Yurtdışında sıcak gelişmeler

(Londra )
Farnborough Havacılık Fuarı bu yıl 44'üncü defa kapılarını havacılık sektörü için açtı. Londra'daki fuarın Avrupa'daki rakibi Paris Airshow'la yarış halinde olması sebebiyle katılım ve etkinliğinin hangi düzeyde gerçekleşeceği elbette merak konusuydu. Anlaşılan Amerika'lı Boeing bu fuara Paris'tekine oranla çok daha fazla önem atfederek katılıyor. Bu görüntünün arkasında yatan nedenleri doğal olarak iki ülkenin iyi ilişkilerinde ve son yıllarda pek çok konuda ortak hareket etmelerinde aramak gerek.
Ancak, Türkiye'den bir çok kuruluşun üst düzey yetkilisinin katıldığı ve Türk Hükümeti'nin kendi şirketlerine daha fazla arka çıktığı şu dönemde, Londra'daki fuar ülkemiz havacılığı açısından tarihi bir dönüm noktası olabilir. Türk şirketlerinin başarılı çalışmaları yabancı şirketlerle ortaklıkla tescil edilmesinin ötesinde, geleceğin savaş uçağı gibi önemli projelerde bizim de mevcudiyetimizin sağlayacağı motivasyon ülkemiz havacılık sanayi adına son derece belirleyici olacaktır.

Ortak çalışma
Hafta sonu Türk Hava Yolları'nın uçağıyla İngiltere'ye doğru yol alırken Başta Milli Savunma Bakanlığı yetkilileri ve Savunma Sanayi Müsteşarı Murat Bayar olmak üzere herkes bir çalışmadan, ortak işbirliğinden söz ediyordu. Hatta bazı projelere katılım için imza aşamasına gelindiğine özel ve kamu kurumu yetkililerinin konuşmalarında şahit oldum. Anlaşıldığı kadarıyla bu fuar Türkiye için oldukça verimli geçecek. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'la Paris'te yapacağı ikili temasların neticelerinin de Airbus ve Boeing tarafından fuarda duyurulması muhtemel. Fakat dün itibariyle bu konuda henüz somut bir gelişme olmadı. İngiltere'deki bazı gazeteler "THY Airbus'tan alacak" haberlerini ise beraber olduğumuz yetkililere henüz doğrulatamadık. Her şey dün aksam Paris'te gerçekleşen yemekli zirveden sonra netleşecek. THY Yönetim Kurulu'nun Paris'te toplanıp bazı kararlar almasının yansımasını, ancak Başbakan'dan duyabileceğiz.
THY yönetiminin yaptığı uçak pazarlıklarının üzerine Başbakan Erdoğan Airbus'tan bir adet A 330 model uçağını karşılıksız talep ediyordu. Fransa'da bu konuda beklenen adımı atmadı. Pazarlık konusu galiba farklı alanlara kaydı.

Pilot açığı var
Diğer taraftan THY yönetimi başta filoya katılacak yeni uçaklar olmak üzere ilerde ihtiyaç duyacağı pilot açığını kapatabilmek için de çalışmalarına devam ediyor. Pazarlıkların bir ayağında bu iki uçak üreticisi şirketle Türkiye'de bazı uçak tipleri için pilotlara eğitim sağlayacak merkezlerin açılma projesi de var. Sabiha Gökçen Uluslararası Havaalanı'ndaki uçak bakım merkezi içinde uçak motor üreticileriyle yine bu fuarda bir dizi görüşmeler yapılacak. Olgunlaşmış projelerden birine Honeywell ile THY ortak imza koydu. THY Yönetim Kurulu Başkanı Candan Karlitekin ve Yönetim Kurulu Üyesi Atilla Öksüz'ün imza attığı, uçak motor bakımında Honeywell ile işbirliğine yönelik müzakereler bir yılı aşkın sürüyordu.
Fuar doğal olarak yine Boeing ile Airbus'un gövde gösterilerine muhatap oldu. Ancak, bu defa bir başka uçak yapımcısının her iki şirketi de zorlayacak uçak siparişlerine imza atacağına dikkat çekiliyor. Brezilyalı Embraer 190 modelini ilk defa Londra'ya getirdi ve bazı önemli gelişmeleri fuar sonrasında netleşecek. Embraer, Amerikalı Jetblue Hava Yolları'ndan tek seferde 200 adet sipariş alarak büyük sükse yaptı. Embraer, Londra'daki fuar sonrası bakalım nasıl bir iz bırakacak?
TAI, Avrupa'nın ortak nakliye unvanı alan A 400M uçağı için yaptığı çalışmalarla, TEI ise General Electric'la yaptığı yeni işbirliğiyle Türkiye adına kazanım sağladılar.
Fakat, Londra'daki fuara katılan Airbus, Boeing başta olmak üzere bir çok şirket Paris'teki gelişmelere kulak kabartıyor. Türkiye'nin Başbakanı nasıl bir karar verecek? 'Kimden, ne oranda ve ne sayıda uçak alacak' bizim kadar onları da meraklandırıyor.