenmiş. Bir önceki belgeselde olduğu gibi "Gelibolu"ya da dünya sinemasının ünlü ismi Jeremy Irons sesiyle katkıda bulunuyor. Irons'ın dışında Jurassic Park ve Piyano filmlerinden tanıdığımız Yeni Zelandalı ünlü oyuncu Sam Neil de belgeselde seslendirme yapıyor. Bu iki isim, senaryoyu o kadar beğenmiş ki Jeremy Irons, İngiltere'deki, Sam Neil ise Avustralya'daki galaya katılmak istemiş. En son "Hititler" belgeselinin çekimleri sonrasında görüştüğümüz Örnek, bizi hoş bir sürprizle karşıladı. Yaklaşık bir buçuk yıl önce yaptığımız röportajdan sonra ona ulaşmak isteyen Serdar Ataklar isimli bir okuyucumuzun numaralarını iletmiştik. Örnek, Gelibolu'da savaşan Halis Bey'in torunu Serdar Ataklar'ın kendilerine şimdiye kadar hiç gün ışığına çıkmamış belgeler ile çok yardımcı olduğunu söyledi: "Serdar Ataklar'ın dedesi Halis Bey, çıkarma gününde önemli bir taburun komutanı. Hatıratı ve fotoğraflarından yararlandık, filmi oldukça zenginleştirdi. 110 dakikalık filmde 2-3 dakikalık bölüm Halis Bey'i anlatıyor. Ataklar ile de şimdi çok iyi dostuz, ekipten biri gibi artık!" Belgeselde ana seslendirmeyi Jeremy Irons yapıyor. Irons, 13 Nisan'da Londra'daki galaya katılacağını bildirmiş. Sam Neil ise ana karakterleri konuşuyor. O da 18 Nisan'da Yeni Zelanda'da yapılacak galaya katılacakmış. Belgesel ilk olarak 15 Mart'ta Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı'nda, 2 bin kişinin katılması beklenen gala ile tanıtılacak. Ardından da 18 Mart'ta vizyona girecek. Gelibolu'nun prodüksiyonu 7 ayrı ülkede bitirilebilmiş. 90 yıl önce yaşanan savaş, askerlerin gözünden anlatılıyor. Toplam 10 askerin günlükleri, mektupları ve diğer belgelerinden yararlanılmış. Örnek'e senaryoyu yazarken ne kadar objektif olabildiğini sorduğumuzda, "Günlük hayatta ne kadar objektif olabiliyoruz ki! Biz yüzde yüz dengeli olmasına dikkat ettik. Film izlendiğinde, yapan ekibin ulusal kimliği belli olmuyor bence. Türk tarafını öven ya da Avustralya propagandası yapan bir film olmadı. İki tarafın askerlerine de bir saygı duruşu niteliğinde" cevabını veriyor. Belgeseli seslendiren Jeremy Irons ve Sam Neil da yapımı çok objektif bulmuş. Irons, belgeselden o kadar ekilenmiş ki "Koşulların bu kadar kötüleşebildiğine, askerlerin bu kadar ıstırap çektiğine inanamıyorum" demiş. Sam Neil'in daha mesafeli durabileceğini düşünen Örnek, onun da mektupları okurken kendini tutamayıp, ağladığını söylüyor. Bu yüzden seslendirmeler çok daha etkili olmuş. Belgesel Türkiye dışında Yeni Zelanda, Avustralya, İngiltere, Almanya'da vizyona girecek. Bu gösterimlerden sonra gelen tepkiler doğrultusunda daha fazla ülkede gösterilmesi de söz konusu. Örnek, belgeselin maliyeti sorulduğunda, "Normal bir reklam filminden bile daha ucuz! Bu filmin bütçesiyle ilgili verdiğim en büyük ipucu oldu" diyor.
Aynur Erdem
|