|
 |
|
SERVET YILDIRIM
Moody's Rusya'da hızlı, Türkiye'de yavaş
Derecelendirme kuruluşlarını anlayabilmek bazen çok zor. Türkiye konusunda oldukça titiz davranan ve hızlı gitmekten kaçınan Moody's bu hafta Rusya'nın notunu artırdı, hem de iki kademe birden.
Bu artış Rusya'ya tam anlamıyla sınıf atlattı. Çünkü önceki Ba2 derecesi ile spekülatif ülke kategorisinde olan Rusya, şimdiki Baa3 ile "yatırım yapılabilir" ülke kategorisine girdi. Bu not Rusya'yı yatırımcı gözünde bizim de içinde bulunduğumuz ve toplam 100 milyar doların döndüğü gruptan, bir trilyon doların döndüğü "yatırım yapılabilir" piyasalar grubuna taşıyacak.
Oysa aynı Rusya, bundan beş yıl önce borçlarını ödeyemeyeceğini açıklamış, diğer bir deyişle dibe vurmuştu. O günden bugüne Rusya ekonomisi ciddi bir toparlanma içine girdi. Bunda, Rusya'nın zenginlikleri arasında bulunan petrolün fiyatındaki artışın önemli payı var.
Nedeni her ne olursa olsun, Moody's Rusya'daki toparlanmayı teyit etti; ama sürpriz bir şekilde. Sürpriz oldu, çünkü Moody's'in not artırmak için aralıktaki meclis ya da 2004 baharındaki başkanlık seçimlerini bekleyeceği tahmin ediliyordu. Ama o, Rus Hükümeti'nin uyguladığı politikaların yeterince güçlü olduğuna ve seçimlerin sonucu ne olursa olsun bu politikalarda bir değişiklik olmayacağına inandı ve harekete geçti.
Moodys'in fazla aceleci davranıp risk üstlendiğini düşünenler oldukça fazla. Rusya'yı refaha ulaştıran petrolün fiyatı düştüğünde ne olacak? Hatırlasanıza, petrol fiyatlarında en son ciddi düşüşün yaşandığı yıllar 90'lardı ve bu düşüş nedeniyle Rusya krize girmişti.
Rusya'da aceleci davranan Moody's Türkiye'de ise çok temkinli davranıyor. Notumuzu 2001 krizinde B1'e indiren kuruluş, kriz koşullarının kalkmasına rağmen o günden bugüne bir değişiklik yapmadı.
Türkiye'de neden yavaş?
Rusya'da bu kadar cömert davranan Moody's'i Türkiye'de ağır davranmaya yönelten ne? Moody's için önemli olan Türkiye'nin orta ve uzun vadede borcunu döndürebilme yeteneği. Enflasyondaki düşüş ve ekonomideki canlanmaya rağmen Moody's'in not artırmaması, yüklü dış borç servisinin yapılacağı 2004'ün sorunsuz geçeceği konusunda henüz ikna olmadığını gösteriyor. Altıncı gözden geçirmenin tamamlanması ve 5 Kasım'daki AB ilerleme raporunun ardından olumlu bir açıklama gelebilir ama bu, bir not artışından ziyade görünümün iyileşmesiyle sınırlı kalabilir.
B1 notu ile Moody's yatırımcılara Türkiye'nin tahvillerinin spekülatif karakterli olduğu ve yüksek risk taşıdığı uyarısını yapıyor. Bizim gibi B1'e sahip diğer ülkeler Papua Yeni Gine, Vietnam, Romanya ve Jamaika.
Öte yandan Ürdün, Fiji, Kolombiya, Bulgaristan, Tunus gibi ülkeler bizden daha yüksek notlara sahipler. B1'e rağmen Türkiye bu yıl yatırımcı güvenindeki artışın da etkisiyle dışarıda rahatça borçlanabiliyor, hem de notunun gerektirdiğinden düşük bir maliyetle. Ancak daha iyi bir notun Türkiye'nin borçlanma maliyetini düşüreceği ve daha geniş bir yatırımcı kitlesine ulaştıracağı da bir gerçek.
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
