Yeni Türkiye'yi yine yerliler kuracak

Dün işsizliğin AB boyutuna indirilmesi için yapılması gereken toplam yatırımı ortaya koymuştuk. 15 yaş üstünde çalışabilen nüfusun yüzde 65'inin işgücü piyasasına katıldığı AB'nin ortalamasını Türkiye için baz alarak yaptığımız hesaplama, 10 milyon insana yeni iş bulunması gerektiğini ortaya koyuyor. Bunun için gereken yatırım, Hazine teşviklerine göre 996 milyar dolar.
* 1988-2004 arasını kapsayan 17 yılda Avrupa düzeyinde istihdam verilerini yakalayabilmek için, Türkiye her yıl ortalama 86.2 milyar dolarlık yatırım yapmalıydı. Gerçekleştirilen yatırım tutarı 42.9 milyar dolar ile bunun yarısı düzeyinde.
* Bugünkü tabloda dünkü bazı verilerin yanısıra Türkiye'de yıllar itibariyle yabancıların doğrudan yatırımları yer alıyor. 17 yılda yabancı yatırım tutarı 17 milyar 550 milyon doları buluyor. Bu da yıllık 1 milyar 32 milyon dolarlık ortalama yabancı yatırımı demek ve yatırımların yüzde 2.4'ünü oluşturuyor. AB düzeyinde istihdam için yapılması gereken 1.466 milyar dolarlık yatırımın da yüzde 1.2'si düzeyinde kalıyor. Yani yabancı yatırımlar, yerli yatırımlar karşısında tam olarak devede kulak kalıyor.
* Yabancı yatırımlar geçmişte istihdam sorununu çözmeye yetmediği gibi, gelecekte de böyle bir rol oynaması mümkün değil. Çünkü, Türkiye AB yoluna girse bile, gelecek yabancı sermaye miktarı 3-5 milyar dolarla sınırlı. Şimdiye kadar gelen yabancı sermaye beş kat artsa bile, bu yapılması gereken yatırımların yüzde 6'sını oluşturacak, o kadar. Türkiye'yi kurtarmayacak. Ancak yerlilerin yapacağı yatırımlar yanında tatlandırıcı olarak kalacak.
* Türkiye'yi kurtaracak olan yine yerlilerin yatırımları olacak. Tıpkı geçmiş 17 yıllık dönemde yerlilerin yatırımların yüzde 97.6'sını yaptıkları gibi.
* Yatırımların ne kadar artması gerektiğini dün ve bugünkü tablolarda ortaya koyduk. Bugüne kadar 42.9 milyar dolarlık yatırımla işsizlik diz boyu gidiyor. Bunu da işgücüne katılımı nüfusun yarısından aşağı çekerek gizledik. Ancak bunu AB düzeyi olan yüzde 65'e getirdiğimiz zaman gerçek işsizlik ortaya çıkıyor. Bu durumda yıllık yapılması gereken yatırım tutarı tam olarak bugüne kadar gerçekleşenin iki katına yani 86.2 milyar dolara çıkıyor.
* Ne kadar sermaye gelirse gelsin ortalama yıllık 1 milyar dolar olan miktar 50-60 milyar dolara çıkamayacağına göre, yatırım ihtiyacının, işsizliğin çözümünün formülünü yine Türkiye kendi içinde bulmak zorunda. Yerlilerin, yerli para cinsinden, yerli finansal sistemde tasarruflarını artırmaktan, bu tasarrufları üretken alanlara yönlendirmekten başka çıkar yol yok. Yeni Türkiye olacaksa ancak böyle olacak.

Sonuç:
"Doğruyu söylemek değil, anlatmak güçtür"
Cenap Şahabettin