|
 |
|
ABDURRAHMAN YILDIRIM
IMF, Turkiye'de olmayacaksa denetim isini kim yapacak?
Konuyu basbakan Recep Tayyip Erdogan gundeme getirdi. 2004'ten sonra IMF ile yola devam etmeyeceklerini acikladi. Keske boyle olabilse. Turkiye kendi ayaklari uzerine durabilse, kamu gelir ve gideri arasinda denge kurabilse, kendisine borc verenleri dogru isler yaptigina inandirabilse, IMF olmadan ekonominin carklarini cevirebilse. Butun bunlari yapacak olan da Basbakan'in kendisi.
Mevcut durumda IMF sadece Turkiye'ye kredi acan bir kurum degil. Ayni zamanda Turkiye'de yapilanlarin denetleyicisi durumunda. Hazine'nin borcu fazla. Piyasalar denetci ariyor. Yatirdiklari paranin dogru yere gittigini, paralarini geri alip alamayacaklarini gormek istiyorlar. Bu gorevi IMF'ye yaptiriyorlar. IMF'nin rolu bu.
Yabancilar IMF'ye bakarak Turkiye hakkinda karar veriyorlar. Eger 2004 sonundan itibaren IMF Turkiye'de olmayacaksa bu kurumun fonksiyonunu baska kurumun veya kisinin ustlenmesi gerekiyor. Cunku Turkiye'nin borclari hemen dusmuyor. Bu borclari cevirirken de boyle bir denetleyici son derece onemli.
* Basbakana dusen- Bu fonksiyonu yerine getirebilecek en ideal konum Basbakanlik. Yani basbakan olan Recep Tayyip Erdogan. Basbakan oyle inandirici isler yapacak ki, yabancilar ve elbette yerli piyasalar ve tasarruf sahipleri, IMF gibi bir deneticiye gerek duymadan Hazine'ye borc vermeye ve is yapmaya devam etsinler. Unutmayalim bu yil 94 milyar dolarlik bir ic ve dis borcu cevirecegiz. Rakam 2004 yilinda da, 2005 yilinda da azalmiyor, artiyor. Bu borclari IMF'siz cevirmek icin hukumetin, Basbakan'in kredibilitesinin yuksek olmasi gerekiyor.
Bu noktada IMF ve ortaklari olan ulkeler Turkiye'den politika yapma biciminin degistirilmesini istiyor. Kaynagi olmayan, borclanmayla yapilan populizme dayali siyaset yerine; daha az harcayan, harcamalari saglam kaynaklarla finanse eden bir siyaseti isbasinda gormek istiyorlar. Devleti, ekonomiyi ve siyaseti bu yonde yeniden yapilandiranin inandiriciligi yukselir. Ancak o zaman IMF'nin denetimine kalmadan Turkiye borclarini cevirebilir hale gelebilir.
* Yapilmasi gerekenler- Burada da Basbakan Recep Tayyip Erdogan'a buyuk is dusuyor.
* Hemen onundeki kamu kesimi maas ve ucret artislarini program cercevesinde tutmak.
* IMF ile gozden gecirmeyi daha fazla gecikmeden tamamlamak.
* 2004 hedeflerini ortaya koymak ve secimlerde populizm yapmayacagini aciklamak.
* 2004 sonunda muzakere surecini baslatmak icin AB reformlarini gerceklestirerek Turkiye'ye yonelik sermaye akisini hizlandirmak.
* Sadece AB surecinin gerektirdigi duzenlemeler degil, IMF programinin gerektirdigi yasalari da cikarmak.
* Sorun siyasette- Bunlari yaparsa hem IMF ile programi rahat yurutur hem de 2004 sonrasina iyi hazirlik yapmis olur. Hukumet ve basbakan buyuk bir inandiricilik kazanir. Hem iceridekiler hem de disaridakiler, basbakana ve hukumete inanirlar, yaptiklarina guvenirlerse IMF'nin deneticiligine gerek duymadan Turkiye'ye borc vermeye devam ederler, burada yatirim yapmaya gelirler. Istenen de bu degil mi?
Aksi taktirde 2004 sonrasinda IMF'yi gonderseniz bile, arkasindan yeniden ve cok daha zor sartlarda cagirmak zorunda kalirsiniz. Eski tip siyaset tarzi devam ettikce, IMF'nin deneticiligi ve stand-by anlasmalari da devam eder.
* Sonuc- "Diken eken yalinayak gezmez" Italyan Atasozu
Disaridan kaynak girisi var
Yilin ikinci ceyreginde olusan portfoy hareketlerinde henuz bir degisme yok. Banka disi kesimin bonoya olan talebi azalarak da olsa suruyor. TL mevduat artmiyor. Doviz mevduati dolar bazinda ayni ancak kur dususunden dolayi TL bazinda ciddi bir kayip soz konusu. Banka disi kesimin elindeki bono miktarinin artmasina ise asil sistem disindan gelen kaynaklar yol aciyor. Sisteme kaynagi bilinmeyen bir doviz girisi soz konusu. Asil hareketi yaratan da bu.
Mesajlariniz icin:
ayildirim@sabah.com.tr
Haberleri gazete sayfasi goruntusunde okumak icin
SABAH e-Medya"ya
tiklayin
|
|
|
|
