Hayır, yemek tarifi yapmayacağız. Sadece bir soru sorup, ardından bilgi vereceğiz.

Türkiye bir tarım ülkesi, peki ıspanak, maydanoz, karnıbahar ve havuçta, son bir yılda yüzde kaç artış olabileceğini merak ettiniz mi?

Hadi tahmin edin bakalım; yüzde 30, yüzde 60 ya da yüzde 90 mı? Bilemediniz. Yüzde 100 de değil. Sıkı durun açıklıyoruz;

Ispanak	% 23,2
Maydanoz	% 49,6
Karnabahar	% 10,5
Havuç	% 28,4

Yanlış okumadınız, Devlet İstatistik Enstitüsü'nün, Tüketici Fiyatları İndeksi'nde, Ocak 2002'de yeralan oranlar yukarıdaki gibi. Bir önceki yılın aynı ayına göre, Türkiye'de ıspanak fiyatı yüzde 423 artmış. Bu artış toz şekerde yüzde 145,9, elektrikte yüzde 120,1, çamaşır suyunda yüzde 156,9, yumurtada yüzde 139,8... Liste uzayıp gidiyor. Listenin ayrıntısını merak edenler, Devlet İstatistik Enstitüsü'nün "https://www.die.gov.tr" internet adresinden öğrenebilirler.

Usulsüz ödemeler
DİE'nin 3 Şubat'da yaptığı açıklamaya göre, bir önceki yılın aynı ayına göre, yıllık enflasyon Toptan Eşyada (TEFE) yüzde 92, Tüketicide (TÜFE) ise yüzde 73,2 olarak gerçekleşmiş.

Ülkemizde, enflasyonla dolaylı ilgisi olan çok sayıda oran var. Hangisi nedir, niçin uygulanıyor, neden birbirinden farklı oranlara gerek duyulmuş? Tam olarak bilen yok. İşte bunlardan bazıları;

- Yıllık gecikme zammı yüzde 84, yıllık tecil faizi yüzde 60, yeniden değerleme oranı yüzde 53,2, Çöp Vergisi artış oranı yüzde 26,6, Hazine Bonosu ve Devlet Tahvili geliri olanlara uygulanan enflasyondan arındırma oranı yüzde 50,7, reeskont ve avans işlemlerindeki iskonto ve faiz oranları yüzde 60 ve 70, Motorlu Taşıtlar Vergisi artış oranı yüzde 75, devletin usulsüz yaptığı ödemeleri ve zimmete geçirilen paraları on yıl sonra geri alırken uyguladığı faiz oranı, on yıl için toplam yüzde 10, buna karşılık devletin haksız aldığı parayı iade ederken kendisine uyguladığı faiz oranı ise, her yıl için yüzde 60.

Bilmem olayı anladınız mı? Adam devleti dolandırıyor, zimmetine para geçiriyor, mahkemeye veriliyor. Aradan on yıl geçiyor ve suçu kesinleşiyor. Adam, dolandırdığı parayı iade ederken, devlete 10 yıllık olarak en fazla yüzde 10 faiz ödüyor, yani yıllık yüzde 1. Çünkü, bu konuda 35 yıl önce çıkmış bir kanun var. Sayıştay Kanunu'nun bununla ilgili 64. maddesi halen durduğu yerde duruyor. İşte size devleti dolandırmanın dayanılmaz cazibesi!..

Kafanız iyice karıştı ama Türkiye'deki gerçek durum da bu..