Laiklik olmadan demokrasi olur mu?

Soru şu; Laiklik sürecini yaşamayan, laik düzene geçişin bedelini ödemeyen, sıkıntısını çekmeyen Müslüman toplumlarda demokratik bir yapı kurulabilir mi?
Aklınıza hemen Irak geldi değil mi?
Irak'ta bunca etnik ve dini grup varken, aşiret düzeni varlığını korurken, bu yoksul topluma şırınga edilen demokrasi aşısı tutar mı?
Din devletinde demokrasi yaşar mı?
Müslüman ülkelerde laiklik olmadan demokrasi olur mu?
Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Başbuğ Harp Akademileri Komutanlığı'nda düzenlenen sempozyumda bu soruları ele aldığı önemli bir konuşma yaptı..
Önce birkaç alıntı.. 'Türkiye'den hareketle, nüfusun büyük bir bölümü Müslüman olan ülkelerin kolaylıkla demokratik bir yapıya dönüşebileceği sonucunu çıkarmak yanıltıcı olabilir.'
'Laiklik süreci yaşamayan, bu deneyime sahip olmayan ülkelerin demokratik bir yapıya kolaylıkla ulaşabileceğini söylemek, bir iddiadan ileriye geçmeyebilir.'
'Demokrasinin iki önemli unsuru, özgürlük ve eşitliktir. Bu unsurların gerçekleşmesi, dini zorlamaların olmadığı laik toplumlarda mümkündür.'
Orgeneral Başbuğ'a katılıyorum.. Bu açıdan baktığımız zaman Irak'a demokrasinin yerleşeceğini söylemek hayalcilik olur..
Hele hele Bush'un iddia ettiği gibi, 2005 sonunda serbest seçimlerin yapılabileceğini düşlemek, bu yolla iktidarın belirleneceğine inanmak aşırı iyimserliktir veya saflıktır..
Bir başka sorun daha var.. Peki Irak'ın toprak bütünlüğü korunarak, zayıf merkezli federal bir yapıyla yönetilmesi mümkün mü?
Orgeneral Başbuğ bu soruya da yanıt arıyor..
Diyor ki.. 'Irak Devleti Geçiş Dönemi İdari Yasası, çözümü gevşek merkezli federal devlet yapılanmasında görmektedir. Tarihi örnekler, farklı etnik ve inanç gruplarına sahip ülkelerin daha çok, daha kuvvetli bir merkezi idare altında bir arada tutulabileceğini göstermektedir.'
Haklı..
Irak bu güne kadar nasıl üniter yapısını korudu?
Saddam'ın sopasıyla. Herkesi izleyerek, özgürleşmemiş bireyler yaratarak..
Yani totariter rejimle..
Baştan beri şunu savunuyorum.. Uzun yıllar totariter rejim altında yaşayan, bünyesinde çeşitli etnik ve dinsel grupları barındıran toplumlar bir günde demokrasiye geçemezler..
Demokrasinin yerleşmesi için önce demokrasi kültürünün öğrenilmesi, bu kültürün geniş toplum kitleleri tarafından benimsenmesi gerekiyor..
Serbest seçim yapalım, herkes dilediği gibi oy kullansın demekle demokrasi olmuyor.. Saddam devrilmeden önce yapılan son seçimde seçmenlerin yüzde yüzü oyunu Saddam'a verdi..
Böyle bir ülke nasıl hızla demokrasiye geçebilir ki..
Sopayla bir arada yaşamaya zorlanan insanlar, sopa kalktıktan sonra kendi iradeleriyle bir arada yaşamaya rıza gösterirler mi?
Irak'ın sonu parçalanmadır.. Göstermelik bir merkezi hükümet kurulabilir ama her bölge ayrı telden çalar.. ABD askeri çekildikten sonra da çatışma kaçınılmaz olur..
ABD yanlış hesap yaptı.. Devletin tüm kurumlarını yıktı.. Şemsiyeyi ortadan kaldırdı..
Bundan sonra üniter yapının korunması çok zor.. Zaten düşünülmüyor da..