Lejyoner olmayız

MGK'da Türkiye'nin şartları kabul edilmediği sürece Afganistan'da komutayı almaması görüşü benimsendi. Türkiye'nin komuta için ihtiyacı olan 50 milyon doların nasıl karşılanacağının açıklanması gerektiği de bildirildi
Devletin zirvesi, Afganistan Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti'nin (ISAF) Komutanlığı'nın İngiltere'den devralınması konusunda ABD, Avrupa ve Afganistan yönetiminden gelen talepler, Milli Güvenlik Kurulu'nda masaya yatırdı. MGK, "Türk askerinin can güvenliği ve Türkiye'nin şartlar kabul edilmediği sürece komutanlığın devralınmaması" konusunda görüşbirliğine vardı. MGK'da halen İngiltere'de bulunan ISAF komutanlığını Türkiye'nin devralabilmesi için şu şartların açıklığa kavuşturulması kararlaştırıldı:

İŞTE TÜRKİYE'NİN ŞARTLARI
* Türkiye, lejyoner ülke konumuna sokulmamalıdır.

* ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya, Türkiye'nin komutanlığında bölgede kalmanın garantisini vermelidir.

* Kuvvet desteğinin devamlılığı olmalıdır.

* Afganistan operasyonunda otorite karmaşası yaşanmaktadır. Otorite ABD mi, BM mi olacak açıklanmalıdır.

* Türkiye'nin komutayı alması durumunda sadece gidiş ve konuşlanma için 50 milyon dolara ihtiyacı vardır. Hem bu masraf hem de orada kalındığı sürenin maliyetine nasıl katkı sağlanacağı belirtilmelidir. Mali kaynağın hangi şartlarla verileceği bildirilmelidir.

* Türk askerinin görev alanı ve fonksiyonu belirlenmelidir. Görev alanının Kabil dışına çıkması durumunda Türk askeri sınırdaki uyuşturucu kaçakçılığı ile mücadele etmek durumunda kalabilir. Bu da Türk askerinin can güvenliğini tehlikeye sokar.

* Türkiye, Afganistan'ın yeniden yapılanmasında öncelikli söz sahibi olmalıdır.

* Komutanlığın devralınmasından sonra, ABD ve Avrupa askeri güçlerinin, verilen sözlü taahhütlere karşın bir süre sonra askerlerini çekmesi, Türk kamuoyunda "Türk askeri, dipsiz bir kuyuya atıldı" imajının doğmasından kaygı duyulmaktadır.

Toplantıda, Başbakan Bülent Ecevit, Türkiye'nin, duyduğu endişeleri ABD temasları sırasında ve İngiltere Başbakanı Tony Blair ile önceki gün yaptığı telefon görüşmesinde aktardığını belirtti. Başbakan Ecevit, ancak her iki ülkeden de Türkiye'nin kaygılarının giderilmesi konusunda net bir yanıt gelmediğini ifade etti.

KÜRTÇE EĞİTİM YAPILAMAZ
Toplantısında, hükümette görüş ayrılığına neden olan Kürtçe eğitim ve idam tartışması da gündeme geldi. Kürtçe eğitim taleplerinin kabul edilemeyeceği konusunda mutabakat sağlanırken idam cezasının kaldırılmasının bu aşamada askıya alınması değerlendirildi. Ancak, MGK bildirisine 2 konu da yansımadı.

Toplantıya Devlet Bakanı Yılmaz Karakoyunlu da davet edildi. Karakoyunlu'nun, Köşk'e "Kuzey Irak'ta Kürtçe yayın yapan televizyonların yayınlarının Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde izlenmesinin engellenmesine" yönelik bir rapor ile geldiği öğrenildi. Ancak, zaman yetersizliğinden sunumunu yapamadı.

OHAL 4 AY UZATILDI
MGK bildirisinde ise şöyle denildi: "Toplantıda, geçen bir aylık döneme ait istihbarat ve güvenlik raporları ışığında ülke genelindeki güvenlik ve asayiş durumu ile Türkiye'nin güvenliğini ilgilendiren dış politik gelişmelerin gözden geçirilmiştir. Bu çerçevede, Diyarbakır, Hakkari, Şırnak ve Tunceli illerinde devam etmekte olan Olağanüstü Hal Uygulaması'nın 30 Mart 2002 tarihinden geçerli olmak üzere 4 ay daha uzatılması uygun bulunarak, bu husustaki tavsiye kararının Bakanlar Kurulu'na bildirilmesi kararlaştırılmıştır. Ayrıca, Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti'nin önümüzdeki dönemde Türkiye'nin komutasında görev yapması önerileri değerlendirilmiş, bu konudaki çalışmalara ilgili makamlarca devam edilmesi uygun bulunmuştur."

MGK BU KEZ TAVSİYE ETTİ
Milli Güvenlik Kurulu (MGK) Uyum Yasası'nın çıkmasını beklemeden Anayasa değişikliklerini doğrudan uygulamaya devam ediyor. Daha önce Anayasa değişiklikleri doğrultusunda Başbakan Yardımcıları ve Adalet Bakanı'nın Kurul'un asil üyesi olarak toplantılara katılmasını 2945 sayılı MGK Yasası'nda gerekli değişikliklerin yapılmasını beklemeden uygulayan MGK dün de ilk defa aldığı kararları hükümete "tavsiye" niteliğinde bildirdi. MGK'nın dünkü toplantısında bazı illerdeki Olağanüstü Hal'in 4 ay süreyle uzatılması yönünde aldığı kararı Anayasa değişiklikleri doğrultusunda hükümete "görüş" olarak değil, "tavsiye niteliğinde" bildirdi. Bu durum MGK bildirisine şöyle yansıdı: "Diyarbakır, Hakkari, Şırnak ve Tunceli illerinde devam etmekte olan Olağanüstü Hal uygulamasının 30 Mart 2002 tarihinden geçerli olmak üzere 4 ay daha uzatılması uygun bulunarak, bu husustaki tavsiye kararının Bakanlar Kurulu'na bildirilmesi kararlaştırılmıştır."

Zeynep TUĞRUL-Hale GÖNÜLTAŞ