|
 |
 |
 |
 |
|
Adeta sperm avcılığı yapan uzmanlar: "Tek bir spermin peşine düşüyoruz!"
Uzmanlar erkek kısırlığında adeta mucizeler yaratıyor. Eskiden menisinde canlı sperm olmadığı için "Baba olamaz" denen kişiler, artık testislerden bulunan spermlerle bu mutluluğu yaşıyor
Alman Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Direktörü, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Bahçeci, erkek kısırlığı hakkında merak edilen soruları yanıtladı...
Erkekte kısırlığa yol açan faktörler nelerdir?
Kısırlık nedeniyle bize başvuran hastaların yüzde 40'ında varikosel tespit edilmektedir. Bunu yüzde 20 nedeni bilinmeyen, yüzde 15 obstrüksiyon, yani kanal tıkanıklığına bağlı sorunlar takip eder. Testislerin doğuştan kasık kanalında kalması, geçirilen enfeksiyonlar, testiste sperm yapımında bozukluk gibi kısırlık nedenleri de görülebilir. Son yıllarda genetik alanında yapılan çalışmalar, nedeni bilinmeyen erkek kısırlığının ve testiste sperm yapım bozukluklarının tanımlanmasını sağlamıştır.
Testislerde sperm yapım azlığına bağlı kısırlık nasıl tedavi ediliyor? Beyinden salgılanan ve sperm yapımını sağlayan hormon düzeyi yüksek olan hastalarda, testisten sperm bulunarak mikroenjeksiyon yöntemi uygulanabilir ve bu kişilerin baba olmaları sağlanabilir. Geçmişte testisten çoklu biyopsi yöntemi uygulanarak, rastgele dokular alınarak sperm bulunmaya çalışılıyordu. Yeni operasyon tekniğinde ise, testis tek bir kesi ile tamamen açılıyor. Doku mikroskop ile 20 kat büyütülerek sperm yapımı olan bölgeler tespit ediliyor ve o bölgelerden doku örnekleri alınarak sperm aranıyor. Dolayısıyla, başarı eski yönteme kıyasla yüzde 70 daha yüksek oluyor. Ayrıca, operasyon testislerin en az zarar görmesini sağlıyor.
Mastürbasyon yapmak ya da ilişki sıklığı gebe kalmayı etkiler mi? Eğer çok sıklıkla (her gün) cinsel ilişkiye giriliyor veya mastürbasyon uygulanıyorsa, testislerdeki sperm yapımı yetersiz kalabilir ve dışarı atılan sperm sayısında azalma oluşabilir. İki-üç gün ara ile boşalmanın sperm sayısında azalmaya yol açmayacağı tespit edilmiştir.
Kısırlığa en sık yol açan cinsel yolla bulaşan hastalıklar nelerdir? Klamidya enfeksiyonları kadında herhangi herhangi bir belirti göstermezken, erkeklerde penis ucunda akıntı, kaşıntı ve testis iltihabı şikâyetlerine neden olur. Bu hastalığa yakalanan erkekler tedavi edilmezlerse kanallarda tıkanıklığa bağlı kısırlık ortaya çıkabilir. Aynı şekilde, halk arasında 'belsoğukluğu' olarak adlandırılan enfeksiyon da, tedavisi yapılmazsa kısırlık sebebidir.
Sperm kalitesini bozan diğer maddeler veya alışkanlıklar nelerdir? Sigara sperm hareketliliğinin üzerinde negatif etki yapar. Tüp bebek veya mikroenjeksiyon tedavisine alınmadan önce (en az üç ay) çiftlerin sigara ve alkol kullanımını tamamen bırakmaları tavsiye edilmektedir. Marihuana ve kokain gibi maddeler sperm yapımını bozar. Vücut geliştirmede kullanılan veya sporcuların kullandığı androjen hormonu, sürekli radyasyona maruz kalmak (röntgen teknisyenleri), tarımda kullanılan böcek öldürücü ilaçlar veya sürekli sıcak ortamda çalışan kişilerde de sperm kalitesi bozulabilir. Düzenli saunaya gitme veya sıcak banyo yapma alışkanlığı olanlarda da sperm kalitesinde (sayı ve harekette) bozulma görülebilir.
Meni örneği toplamadan önce kaç günlük cinsel perhiz önerilir?
Semen (meni) analizi için örnek vermeden önce iki-dört günlük ilişkiye girmemiş veya boşalmamış olmak gereklidir.
Hangi hormon sperm yapımı ile ilgili bilgi verir?
FSH özellikle sperm yapımı ile ilgilidir. Beyinden, hipofiz bezinden salgılanır. Yükselmesi sperm yapımı ile ilgili bozukluğu gösterir. Normal sınırlarda olması genellikle sperm yapımının normal olduğunu gösterir, ancak bu bir kural değildir. FSH normal olduğu halde sperm yapımı bozukluğu da görülebilir.
Beyinden salgılanan hormon eksikliğine bağlı kısırlığın tedavisi var mı?
Evet, bu durum ilaçlarla tedavisi mümkün olan nadir erkek kısırlığı nedenlerindendir. Genellikle kıllanma azlığı, jinekomasti (meme büyümesi), testislerde gelişme geriliği gibi bulgulara rastlanır. Hastaların meni testlerinde azoospermia (sperm azlığı) görülür. Hormon analizleri yapılarak teşhis konulur. Tedavide beyinden salgılanan ve sperm-testosteron yapımını sağlayan hormonların (FSH-LH) dışarıdan verilmesi gerekir. Ancak bu tedavi kısa süreli değildir. Altı aylık sürede, ilaçlarını düzenli kullanan hastaların küçük bir kısmında sperm çıkışı görülmesine rağmen, 12. ayda yüzde 70-80 oranında sperm çıkışı görülür.
Azoospermi nedir?
Azoospermi, testislerde sperm yapımında görevli germ hücrelerin olmaması veya bu hücrelerin olgun kuyruklu sperm hücresi halini alamaması durumudur. Erkek infertilitesinin (kısırlığının) en ağır formudur. Ancak son yıllardaki gelişmeler ile bu durumdaki erkekler için de çocuk sahibi olma şansı doğmuştur.
Azoospermia nasıl tespit edilir? Spermiogramda (sperm testi) tespit edilir. Ancak sadece bir spermiogram sonucuna bakarak ve santrifüj sonrası oluşan çökeleği incelemeden bu teşhisi koymak doğru değildir. Şartlara uyularak yapılan ve en az 15-20 gün ara ile bakılan iki-üç spermiogram sonrası hiç sperm hücresi görülmemişse, 'azoospermi' tanısı konulur.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
