Temmuz-Eylül aylarını kapsayan yılın üçüncü çeyrek büyüme rakamları bugün açıklanacak. Bu rakamlar ikinci çeyrek büyümesi gibi şok etkisi yapmayacak. Çünkü yüzde 10'a yakın bir daralmayı zaten bekliyoruz. Dün açıklanan sanayi üretiminin yüzde 10 daraldığı görüldü. Tarım kuraklık nedeniyle bu yıl iyi olmadığına göre geriye ticaret, ithalat, taşıma gibi sektörler kalıyor. İthalat keskin bir düşüşte. Ticaret ve taşımacılık sektörleri de ithalata ve sanayi sektörüne çok bağımlı. Üstelik geçen yılki üçüncü üç aylık dönemde büyüme hızı yüksek. Yüzde 7.8 ile geçen yılın en iyi dönemi. Dolayısıyla bu üç aylık dönemin matematiksel bir zorluğu da var. Buradan hareketle üçüncü çeyrek daralmasının ikinci çeyreğe yakın çıkması bekleniyor.

* Daralmada rekorun sonu- İçinde bulunduğumuz dönem olan dördüncü çeyrek için uzmanların yaptığı tahmin, birinci çeyrekle ikinci çeyrek arasında orta yerlere yakın bir rakam. Bu da son çeyrekte yüzde 6 dolayında bir daralmayı işaret ediyor. Yandaki grafiğe bu tahmini büyüme rakamlarını ilave ettiğimiz de, üstüne de gelecek yıl hükümetin hedeflediği yüzde 4, iş dünyasının ve ekonomistlerin daha çok yoğunlaştığı yüzde 2 büyüme eklendiğinde, ekonomik döngü ortaya çıkıyor. Gerçekte krizin dip noktasına Nisan ayı gibi vurmuşuz, Eylül-Ekim'de yukarı yönde bir ivme başlamış. Dolayısıyla geride bıraktığımız üçüncü üç aylık döneme ilişkin daralma rakamları, aynı zamanda krizdeki rekor daralmanın ve dibe vurmanın son halkası olmaya aday.

* Daralma sürer mi?- Tabii, Türkiye'yi de etkileyecek bir bölgesel savaş ortamı doğmaz ve bunun da etkisiyle ekonomi ikinci yıl yüzde 10 daha daralmazsa. Bunun da diyoruz, çünkü yüzde 9'lara varacak bir daralma yılını, ikinci bir yılın takip etmesi artık çok büyük bir başarıyı gerektirir! Bu başarı ancak yeni bir dünya savaşı ortamında ülkenin büyük bir beceriksizlikle yönetilmesi sonucu sağlanabilir! Çünkü, son bir yıldır çok hızla daralan bir ekonominin, en önemli sorunu olarak kamu borçlarının çevrilmesi olanaklı hale gelmişken, IMF ile yeni bir anlaşma yapmış ve halkı bir yıl daha "oruç tutmaya" zorlamışken, ekonominin yüzde 10 daha daralması başka türlü açıklanamaz.

Ve bu kadar kötüsü bir daha olamaz.

* Sonuç- "Tanrı bile aç insana ekmekten başka bir şekilde görünmeye cesaret edemez" Mahatma Gandhi