|
 |
|
YAVUZ SEMERCÄ°
Anitta'nın laneti
Ekonomist kimliği ile tanınan Mahfi Eğilmez'in yazdığı "Anitta'nın Laneti" kitabı, üzerinde yaşadığımız toprakların bereketini, tarihsel zenginlik ve derinliğini gözler önüne seriyor.
Eğilmez, kitabın önsözünde günümüzden 4 bin yıl önce kurulmuş Hititler'in başkenti Hattuşa'yı (Çorum'un Boğazkale ilçesi) görmeden Mısır'a piramitlere koşanları eleştiriyor. Bendeniz de bu eleştirinin kapsama alanı içindeyim. Eğilmez haklı.
Hatırlayanınız vardır; Mısır, ülkesinde turistlere yönelik terörist saldırıların 17 Kasım 1997'de Luksor'da katliama dönüşmesi üzerine bir dizi önlem almıştı. Güvenlik üst düzeye çıkarılırken, müthiş bir halkla ilişkiler faaliyeti yürüttüler. Christian Jacq'ın romanı Ramses o zaman yayınlandı. 5 ciltlik kitap Türkiye'de de büyük ilgi çekti. Romanı okuyan hemen herkes, "Mısır'ı görmeliyim" duygusuna kapıldı. Ve Mısır turizmi patladı.
Hep beraber Firavun Ramses'in kahramanlıklarını, ülkesini Anadolu'da yaşayan barbarlardan nasıl koruduğunu öğrendik!
Eğilmez'in kitabı ise, bu topraklarda bin yıl varlığını sürdüren, bunun 400 yılını dünya imparatorluğu olarak geçiren Hititler'in ekonomik yaşamını, hukuk düzenini, askeri gücünü ve genlerimize işlemiş kardeş kavgalarının yıkıcılığını gösteriyor.
Hikayelerle süslenmiş "Anitta'nın Laneti", Ramses ve Mısır tarihinde Anadolu hakkında çarpıtılan pek çok olayı tekzip ediyor. Kadeş Savaşı'nda kazanan tarafın Hititler olduğunu ve Asurlular'ın korkusundan iki düşman devletin, dünyanın ilk yazılı anlaşması sayılan Kadeş Barış Anlaşması'nı yaptığını kurguluyor.
Hititler'in nereden geldiği tartışmalı. Kabul gören kurama göre onlar, Avrasya'dan çıkarak Kafkaslar üzerinden Hatti (Anadolu o dönem böyle adlandırılıyor) ülkesine geldi. Dilin Hint-Avrupa kökenli olması bu savı destekliyor.
Krallar hediye alınca
Kitapta Hititler'in, Hatti ülkesini Hattiler'den alırken, ekonomik gelişmelerin rolü şöyle anlatılıyor
"Asurlu tüccarlar Hatti ülkesinde kendi mallarını pazarlıyor, kralları hediyelere boğuyordu. Kap, kacak, giyim ve takı satıyorlardı. Bununla yetinmiyor, yerli halka ileride elde edecekleri ürün karşılığında yüksek faizle borç veriyorlardı. Bu işi zalimce yapıyor, borcunu zamanında ödemeyen halkın elinde ne var ne yoksa alıyorlardı. Halka ettikleri eziyete krallar bir şey diyemiyordu. Çünkü çoğu, aldıkları hediyeler karşılığında olan bitene ses çıkarmıyordu. Tüccarların kendi kentlerine girmesine izin veren Hitit kralları ise borç alışverişini yasaklamıştı. Bu durum, Hititler'e, komşu krallıkların halklarının gözünde çok önemli üstünlük kazandırıyordu. Komşu kentlerin halkları kendi krallarından umudu keserek, Hitit kralı Pithana'yı kurtarıcı olarak görüyordu."
Hititler böylece her kenti kolayca ele geçirebiliyordu.
Eğilmez, Hattiler, Hititler, Frigler ve Bizans'a ev sahipliği yapan Hattuşa'dan Mısır'a firavun olmaya giden bir prensin, Mısır'da öldürülmesi olayını lezzetli bir üslupla anlatıyor.
Ankara'nın Frig dilinde "Ankyra" yani gemi çıpası olduğunu, Hititler'in o dönemin Hummer'ı sayılan savaş arabalarını geliştirdiklerini, yine üzerinde yaşadığımız topraklarda dünyanın ilk meşruti monarşi yönetiminin işlediğini Eğilmez yazıyor.
Magna Carta mı?
Eğilmez diyor ki; "MS 1215'te İngiliz soylularının, Kral Yurtsuz John'a imzalattıkları Magna Carta'yı meşruti monarşinin başlangıcı olarak almak adet olmuş. Öyle olunca bu tarihten 3 bin yıl önce Hatti ülkesinin ortasında ortaya çıkmış olan Panku'yu (Soylular Meclisi ve bir çeşit Temyiz Mahkemesi) nereye yerleştirmek gerektiğine karar vermek zorlaşıyor."
Panku'nun izni olmadan (çoğu zaman şeklen de olsa) savaşa bile gidilmiyor... Eline sağlık Eğilmez. İyi ki ekonomi dışına taştın ve bize bu toprakların eşsiz hazinelerinden birini gösterdin.
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
