|
 |
 |
 |
|
| Seyahat özgürlüğü hakkı
|
|
Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra yapılan son Osmanlı düzenlemesinin önemli özelliği Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine intikal etmiş ve 1938 yılına kadar yürürlükte kalmıştı. 1920'lerde gayrimüslimlere çıkartılan pasaportların ilk sayfasında aile reisinin, sonunda ise aile fertlerinin fotoğrafları vardı. Bugün birer kopyaları İstanbul Emniyet Müdürlüğü arşivinde bulunan bu pasaportların ilişik belgeleri incelendiğinde, o yılların birçok tanınmış kişileri için hazırlanan pasaportların suretlerini görmek mümkündür. 1922'de Pasaport Kanunu'nda bir değişikliğin yaşandığı görülür. TBMM İcra Vekilleri Heyeti, Hariciye Vekaleti'nin bir tezkeresi üzerine 8 Mayıs 1338 (1922) tarihinde Avrupa'ya seyahat edeceklere verilen pasaportlardaki "nam-ı hazret-i padişahi" ibaresi yerine "Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti namına" ibaresinin yazılması koşulu getirilmişti. Milli Mücadele sırasında bazı kişilerin İtalya ve Yunanistan gibi ülkelerin elçiliklerinden "himaye pasaportu" almışlardı. 1924 Anayasası'nda ise yurtdışına çıkma ve yurda dönme özgürlüğünü özel olarak düzenleyen bir hüküm yoktur. Genel olarak "seyahat hürriyetini" düzenleyen ama sadece yurtiçi seyahatleriyle ilgili diye yorumlanan 78. maddeye göre: "Seferberlikte idare-i örfiye halinde veyahut müstevli emrazdan dolayı kanunen müttehaz tedabir icabatından olarak vaz edilecek takyidat müstesna olmak üzere seyahat hiçbir surette takdiyata tabi tutulamaz" deniliyordu.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
