|
 |
 |
 |
Türkiye'nin her ili türbe cenneti
Türkiye'de toplam 1263 türbe bulunuyor. İstanbul 173 türbeyle ilk sırayı alırken, ardından Bursa ve Siirt geliyor. Günlük hayatta sorunlarına çözüm bulamayanlar, Anadolu'ya yayılmış bu türbelerde yüzyıllarca dertlerine derman aradılar ve hâlâ arıyorlar....
İnsanlığın en eski geleneklerinden biri, ölen insanlara saygı duymak ve onların bazı anılarını yaşatmaktır. İslam toplumunda da bu gelenek yaşatılmış ve özellikle önemli kişilerin anılarını yaşatmak için türbeler yapılmış. Ancak, bu amaçla yapılan türbeler zaman içinde bulundukları bölgede, kulaktan kulağa yayılan kerametleriyle anılmaya başlandı. Hatta, bazı türbelerlere belli görevler bile yüklenmiş durumda. İyi bir eş bulmayı sağladığına inanılan türbeler olduğu gibi çocuk sahibi yaptığına ya da zengin ettiğine inanılan türbeler de var.
ZİLE'DE HÜSEYİN GAZİ TÜRBESİ
Tokat'ın Zile ilçesinin dört kilometre güneybatısında, yüksekçe bir tepenin üzerinde bulunan Hüseyin Gazi Türbesi'ni genellikle çocuğu olmayan kadınlar ve evlenemeyen kızlar ziyaret ediyor, adakta bulunuyor. Ziyarete aralıksız yedi perşembe gidildiğinde, dileklerin kabul olacağına inanılıyor. Efsaneye göre, hastalanan bebeğini tedavi ettirmek için üvey babasının Hüseyin Gazi Tepesi'nde bulunan mercimek tarlasında çalışan Güllü, buna rağmen, bebeğini kaybeder. Bu sırada yatırdan "Mercimeğin taş ola, mercimeğin taş ola!" diye bir ses duyulur. Tarladaki bütün mercimekler tıpkı yeşil mercimek şeklinde birer  taşa dönüşür ve tarlayı mercimek taşı kaplar. Hüseyin Gazi Türbesi'nin içinde bulunduğu tarla, mercimek büyüklüğünde taşlarla kaplıdır. Hüseyin Gazi'nin hemen yanı başında bulunan iki mezardan birinin Güllü'nün diğerinin de bebeğinin mezarları olduğu söylenir. Ziyarete giden ve çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar, bu tarladan yedi tane mercimek taşı alıp yastıklarının altına bırakırlar. Yedi gün sonra bu taşları tarlaya serperek, çocuk için dilek dilerler. Çocukları olunca da kurban keserler.
MANİSA'DA YEDİ KIZLAR TÜRBESİ
Manisa'nın Dere mahallesindeki Yedi Kızlar Türbesi'nde, birbirinden güzel yedi kız kardeşin gömülü olduğu söylenir. Çeyiz yapamadıkları için evlenemeyen genç kızlara çeyiz işleyen, yaşantılarını bu hayır işine adayan yedi kıza Manisalılar bir türbe yaptırmış ve evlenememiş genç kızların adak yeri saymışlar. Yedi Kızlar Türbesi'nin telli duvaklarla süslendiği de görülür.
HACET DEDE TÜRBESİ
Manisa'daki Spil Dağı'nın eteklerinde, eski surlar içinde Saruhan Bey zamanında yaşamış bir evliyaya ait olduğu söylenen Hacet Dede Türbesi, özellikle Hıdrellez'de on binlerce kişi tarafından ziyaret ediliyor. Günümüzde yıkıntı  halinde bir iki surdan ibaret olan türbenin duvarları ve ağaçları, her Hıdrellez günü yazılan yazılarla, isteklerle donatılıyor. Kısmetinin açılmasını isteyenler yüzük resmi yaparken, kimileri de tuttukları takımın amblemini çizerek, şampiyon olmasını diliyor. İsteklerin yazıldığı Hıdrellez akşamı dışında, Hacet Dede'ye horoz adağı yapanlar da perşembe akşamları burada horozlarını kesip istekte bulunuyorlar.
TEZVEREN AHMET DEDE TÜRBESİ
Anadolu'nun birçok yöresinde Tezveren Dede Türbesi bulunur. Elbette ki, bu türbeler aynı kişiye ait değil. Ancak dileklerin tez gerçekleşmesi anlamında kullanılan bu isim, türbede yatan zatın kimliğinin önüne geçmiş durumda. Manisa'nın Ege mahallesinde yolun ortasında kalan Tezveren Dede Türbesi, kare planlı, tek kubbeli, kübik kagir bir yapıdan oluşuyor. Cadde ortasındaki türbenin camlarına yakılan mumlar ve içine konulan bir testi suyun, ertesi gün alınıp içildiğinde, isteklerin yerine geldiği halk arasında yaygın bir inanış.
GELİNLERİN TELLİ BABA TÜRBESİ
Rumelikavağı'ndaki Telli Baba, genellikle evlenmek isteyen genç kızların ziyaret ettikleri ve bu ziyaret sırasında daha önce bırakılmış olan gelin duvaklarından tel  alıp, hayırlı bir kısmet için dua ettikleri bir türbedir. Halk arasında en yaygın inanış; evlilik aşamasındaki gençlerin ve kısmetinin açılmasını isteyenlerin burayı ziyaret etmesi gerektiği. Hâlâ birçok çift evlendikleri gün Telli Baba Türbesi'ni ziyaret ederek, hem kısmet için hem de beraberliklerinin devamı için dua ediyor. Telli Baba Türbesi, şehir merkezinden uzakta bulunmasına rağmen, özellikle cuma günleri ve hafta sonları çok yoğun bir ziyaretçi akınına uğruyor. Telli Baba Türbesi'nin ziyaretçileri arasında da kadınlar ve genç kızlar büyük bir yer tutuyor. Öte yandan Telli Baba efsanesini duyan turistler de meraklarını gidermek için türbeyi ziyaret ediyorlar. Türbenin üzerinde bulunan tellerden ismini alan Telli Baba Türbesi'ne gelen ziyaretçiler, tellerden küçük bir parça alarak dileklerinin gerçekleşmesi için dua ediyorlar. Dileklerinin gerçekleştiğine inananlar da bir dahaki ziyaretlerinde bir miktar tel getirerek, türbenin üzerine bırakıyorlar. Ziyaretçilerin arasındaki yaygın inanış, alınan tel ne kadar kısa olursa, dileğin o kadar kısa zamanda gerçekleşeceği yönünde.
Hazırlayan: Erhan DOĞAN
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
