|
|
|
|
|
|
Onlar ne çocuk ne de bir yetişkin
9-12 yaş grubunun yeni sendromu 'prebuluğ'. Bu ergenlik öncesi dönemde çocuklar başlarına buyruk davranışlarıyla ailelerini çileden çıkarıyor. Uzmanlar, anne-babalara çocuklarıyla iletişim kurmayı öneriyor.
Cesurlar Doç. Dr. Bengi Semerci: "Genç kızlar eskiden göğüslerinden utanırlardı. Şimdi saklamıyorlar."
Benciller Prof. Dr. Kerem Doksat: "Artık çocuklar 'prebuluğ' kavramını bile ailelerine karşı kullanıyor."
Farklılar Pedagog Belgin Temur: "Çocuk ile iletişim içinde olmak önemli. Onlar 'farklılıklarının' farkında!"
Sabır gerekiyor Anne-Babalar artık ergenlikten önce 'prebuluğ'la tanışıyor. Hırçın, bilmiş ve duygusal davranan 9-12 yaş grubunun yaşadığı bu yeni sendromun ardında hem vücutlarının hem zihinlerinin erken gelişmesi var. Uzmanların ebeveynlere tavsiyesi ise 'sabır'.
*** 9-12 yaş grubunun sendromu: Prebuluğ
Ebeveynler çocuklarının ergenlik dönemine girmesiyle yaşanacak sorunlarla çok daha önce tanışıyor. Dokuz yaşındaki kızlar, genç oyuncu Hillary Duff'a tapıyor, 'büyüyünce' Britney Spears olmak istiyor. Ablaları ve abilerinden farklı olarak ergenlik döneminden korkmuyorlar. Onlar 'prebuluğ' çocukları.
10 yaşındaki kızınız veya 12 yaşındaki oğlunuz sinirli çıkışlarla sizi şaşırtıyor mu? Her istediğini yapmaya çalışması, başına buyruk tavırları sizi rahatsız ediyor mu? Ergenlik öncesi vücudunda meydana gelen değişimlerden rahatsızlık duymuyorsa, hiç korkmayın. Onlar yaşadıkları her şeyi yüksek sesle dile getiriyor, yetişkinliğe adım atmaktan korkmuyorlar. Çevrelerindeki ve vücutlarındaki gelişimlerin farkında olan 9-12 yaş grubu, 'prebuluğ' döneminin fazlasıyla farkında yani ergenlik öncesi dönemi yaşıyorlar. Üstelik genellikle buluğ çağında görülen hırçın, asi davranışlarının nedenini 'prebuluğ'a bağlıyor; anne-babalarına da bunu mazeret olarak gösteriyorlar.
TIPTAKİ ADI 'PRE-ADOLESAN' Ergenlik öncesi sendromunun tıptaki karşılığı "pre-adolesan". Etkileri zannedildiği gibi bir basit sivilceyle geçecek bir dönem değil; aksine insanın tüm hayatını etkiliyor, kişiliğin temeli bu yaşlarda atılıyor. Psikiyatrist Prof. Dr. Kerem Doksat ise internet ve televizyonla beslenen bu kuşağın her şeyden haberdar olduğunu, hem ergenliği hem de ergenlik öncesi dönemi anne-babalarından çok farklı yaşadıklarını söylüyor: "Ergenliğe geçiş olarak bilinen bu dönemin en önemli özelliği, çocukların hep benmerkezci davranmasıdır. Artık çocukluktaki masumiyet gitmiştir ve menfaatleri öne geçer. Öyle ki anne ve babalarını kullanırlar. Zamane gençlerinin öğrendikten sonra kullanmayacakları hiçbir şey yok. Bu nedenle öğrendikleri 'prebuluğ' kelimesini de ebeveynlerine karşı kullanıyorlar." Kişiye göre değişse de ergenlik dönemi ortalama olarak 12 yaşında başlıyor. Bundan birkaç yıl öncesine denk gelen 'ergenliğe geçiş dönemi'nde öncelikle çocukların vücudunda ufak da olsa değişiklikler başlıyor. Bu iç organların da değiştiği dönem. Örneğin kalp iki katına çıkıyor. Doç. Dr. Bengi Semerci'ye göre "prebuluğ" döneminde çocuklar, vücutlarında meydana gelen veya gelecek olan değişikliklere karşı meraklı oluyorlar: "Yetiştiriliş tarzına göre bu değişikliklerden sıkılma olabilir. Kızlardaki kamburluk gibi. Ancak toplumun bakış açısının değişmesiyle birlikte, bu döneme bakış da değişiyor. Eskiden bu dönem daha kapalı geçiyordu, çocuklar kendi içinde yaşıyordu. Şimdi ise özellikle toplumun bir kesiminde bunlar övünülecek bir şeymiş, ön plana geçmesi gereken özelliklermiş gibi yansıtılıyor. Önceki yıllarda genç kızlar göğüslerini saklamak için aşırı bir çaba gösterirken, şimdi ortaya çıkarmaya çalışıyorlar." Pek çok görüşe göre bunun içinde bulunduğumuz çağla ilgisi var. Çünkü onlar izledikleri televizyon programları ve okudukları dergiler aracılığıyla cinsel imajlara yönlendiriliyor. Örneğin, ilk rock albümüyle büyük ilgi toplayan 16 yaşındaki Joss Stone veya Jessica Simpson'ın kız kardeşi, 16 yaşındaki Ashlee Simpson gençlerin son zamanlardaki en büyük idolleri. Doğdukları günden bu yana kamera karşısında olan 18 yaşındaki Mary- Kate ve Ashley Olsen kardeşler, hit olmuş filmleri ve bir numaraya oturmuş albümüyle 17 yaşındaki Hillary Duff da yaşam tarzlarıyla özenilen isimlerden. Buna karşılık olarak genç kızlar da küçük yaşlardan itibaren onlar gibi olmaya çalışıyor, ergenliğe geçiş döneminde yaşadıkları küçük değişimleri gururla anlatıyorlar. Belki de reklamların etkisiyle, regl olduklarını büyük bir sevinçle anlatıyorlar! Çocukların erken yaşlarda yaşadıkları bu psikolojik değişimlerin bir başka nedeni de, vücutlarının erken gelişmeye başlaması. Çünkü artık beslenme şekilleri de çeşitlendi...
DİNLEMEYİ BİLMEK GEREK Uzmanlara göre bu değişimler, anne-babaları korkutmamalı. Yapılması gereken, çocuklarının artık büyüyor olduğunu ve farklı zevkleri olabileceğini kabul etmek. Uzmanlara göre bu dönemdeki çocukların isteklerini de kendisine zarar verecek duruma gelmediği sürece kabul etmek gerekiyor. Anne babalar buna izin verirse, çocuklar da "Üstüme gelmeyin, ben 'prebuluğ'um!" demeyecek! Çünkü bundan birkaç yıl öncesine kadar çocuğun böyle bir şey söylemesine olanak yoktu. Pedagog Belgin Temur'un ebeveynlere bu konuda birkaç önerisi bulunuyor. Öncelikle çocuklarının o dönemki psikolojik durumlarına göre davranmalarını tavsiye ediyor. Bunun için de çocuğu, doğduğundan beri iyi tanımak ve gözlemlemek şart. Ayrıca anne ve babalar, çocuklarının onların bir uzantısı olduğunu kabul etmeli. Çünkü bu dönemde çocukların kişilikleri oluşmaya başlıyor, unutulmaması gereken en önemli nokta da bu... Dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da çocuklarla iyi bir iletişim içinde olmak. Pedagog Belgin Temur "Konuşmakla birlikte dinlemeyi de bilmek gerekiyor. Çocuk, anne ve babayla iyi bir iletişim içinde olursa, onları model olarak alabilir. Bunun yanı sıra çocukların farklı yönlerini tanımak çok önemli. Her çocuk matematikçi olmak zorunda değil" diyor.
Ece Koçal
|
|
|
|
|
|
|
|
|