Seçim ve değirmenin suyu

Kaya Erdem "siyaseti kendi isteği ile bırakmış" bir isim... İstanbul'da ve Bodrum'da yaşıyor... "Ayda, yılda bir" de yolu Ankara'ya düşüyor... Yine düştü ve buluştuk.
Kavaklıdere Tenis Kulübü'nde, öğle yemeğinde.
Masada dört kişiydik.
Kaya bey, Adalet Bakanı Cemil Çiçek, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ve biz.
Biraz "dünden" konuştuk, biraz da "bugünden."
- Kaya bey siz kaç defa seçime girdiniz?
- Dört.
- Ya siz Vecdi bey?
- İki.
- Sayın Çiçek, siz?
- Altı oldu... Yok yedi.
"Üçünüzün benzer bir yanı var" diye devam ettik:
- Üçünüz de fazla seçim masrafı olmayan insanlarsınız.
* * *
Kaya Erdem "bürokrat" kökenliydi.
Parası yoktu ki "abartılı seçim harcaması" yapsın.
"Eski vali" Vecdi Gönül de öyle.
"Avukat" Cemil Çiçek de "allı, güllü, şamatalı, masraflı seçim görüntüleri" vermedi.
Ya şimdi bazı illerde, ilçelerde, bazı adayların "akıttıkları paralara" ne demeli?
Yaptıkları masraf, seçilmeleri halinde "beş yıl alacakları maaştan daha fazla."
Biz "bu konuyu" açınca...
İlk konuşan Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül oldu:
- Kimileri daha aday adayı iken harcamaya başlıyor... Afişler, süslü araçlar, reklamlar... Oysa aday yapılıp, yapılmayacağı bile belli değil... Ama harcadığı paranın haddi, hesabı yok.
* * *
Kaya Erdem:
- Batı bu konuda yasal düzenleme yapmış... Ama yasal düzenlemeden daha önemlisi Batı'da partiler ve adaylar birbirlerini kontrol ediyor.
Cemil Çiçek:
- Siyasetin finansmanı konusunda yasa çalışması var... Taslak hazır... Partilerin ve adayların finansmanı mutlaka bir disipline bağlanmalı.
Vecdi Gönül:
- Her adayın seçim harcaması için paraya ihtiyacı var... Belediyede işi olan adamlar, hemen kazanması muhtemel adaylara para vermek için kuyruğa giriyorlar.
* * *
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ün "belediyede işi olan adamlar" sözü üzerine, sohbet "o yöne" kaydı.
Diyelim ki bir adamın "arsası" var.
Ama kent planında "yeşil alan" görünüyor.
Bina yapılamıyor.
Ve seçim öncesinde hemen "al gülüm, ver gülüm" başlıyor:
- Ben seçim kampanyası için sana para vereyim... Sen de başkan seçilince planı değiştir, bana bina yapma izni ver.
* * *
Cemil Çiçek:
- Bu konu... Yani siyasetin finansmanı konusu... Bunun belli bir sisteme bağlanmayışı... Türkiye'de yolsuzluğun önemli kaynaklarından biri.
* * *
Cemil Çiçek "CHP'nin de desteğinin aranacağını... Ve bu işleri düzenleyecek kanun tasarısının Meclis'e getirileceğini" söyledi.
Adalet Bakanı:
- Öyle bir disiplin olmalı ki, seçim harcaması ile ilgili yasaya uymayan kişi, Başkan seçilse bile, mazbatası iptal edilebilsin... Bu yasa çıkacak.
* * *
Cemil beyden yasa ile ilgili ayrıntı istedik.
Uzun, uzun "şeffaflıktan" bahsetti.
"Bağışların" herkes tarafından bilinmesi gerektiğini söyledi.
Ve "seçim harcaması için" de bir rakam verdi:
- Seçim harcaması seçmen başına 500 bin lirayı geçmemeli.
* * *
Yemekte "çok şey" konuştuk.
Ama "en çok bu konu" üzerinde durduk.
Zira konu "gerçekten önemli."
Cemil Çiçek'in söylemiyle:
- Bu konuyu çözmeye mecburuz... Çözülmediği sürece kayıt dışı ekonomi, beraberinde kayıt dışı siyaseti de getiriyor.