 |
| Şarap bakkaldan sofraya getirilmez
|
|
Batı'da bilinçli tüketiciler, sevdikleri şarabı marketten alıp denemezler. Henüz piyasaya çıkar çıkmaz, en ucuz fiyata alıp mahzenlerinde beklettikten sonra içmeyi tercih ederler
Her yıl bahar aylarında dünyanın önde gelen şarap uzmanları Fransa'nın Bordo bölgesinde toplanır, henüz satışa çıkmamış, o yılın rekoltesi çok genç şarapları tadarlar. Damağı dengeli, olgunluğunun zirvesindeki şaraplara alışmış bir şarap meraklısının pek de keyif almayacağı, zorlu bir iştir bu. Şaraplar, gençliğin onlara verdiği hırçınlıkla, tanenleri ile damakları tırmalar, o halleriyle içilmeye pek de uygun değillerdir. Ama yine de konunun uzmanları "adam olacak çocuğu" henüz emekleme döneminde keşfeder, gazetelerinde, dergilerinde tanıtırlar. Bu erken tadımın tek bir amacı vardır; şarap koleksiyoncularına, yatırımcılarına o yıl hangi şaraplara ilgi göstermeleri gerektiği hakkında önerilerde bulunmak. Zira Batı dünyasında gerçek şarap meraklıları canları şarap içmek istediğinde, bizdeki gibi markete gidip raflardan o yıl piyasada bulunan şaraplar içinden birini seçmezler. Kuşkusuz oralarda da marketlerde şarap satılır, onları da hemen alıp içenler vardır, ama gerçek meraklılar, kendilerine mutluluk veren, beğendikleri şarapları mümkün olduğunca en ucuz döneminde, yani piyasaya çıkar çıkmaz satın alırlar ve mahzenlerinde, kavlarında yıllanmaya bırakırlar. Olgunluklarının zirvesine ulaştıklarında ise açıp içerler. Şarabı bilinçli olarak tüketmeye, onun gençlik, olgunluk ve yaşlılık erdemlerini tanımaya başlayanlar, marketlerde buldukları o yılın rekoltesi şaraplarla yetinmezler. Zira meraklıları için aynı şarabın farklı yıllarının birbiriyle karşılaştırılması, aynı yıllara ve aynı üzüm çeşitlerine ait değişik firmaların şaraplarını tatmak farklı bir keyif konusudur. Bizde ne yazık ki aynı şarabın birkaç yıllık rekoltelerini satın alabileceğimiz herhangi bir şarap butiği yok. Şarap üreticilerinin ellerinde bile geçmiş yıllara ait stoklar pek bulunmuyor. Dolayısıyla Türk şaraplarının koleksiyonunu yapmak isteyenlerin, beğendikleri şaraplar henüz piyasadayken satın almaları ve uygun koşullarda saklamaları gerekiyor. Türk şarapları her ne kadar, Bordo ya da Burgonya şarapları gibi on yıllarca eskitilmeye uygun değillerse de iyi işlenmiş Öküzgözü, Boğazkere, Kalecik Karası gibi bize özgü kırmızı üzümlerle, Narince gibi olağanüstü beyaz üzümümüzden yapılmış şarapların yıllandırılmışları hiç beklenmedik derecede iyi sonuçlar veriyor. Başlangıçta umutsuzca kadehime döktüğüm bu üzümlerin 20, 25 yıllık şaraplarını tattığımda, mükemmel bir yaşlılık dönemi içinde bulunduklarını sevinçle gördüm. Üstelik yıllandırılmak için üretilmedikleri, uyduruk mantarlarından bile belliydi. Bizde koleksiyon yapmaya uygun şaraplar yeni yeni piyasaya çıkadursun, dünyada şarap koleksiyonculuğu aldı yürüdü. Fransa'nın önde gelen şarapları daha piyasaya çıkar çıkmaz koleksiyoncular tarafından kapışılıyor ve mahzenlerdeki uzun uyku dönemine giriyor. Bunları daha sonra ancak şarap müzayedelerinden alabilmek mümkün oluyor. Son yıllarda şarabı kendi tüketimleri için alıp bekleten koleksiyonculara bir de şarabı yatırım aracı olarak değerlendirenler eklendi. Kendi keyifleri için şarap satın alanların tercihlerinde damak tatları ve böyle bir keyfe ayıracakları bütçe önemli rol oynuyor. Ancak şarabı kar etmek için alanların bu içkinin tadından anlamaları gerekmiyor. Onlar için önemli olan, kaç paralık yatırım yaparlarsa, ne kadar kazanacakları. Yatırımcılar şarabı henüz mağazaya girmeden önce, hatta şişelenmeden satın almayı yeğliyor. İşte her ilkbaharda Bordo'da daha fıçıdan şişelere aktarılmamış şarapları tadan "şarap medyası mensupları", yatırımcılara da yeşil ışık yakmış oluyorlar.
PRİM YAPANLAR
Kuşkusuz yatırım aracı olarak en yüksek kazanç sağlayanlar, Bordo bölgesinin üst düzey şarapları. Bunlar "Premier Grand Cru Classe" kategorisine giren, Latour, Mouton Rothschild, Lafite Rothschild, Margaux, Haut Brion, klasman dışı olmasına rağmen onlarla boy ölçüşen Petrus, Burgonya bölgesine ait son derece zor bulunan Romanee Conti, La Tache gibi şaraplar, yatırım dünyasının mücevherleri sayılıyor. Tabii ki yatırımcılar sadece Bordolar'ı toplayıp satmıyor. Vega Sicilia gibi İspanyol, Sassiccaia, Ornellaia gibi İtalyan, Opus One, Stags Leap gibi Kaliforniya şarapları da yüksek fiyatla alıcı bulabiliyor. Yarın saat 11.00'de Hakan Uzan'a ait koleksiyon satışa çıkıyor. Antik A.Ş. uluslararası kalitede bir katalog ile bütün şarapları tanıttı. Gerek ülke içinden, gerekse yurtdışından çok sayıda ciddi alıcı yarın bu görkemli koleksiyondan bütçelerine ve eğilimlerine en uygun parçaları edinebilmek için birbirleriyle kıyasıya yarışacaklar. Alıcıların bir bölümü, günün birinde bu şarapları açıp keyifli bir ortamda yudumlamak için kolları sıvayacak. Ama bir bölümü de içkileri ehven bir fiyattan kapatıp, ileride bunlardan iyi kar etmek hayaliyle pey sürmeye hazırlanıyor. İlk kez dünya çapında içkilerin el değiştireceği bir müzayedenin arifesindeyiz. Bu müzayede bir dönüm noktası oluşturacak. Bundan sonra bizde de yıllanmış şarapları toplayan meraklılar ortaya çıkacak. Öte yandan az sayıda da olsa, yurtdışında şarap borsalarına yatırım yapanlar var. Ancak daha kat edilecek epey yol olduğu da ortada. İyi restoranlarımızın şarap listelerinde örneğin Kalecik Karası şaraplarının son on yıllık rekolteleri yer aldığında, evlerde Narince üzümünden yapılmış yıllanmış şaraplar açılıp ikram edildiğinde, Batı'nın şarap kültürü gelişmiş ülkeleri ile aramızdaki uçurum kapanmış olur.
|
