Yıllar ve kitaplar...

Edebiyat Fakültesi'nde hocam Mehmet Kaplan, öğrencisi olduğu Ahmet Hamdi Tanpınar'ın da sözünü ederek şairlerin mutlaka resimle ilgilenmesi üzerinde dururdu. Tanpınar da bir şair olarak resimle ilgilenmiş bir dönem resim eleştirileri yazmıştır. Nitekim ellili yıllarda "Yeditepe", "Yenilik" gibi şiir kitabı yayınlayan yayınevleri, şiir kitaplarını kimi ressamların ürünleriyle bezemişlerdi. Örnek mi? Mesela Oktay Rifat'ın "Aşağı Yukarı" sını Füreya Kılıç, Melih Cevdet Anday'ın "Telgrafhane"sini Bedri Rahmi Eyüboğlu, Cahit Külebi'nin "Atatürk Kurtuluş Savaşı"ndasını Nurullah Berk desenleriyle süslemişler. "P Dünya Sanatı Dergisi"nin 35. sayısında F. E. (sanırım Ferit Edgü), şair Eluard ile ressam Miro'nun yaşamları boyunca şiir ile resim sanatını "evlendirmek" için nasıl çabaladıklarının hazin ve ilginç hikayesini anlatmaktadır. Eluard'ın Picasso, Dali, Klee, Miro gibi birçok ressam dostu ve onlar için yazdığı şiirleri vardır. Miro da ellinin üzerine kitap resimlemiştir. 7-8 yıl önce bir Venedik gezisinde Picasso'nun resimlediği kitap kapaklarından oluşan bir sergiyi gezmiştim de bir salon dolusu, yüze yakın resmin karşısından saatlerce ayrılamamıştım. Muhteşem bir şölendi. Eluard ve Miro, İkinci Dünya Savaşı sonrasında bir araya gelerek "A tout epreuve" başlığıyla ortak bir kitap hazırlamaya karar verirler. Eluard, şiirleri Miro'ya teslim eder. Hazırlıklar ve basım tam dokuz yıl alır. Miro, seksen renkli kompozisyon gerçekleştirmiştir. Bu da tam 233 tahta olma demektir. Baskı, bir yıl sürer. Fakat ne yazık ki Eluard bu kitabı göremeyecektir. Çünkü şiirler ve resimler, kitabın Cenevre'deki yayımcısı Gerald Cramer'e teslim edilip de kitap ortaya çıktığında Eluard öleli altı yıl olmuştur. Miro da 1958 yayınlanan bu ortak kitabı, iki cilt olarak ünlü cilt sanatçısı Pierre-Lucien Martin'e ciltletecek ve 1951'de tahta baskılardan birinin prova baskısı üzerine el yazısıyla "Paul Eluard'a: Güzel kitabı düşünerek" diye not düştüğü belgeyi de ekleyerek Eluard'ın eşi Dominigue'e armağan edecektir. Tümü 130 adet basılan ve Miro tarafından imzalanan bu kitap, şimdi koleksiyoncuların pek kolay ulaşamayacağı bir "gözde kitap" olmak özelliğini korumakta... Yeni bir yılın eşiğinde de insanın geçmişinde bu "gözde kitap" misali yaşadığı "güzel an"lar yok mudur? Yaşamı güzel ve değerli kılan da bu "güzel an"lar değil midir? Bugün, siz de yaşamınızı bir "gözde kitap" olarak düşünün ve hatıralarınızın sayfalarını çevirmeye çalışın... Acılarınızı resimleyin Miro misali... Sevinçlerinizi şiirlere dökün, Eluard misali daha sonra okumayanı olmasanız da... Hayat, okunmaya değer bir kitaptır çünkü... Yeni yılınız kutlu olsun...