|
 |
|
OKAN MUDERRISOGLU
Sorumluluk
Ulke yonetiminde sozu gecenler...
Yonetimi etkileme gucu bulunanlar...
Her hal ve sartta "sorumluluk" sahibi olmak zorundadir.
Hele konu ekonomi olunca cok daha fazla dikkat ve ozen gerekir. Belli konumdaki kisilerin, "Ben soylemistim" deme luksu yoktur. Yuzlerce olumsuz senaryo yazdiniz mi, birisi su veya bu sekilde tutar. Ama depremi tetiklemek kimseye yarar getirmez. Siz de enkazin altinda kalabilirsiniz. Faturayi da milyonlarca masum insan oder.
Ekonomi odulu verilen teorilerde, "psikolojik faktorleri ve bekleyisleri" esas alanlar giderek on plana cikiyor. Artik "beklenti endeksleri"nin seyri gozetiliyor...
Irrasyonel beklentiler
Hafta sonu Turkiye Odalar ve Borsalar Birligi'nin "Ticaret Odalari Konsey" toplantisi vardi. Anadolu'nun dort bir yanindan gelen baskanlar israrla, "sonbahar sendromu" uzerinde durdular. IZTO Baskani Ekrem Demirtas, bizleri bekleyen uc alternatife dikkati cekti
1- Ani devaluasyon ve kriz
2- Deflasyon ve durgunluk
3- Istikrarli buyume
ATO Baskani Sinan Aygun ise iddiali bicimde "Tehlike canlarinin caldigini" soyledi.
Gerekcesi ne olursa olsun, hemen herkesin aklinda, "Acaba Ekim-Kasim'da bir sey olur mu?", "Kurlar firlar mi?" sorusu hakimdi. Kaygi beyan edenler 1994, 2001 benzeri bir atak bekliyorlar.
Patlamanin tanimi var mi?
Kur konusu, uzmanlik ister. Ancak, gidisati anlamak icin bazi temel kurallar da vardir. Ornegin, sabit kur sisteminde, spekulatif atak yasandi mi, insanlar dogrudan yabanci parayi elinde tutmak ister. Yani dovizde miktar sorunu ortaya cikar. Oysa, icinde bulundugumuz dalgali kur sisteminde risk algilamasi varsa, bu durum kendisini fiyat degisimi olarak gosterir. Sistem, kur artislari ile dengelenir. Kaldi ki, "Kurlar patlar mi?" sorusuna herkesin verdigi yanit da farkli. 1.4 milyon lira seviyesindeki dolar kurunun yuzde 20 oraninda devalue olmasi ciddi bir olaydir. Kur, 1 milyon 680 bin liraya yukselirse ne olur? Kiminle konustuysam, "Eh iste, olmasi gereken yere gelir" dedi. "Peki ya patlama nerede kaldi?"
Pusudaki tehlike
Gelelim isin bir baska yonune. Ister kur politikasini izleyin isterseniz genel ekonomik verileri... Bu yol sizi hep ayni adrese cikarir. Kamu maliyesi. TOBB Baskani Rifat Hisarciklioglu da bu noktaya isaret etti ve "Ekonomik gostergelerdeki duzelmeye en buyuk tehdit yine kamudan geliyor. Cunku kamunun faiz disi harcamalari hala artiyor" dedi. Baskan, ikinci dogru tespitini ise bir ornekle acikladi
"Ilk defa dukkaniniza gelen ve vadeli mal almak isteyen birisi icin size, (Bu adam borcunu odeyemez) deseler, malinizi satar misiniz?" Cevap, "Hayir" oldu. Baskan, devam etti
"Kanaat onderleri sorumluluk sahibi olmali!"
Bu goruse biz de katiliyoruz. Ekonominin ic dinamikleri yeterince sorunlu. Ama, ekonomi disi faktorler daha onemli. Bugunlerde, sikisik mali durumlarini cozmek icin hukumet kapisini asindiranlar, umduklarini bulamadiklari anda, Yuksek Askeri Sura sonrasindaki yapilanmaya gore yeni cephelesmenin tohumlarini ekmek icin hazirlik yapiyorlar. Bu nedenle gelecegini korumaya calisanlarin basarisini, ekonomi disi gelismeleri tahmin yetenegi belirleyecek.
Haberleri gazete sayfasi goruntusunde okumak icin
SABAH e-Medya"ya
tiklayin
|
|
|
|
