|
|
Nasıl doğum yapmalı? Normal mi, sezaryen mi?
Gelişmiş ülkelerde sezaryenle doğum oranı yüzde 23'ler civarındayken, ülkemizdeki özel hastaneler büyüteç altına alındığında, bu oranın yüzde 100'lere dayandığı görülüyor. Önceleri hekimler, sadece bir zorunluluk halinde sezaryen kararı verirken, tıptaki gelişmelerle birlikte, bugün pek çok anne adayı sezaryenle doğum yapmak istiyor
Anneyi ve bebeği koruyan, sağlıklı bir doğum için nelere dikkat etmeli? Sezaryen mi, yoksa normal doğum mu tercih edilmeli?... Konuyla ilgili sorularımızı Amerikan Hastanesi uzmanlarından Doç. Dr. Bülent Urman'a yönelttik.
* Hangi hallerde sezaryen tercih edilmeli ya da edilmemelidir? Sezaryeni, belirli bazı endikasyonlar dahilinde yapmak lazım. Bu endikasyonlar, anne ya da bebeğe bağlı olabilir. Bebeğe bağlı olanları şöyle sıralayabiliriz: Bebeğin ters duruşu, makat pozisyonuyla gelmesi ya da yan yatıyor olması. Doğum ağrıları sırasında bebeğin kalp seslerinde bozulma olup, bebekte oksijensizlik belirtilerinin ortaya çıkması, bebeğin çok iri olup, annenin doğum kanalından geçememesi. Anneye ait faktörlerse şunlar: Doğumsal kalça çıkığı nedeniyle deformitesi olan anneler, aktif herpes enfeksiyonu olanlar, AIDS gibi hastalıkları olanlar. Bir de plasentanın bebeğin çıkış yerine yerleşmiş olması, yani bebeğin çıkmasına engel yaratması gibi anne ve bebeğe ait olan engeller vardır. Bu endikasyonlardan hiçbiri olmayan, gebeliği tamamen normal seyretmiş bir annede; bebek çok aşırı büyük değilse ve annenin doğum kanalı yeterliyse, normal doğum yapmanın hiçbir zararı yoktur.
* Normal doğum ile sezaryeni, anne ve bebek açısından karşılaştırabilir miyiz? Şöyle bir yanlış inanış var: Normal doğum anne için iyidir, sezaryen bebek için iyidir... Bu, kabul edilemeyecek bir şey. Bazı koşullarda normal doğum anne için çok zararlıdır ve sezaryen yapılması gerekir. Ama koşullar iyiyse, normal doğum anne için elbette iyidir. Normal doğumda annenin iyileşme süreci çok hızlıdır. Karın içine girilmesi gerekmediği için, buna bağlı birtakım komplikasyonlar ortaya çıkmaz. Hastanede kalış süreci kısadır. Anne hastaneden daha çabuk çıkar, normal işine ve hayatına daha çabuk döner. Bebek için ise, eğer her şey yolunda gidiyorsa, normal doğumda hiçbir problem yaşanmaz. Sezaryen, ancak gerektiği takdirde yapılmalıdır.
* Sezaryen tercihinde doğum sancıları önemli bir rol oynuyor mu? Doğum ağrılarına dayanamamak, Türk toplumuna has bir şey. Ben uzun süre yurtdışında çalıştım; doğumhanede hiç böyle bir bağırış, çağırış duymadım. Hasta bilinçlendirilirse, doğum sancılarının abartıldığı gibi dayanılmaz olmadığını kavrayacaktır. Ayrıca dayanmak zorunda da değil. Epidural anestezi dediğimiz bir yöntemle, anne adayları ağrısız normal doğum yapılabilir.
* Hekimlerin tavsiyelerine rağmen sezaryen oranı niçin artıyor? Türkiye'de sezaryen oranı yükseliyor. Özel hastanelerde sezaryen oranı yüzde 100'e yakın. Devlet ve üniversite hastanelerinde de hayli yüksek bir oran söz konusu. Oysa gelişmiş Kuzey Amerika'da bu oran yüzde 23 civarında. Avrupa'da yaklaşık yüzde 15 ile 20 arasında. İrlanda'da ise, bu oran yüzde 8. Ülkemizdeki artışta iki faktör söz konusu: Hasta ve doktor. İyi eğitilmemiş, normal doğumun ne olduğunu bilmeyen, kulaktan dolma bazı bilgilerle hareket eden ve birtakım korkular edinmiş kadını, normal doğuma yönlendirmek zor oluyor. Çevresindeki arkadaşlarının neredeyse tamamının sezaryenle doğurduğunu, 'sezaryenin ne kadar kolay, ne kadar rahat' olduğunu dinleyen kadın, koşullanmış olarak doktor karşısına çıkıyor. Doğru sanılan bir dizi yanlış da toplumda mit olarak yayılıyor; 'Normal doğumun ağrısı çekilir mi, normal doğum yaparsan her tarafın yırtılır, gelecekte organların sarkar, seks yapmaktan zevk almayacaksın' gibi yanlış bilgilerle de, hastalar giderek normal doğumdan uzaklaştırılıyorlar. Üstelik, bazen bizzat doktorları tarafından... Sezaryen seçimiyle birlikte, hekimin "doğum ne zaman olacak" stresine girmesi, geceleyin acilen kalkıp hastaneye gelip, doğum yaptırması gibi birtakım zorluklar bertaraf edilmiş oluyor. Bence bütün hastanelerin, hamile eğitim programlarına ağırlık vermeleri, normal doğumun korkulacak bir şey olmadığını, doğallığını anne adaylarına anlatmaları gerekiyor.
|