Sürgünde 10 yıl

Reşat Bedirhanoğlu'nun son 10 yılı Nişantaşı'nda Emlak Bankası'na ait küçük bir büroda danışman sıfatıyla geçti. Sürgüne yollanmıştı... Maaşını aldı ama kimse ona bir şey danışmadı. Hayatının en verimli çağlarını mahkeme kapılarında geçirdi...
Emlak Bankası artık tarih oldu. Her dönem başlı başına bir inceleme konusu ama, Engin Civan dönemi gerçekten "özel" sıfatı hak ediyor. Alaattin Çakıcı, Dündar Kılıç, Selim Edes gibi adların iç içe geçtiği ve "Rüşvetin belgesi mi olur p..." diye gazete manşetlerine yansıyan bu döneme ucundan kıyısından bulaşmış bir bürokratın öyküsü, bu kadar da olmaz dedirten cinsten. Civan'ın genel müdürlüğü zamanında 11 ay bankada yönetim kurulu üyesi ve genel müdür yardımcısı olarak görev yapan Reşat Bedirhanoğlu'nun 10 yıl önce Nişantaşı'na sürülmesiyle başlayan ilginç bir hukuk savaşı.

Nasıl mı?

Reşat Bedirhanoğlu hakkında, Engin Civan ve diğer yönetim kurulu üyeleriyle birlikte tam 5 dava açılmış. Usulsüz kredilere konu olan bir dönemin sorgulanması son derece doğru. Ancak burada bir parantez açmak gerekiyor. Çünkü yargılamaya konu olan dönemlerde Bedirhanoğlu ne yönetim kurulu üyesi ne de genel müdür yardımcısı.

Yani imza yetkisi olmayan bir dönemle ilgili yargılanıyor. Dava konusu usulsüz kredi uygulamaları 1988-1989-1990 döneminde verilmiş. Oysa Bedirhanoğlu'nun ataması 29 Aralık 1990 yılında yapılmış. Bedirhanoğlu, tam 10 yıldır her duruşmaya bizzat katılarak, bunu delilleri ile ortaya koyuyor, Resmi Gazete'de atama tarihini savcıya gösteriyor. Savcı bakıyor ve "Üzgünüm o tarihte görevde değilmişsiniz ama hemen takipsizlik kararı veremem. Dava bitine kadar bekleyin zaten suçsuz olduğunuz ortada" diyor. Ama davalar bitmiyor.

SÜRGÜN ÖYKÜSÜ...
Öykü şöyle başlıyor: Reşat Bedirhanoğlu, 29 Aralık 1990 günü Emlak Bankası'na Genel Müdür Yardımcılığı görevine ve yönetim kuruluna atanıyor. Yemin ederek göreve başladığı tarih 18 Ocak 1991. Bu sırada iktidar değişiyor. Turgut Özal'ın prensi olarak ün yapan Engin Civan, ANAP'ın yerine DYP-SHP koalisyonu hükümet olunca kendisine yol göründüğünü anlayıp istifa ediyor. Yerine Şükrü Karahasanoğlu atanıyor. Karahasanoğlu Genel Müdür olarak göreve gelir gelmez, Civan yönetiminden kalan herkesi gönderiyor. Bundan sonrasını Bedirhanoğlu'ndan dinleyelim:

"Karahasanoğlu 'yatak odama yabancı sokmam' dedi ve beni de görevden aldı. Bunun üzerine göreve iadem için Danıştay'a başvurdum. Dava sürerken, beni genel müdürlük binasına bile sokmadılar. 8 ay sonra davayı kazandım ve tekrar yönetim kurulu üyesi ve genel müdür yardımcısı olarak göreve iade edildim. Bir ay Genel Müdürlüğe gittim geldim ama kimse benimle görüşmedi bile. Sonunda Karahasanoğlu, 'yönetim kurulu üyeliğinden istifa et, genel müdür yardımcısı olarak seninle çalışırım' dedi. Kabul etmeyince de bu sefer Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Sorumlu Bakan'ın imzası ile üçlü kararname çıkartıldı ve 10 yıl önce Nişantaşı'ndaki bir binanın altıncı katına, bankanın danışmanı olarak yollandım."

Kimsenin danışmadığı, hatta uğramadığı bir binaya atanan Bedirhanoğlu bir anda kendini Civan ile yargılanan sanıklar arasında bulur. Çünkü Emlak Bankası yönetimi, Civan'la ilgili açtığı davalarda Bedirhanoğlu'nun da sorumluluğunun bulunduğunu iddia edip yargılanmasını talep eder. Ardından halen devam eden yargı süreci başlar.

Hakkında 5 dava açılan Bedirhanoğlu her davada aynı savunmayı yapar. "Ben dava konusu olay sırasında ne Genel Müdür Yardımcısı ne de Yönetim Kurulu üyesiydim. Dolayısı ile hukuki bir sorumluluğum yoktur." Savcıların yanıtı da hep aynıdır. "Dava sonuçlanınca zaten suçsuz olduğun ortaya çıkar". Ama davalar bir türlü bitmez.

BUGÜNKÜ AKLIM OLSAYDI?
Bedirhanoğlu, şimdilerde Karahasanoğlu'nun teklifini kabul etmediği için pişmanlık duyuyor. Neden mi?. "Ben sanık listesinde kendimi görünce nasıl olsa o tarihte banka yönetimde değilim. Mahkemede nasıl olsa suçsuz olduğum ortaya çıkar dedim. Ama nereden bileyim davalar 10 yıl sürecek ve bir türlü bitmeyecek. En verimli dönemim Nişantaşı'nda bir odanın içinde geçti, gitti.

O gün görevden alındığımda 54 yaşındaydım. Şimdi ise 64. Bankacılık tecrübem, lisanım hepsi boşuna harcandı. O nedenle şimdiki aklım olsaydı, Karahasanoğlu'nun teklifini kabul eder, Yönetim Kurulu'ndan ayrılıp sadece Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışırdım. Demek ki bu tecrübeyi yaşamam gerekiyormuş."

Beraatına itiraz eden tek kişi
Reşat Bedirhanoğlu Türkiye'de beraat edip de buna itiraz eden belki de tek kişi. Hikayesi ilginç! Aidat ve maliyet artışı nedeniyle bankanın zarara uğratıldığı ve zimmet suçu ile İstanbul 6. Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açılıyor. Davaya konu olan olay 1989 yılında gerçekleşmiş. Mahkeme 22 Aralık 1997 tarihinde aldığı kararla zimmet suçundan yargılanan sanıklar İbrahim Engin Civan, Bülent Şemiler, Osman Fethi Okyar, Mahmut Okutan, Bülent Gültekin, Zafer Yalçın Sayın, Mümin Cüneyt Ülsever, Ökmen Mecdi Adamyıldız, Veli Öztürk, Hüseyin Avni Kömürcüoğlu ve Bedirhanoğlu'nun yapılan yargılamaları sonucunda, Engin Civan hakkındaki kamu davasının tefrikine, diğer sanıkların ise delil yetersizliğinden beraatine karar veriyor. Bedirhanoğlu, delil yetersizliğinden beraat ettiği halde, "Yargılanmam bile hataydı. Çünkü benim dönemimde işlenen bir suç değil" diyerek delil yetersizliğinden beraat edilmeyi kabul etmeyerek kararı Yargıtay'a temyiz ediyor. Mahkemenin kararı Yargıtay'ca da onaylanıp kesinleşince bunun üzerine Bedirhanoğlu bu sefer İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne banka aleyhine maddi ve manevi tazminat davası açıyor. Şimdi alacağı 3-5 kuruş tazminat ile emekliliği hayal ediyor.

Hacer GEMİCİ