Kongar'a dair

Emre Kongar dendiğinde aklıma şunlar gelir:
BİR:
"Onurlu başkaldırı"ya şiddetle ihtiyaç duyduğumuz 12 Eylül'ün karanlık günleriydi. Askeri yönetim, üniversite hocalarının sakallarına bile karışır olmuştu.. "Sakallar kesilsin" emrine ilk itiraz Emre Kongar Hoca'dan gelmişti. "Benim sakalıma ancak karım karışır" diyen Hoca, sakalını kesmek yerine üniversiteden ayrılmayı tercih etmişti.. Meslektaşları her gelen emre harfiyen uyarken Hoca, üniversiteden atılmayı göze alarak, saçma dayatmaya karşı çıkmıştı.. Bu çıkışın ardından tabi ona karşı sempati beslemeye başladım..

İKİ:
Daha sonra Emre Kongar'la tanışma fırsatını buldum. Çünkü Hoca, üniversiteden ayrıldıktan sonra SHP'den "kontenjan adayı" olarak bölgemize oy toplamaya gelmişti.. Tabi hemen kendisine yanaştım.. Hem seçim çalışmalarını izliyor, hem de kendisiyle küçük sohbetler ediyordum. Anlattıklarını ilgiyle dinliyor, sorular soruyordum. Hoca da taşrada karşılaştığı meraklı müptediden hoşlanmıştı..

ÜÇ:
Seçimde SHP büyük hezimete uğradı, Hoca milletvekili olamadı ama Türkiye'nin önde gelen aydınlarından biri olarak saygı görüyordu. İşte o günlerde TÜYAP Kitap Fuarı'nda kendisiyle bir anda karşı karşıya geliverdim. Beni anımsamadı. Tabi ki bunu olağan karşıladım.. Ama nedenini ve kaynağını tam olarak bilemediğim tuhaf, olumsuz bir his oluştu bende Hoca'ya karşı.. Üzerinde fazla durmadım..

DÖRT:
Kültür Bakanlığı Müsteşarlığı döneminde hem eski bir hayranı, hem de bir gazeteci olarak hep ilgiyle izledim Hoca'yı. Müsteşarlık döneminin anılarını anlattığı "Ben Müsteşarken" adlı kitabını da büyük bir ilgiyle okudum. Zaten Kongar'la ilgili ilk hayal kırıklığımı da o kitabı okuduğumda yaşadım. Çünkü başkalarının emriyle sakalını kesmemek onurunu gösteren ve askeri yönetime başkaldıran Kongar'ın kitabında Ankara bürokrasisinin o kendine özgü biçimciliğiyle matrak geçmesini beklerken, kendisinin matrak geçilecek bir biçimciliğe saplandığını fark ettim.. Düşünün: Kongar Hoca, bütün bir müsteşarlık döneminde en büyük mücadeleyi, bakanlık içinde yaka kartlarını takmayan memurlara karşı vermiş! Kapıda yaka kartı kontrolü yapan bir Müsteşar! Hem gülmüş, hem de üzülmüştüm..

BEŞ:
İlginç kitaplar yazmaya başladı. Mesela kızlarına yazdığı mektupları kitaplaştırdı. O kitapta kızlarına verdiği öğütleri okuduğumda Emre Kongar'ı gözümde nasıl büyüttüğümü birden fark ettim. Çünkü "aydınlanmacı hoca", mektuplarında kızlarına cinselliklerini özgürce yaşamalarını önerirken şu komik tavsiyede bulunuyordu: Aman etrafa rahatsızlık vermeyin! Bu anlamsız tavsiye uzun zaman gündemimizde kalmış, epey eğlenmiştik. (Bu konuda Emre Aköz'ün nefis analizi hala hafızamdadır).

ALTI:
"28 Şubat demokrasinin önünü açmıştır!". Hoca'nın bir televizyon tartışma programında söylediği ve program jeneriğinde yer alan bu cümlesi, hem içerdiği anlam, hem de vurgulanış tarzı itibariyle her duyduğumda kulaklarımı tırmaladı, tırmalıyor!

YEDİ:
Emre Kongar olayını benim için bitiren olay ise dünkü Hürriyet'te okuduklarım oldu. Hoca kendisiyle yapılan söyleşide güya sosyolog gözüyle köşe yazarlarını değerlendiriyor.. Ayrıntıya girmek istemem. Ancak şu kadarını söyleyeyim: Ben hayatımda bu kadar hesaplı bir analiz görmedim.. Kimleri harcadığında başına bir iş gelmez, kimleri göklere çıkardığında umur görür.. Hepsi acayip hesaplı kitaplı.. Bir ara küstürdüğü Ertuğrul Özkök'le ilgili söylediklerini okuduğumda ise resmen utanç duydum. Gayri ihtiyari "Ne oluyor Hoca! Sizin böyle şeylere ihtiyacınız mı var?" dedim.