kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cuma
    Cumartesi
  » Aktüel Pazar
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Refik Durbas @ SABAH
 

Tespih çekmenin adabı

Türk erkeğinin parmaklarının süsü yüzükse, elinin süsü de tespih olmalı. Gençlerin çoğu bıyığa meraklı olduğu kadar, tespihe de meraklıdır. Tespihe meraklı bir nice de koleksiyoner bulunmaktadır. Ayrıca tespih bir anlamda bu dünya ile "öteki" arasında köprü vazifesi de görür. Bir dü- şünün o imamesinden Kabe görünen 99'luk tespihlerin ulviyetini? Her tanesinde nice bir sabır çağlayanının köpürdüğü, tevekkülün filiz verdiği tespihler...
Pazar günleri Kadıköy çarşısının arka sokağında kurulan bitpazarına hiç yolunuz düşer mi? Gerçi akik, yeşim, oltu taşı tespihler pazar günleri dışında da o küçük, cam tezgahlar içinde sergilenmektedir. Ama pazar günü, meraklılarıyla bir başka güzeldir tespih alışverişi ve dünyanın ne bir başka bitpazarında, ne çarşısında böylesi bir güzelliğe rastlamak mümkün değildir.
Tespihin yeşimi, kehribarı dışında bir de "sallama" tabir edilen ve boncuktan mamul hapishane işi yapılanı vardır. Elde sallamadan daha çok, duvarda ya da taksilerin iç aynasında süs olarak da kullanılır.

ZEYTİN TANELERİ
Asker ocağında bir de zeytin tanelerinden tespih yapılır ki, tamamen göz nuru el emeğidir.
Refik Durbaş da uzun askerlik günlerinde zeytin tanelerinden epey tespih imal etmiştir.
12 Eylül'e tarihlenen askerliğinde haftanın iki günü kahvaltı verilmektedir. Kahvaltı dediğin de herkese birer yumurta, 4-5 siyah zeytin, bir de küp şeker iriliğinde beyaz peynir... İşte bu kahvaltının en değerli hammaddesi zeytindir. Çünkü çekirdekleri biriktirilerek tespih yapılacaktır. Tabii, her kahvaltıda 33'lük desteyi tamamlamak mümkün olmadığı için birkaç hafta beklemek gerekmektedir. Nasıl olsa vakit vardır. Kahvaltıdan artan çekirdekler bir güzel yıkandıktan sonra bir taş parçası, bir topluiğne ve biraz ipliğe ihtiyaç doğar. Taş parçasında uçları törpülenen çekirdeklerin içleri topluiğne ile temizlendikten sonra sıra ipliğe dizmeye gelecektir. Sonrası kolaydır. Tespih, elde ne kadar devri daim yaparsa yıldızı da o kadar parlayacaktır.
Tespihin yapımı kadar, çekimi de önemlidir. Sallama tespihin raconu başkadır, tane tane çekileninki bir başka...
Orhan Kemal anlatmıştı: Bir tarihte yakın arkadaşı Arap Talat ile Vezneciler'de buluşurlar. Niyetleri o zamanlar Taşlıtarla'da oturan Muzaffer Buyrukçu'ya gidip iki kadeh rakıyla günün falına bakmak...
Bir minibüse binerler. Hava sıcak, minibüs kalabalık... En arkada bir yer bulurlar. Yanlarında iki, önlerinde iki genç... Gençlerden biri kehribar tespihini parmakları arasında dolaştırmakta, dolaştırırken de dirseğini Orhan Kemal'in göğsüne göğsüne çekiç darbesi misali indirmekte... Orhan
Kemal ile Arap
Talat'ın ses çıkaracak halleri yok. Biraz efelenecek olsalar, dört azman genç, pestillerini çıkaracak... Minibüs bu sırada Edirnekapı'yı geçer ve gençlerden ikisi iner. Tespih çeken ile arkadaşı kalmıştır. Minibüs biraz yol alır almaz da tespih çekenin yakasına yapışır Orhan Kemal... Adana işi tokadını suratına indirirken bir yandan da söylenmektedir:
"Lan, bu tespih böyle tane tane çekilir. Hadi sallıyorsun, salla, ama o gürz misali dirseğinin benim böğrümde işi ne?"
Orhan Kemal ne zaman tespih muhabbeti açılsa bu olayı anlatırdı. Refik Durbaş, ayrıca "Beyaz Kehribar" şiirinde oltu taşından mamul tespihin serencamını edebiyata da taşımıştır.
Geçen hafta "Cumartesi SABAH"ta Eylem Bilgiç'in "Şimdi tespih çok moda" başlıklı o güzelim haberini okuyunca tespih üzerine bir muhabbetin sayfalarını aralamak bugün de bize nasip oldu.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Anneler bilir ölümü...   / 12-09-2004
 Dikili'de "barış" festivali   / 05-09-2004
 Kentler ve edebiyat   / 29-08-2004
 Şiir ve ihanet   / 22-08-2004
 Nobel'in gizemi   / 15-08-2004
 Ortak işaretler   / 08-08-2004
 Tenha hayat   / 01-08-2004
 Gazetecilerin Lozan macerası   / 25-07-2004
 Gazozun tadı   / 18-07-2004
 Tespih çekmenin adabı   / 11-07-2004
    Aktüel Pazar Yazarlar
    Güncel
  » Hobi
    Röportaj
    Gurme
    İyi Yaşa
GÜNTAY ŞİMŞEK
İzmir, Ankara, Antalya'dan direkt Avrupa
Türk Hava...
FİKRET AYDEMİR
Çorbadaki Saç Kılı
Avrupa Birliği Komisyonu sözcüsü,...
YASEMİN TAŞKIN
Şimdi Ne Olacak?
Zina konusunda İtalya'da herkes "Neden...
STELYO BERBERAKİS
Zina Ve Kaza
Türkiye ve Yunanistan'da geçen hafta sadece...
Sporda buluşuyorlar
Sporda buluşuyorlar
Yoğun çalışma temposu nedeniyle spor yapamayanlar, bir kulüp çatısı...
Çocuklarımız zehirsiz karides yesinler
Çocuklarımız zehirsiz karides yesinler
Ortak Tarım Politikası reformu, çevreyi koruma yolunda bir dizi...
Huysuz'un fendi, Seyfi'yi yendi
Meşhur kantosuyla aynı adı taşıyan kitap, Seyfi Dursunoğlu'nun hem...
Koç bugün "Vira bismillah" diyecek
İşadamı Rahmi M. Koç her denizcinin hayallerini süsleyen yelkenle...
Akşama Doğru ekrana veda etti
TRT kanallarında 15 yıl boyunca kültür sanattan, gündemdeki konulara,...
Şiirleri albümde toplandı
Nazire Dedeman'ın 12 yıl önce yazdığı şiirler, yıllar sonra soprano Gülderen...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Bilgi ve Yaşam | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.