Bakan haraca el koydu

Devlet Bakanı Nejat Arseven, topladığı paraları kamu hizmetine dönüştürmeyen ve amacı dışında faaliyet gösteren vakıfların kapatılacağını açıkladı
SABAH'ın manşetten duyurduğu "Resmen Haraç" haberi, Ankara'da yankı buldu. Vakıflardan Sorumlu Devlet Bakanı Nejat Arseven, kamu kurumlarına ait vakıfların topladığı bağışlarla ilgili haber üzerine harekete geçti. Arseven, bağış adı altında para toplayan vakıfların amacı dışında faaliyet gösteren veya birikimlerini kamu hizmetine dönüştürmeyen vakıfları kapatacaklarını açıkladı.

SABAH'ın haberinin ardından gerekli incelemeyi başlattığını kaydeden Arseven, kamudaki birçok vakfın halktan topladığı bağışların yine kamuya hizmet olarak döndüğünü vurgulayarak şöyle dedi: "Örneğin Adalet Vakfı cezaevleri yapıyor. Vakıflar öncelikle vakıf senedi ile kanunlarda belirtilen çerçevede kurulur ve faaliyetlerini sürdürürler. Amaçları dışında faaliyet gösteren ya da topladığı paraları kamu hizmetine dönüştürmeyen vakıfların kapatılması için gerekeni yaparız."

Nejat Arseven, kamu vakıflarının yine kamuya hizmet amacı taşıdığını vurgulayarak, "Burada kriter hizmetin kamuya dönmesidir. Bu amaca uygun faaliyet gösteriyorlarsa bu vakıflar hayırlı birer iş yapıyorlar demektir" dedi.

Kesintiler Kurumlar Vergisi hasılatı kadar
Vatandaşın Vergisini Koruma Derneği Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Başbakanlık Tasarruf Genelgeleri'nin kamu kurum ve kuruluşlarını yan yollarla gelir bulma arayışına yönelttiğini belirtti.

Kılıçdaroğlu, vakıfların topladığı parayı nerelere harcadığına bakarak iki grupta değerlendirilmesi ve hizmet üreten vakıfların gelir gider tablolarının da şeffaflaştırılması gerektiğini söyledi. Kamu vakıflarına yapılan kesintinin yıllık Kurumlar Vergisi kadar hasılata ulaştığının tahmin edildiğini, bu tutarın 2001 yılı için yaklaşık 3 katrilyon lira düzeyinde olduğunu belirten Kılıçdaroğlu, şöyle devam etti: "Aslında ortada bir zor alım var. Örneğin, adliyeye gidiyorsunuz, dava açacaksınız. Yargı harcı ödüyorsunuz ama dava dosyasını Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı'ndan alıyorsunuz. Dava açma hakkınızı kullanmanız o dosyayı almanıza bağlı. Pasaport sürenizi uzatmak istiyorsunuz. Evrak takibi için gerekli tarih ve sayıyı alabilmek için Polis Vakfı'na ödemede bulunuyorsunuz. bu tür örnekler çok sayıda. Önemli olan, vatandaştan alınan paranın nerelerde kullanıldığının bilinmesi, hizmetin kalitesi ile ilgisi olması ve gerekçesinin açıklanabilir görülmesi."

Kamu hizmetini paraya döktüler
Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, kamu kurumlarının ödeneklerinin yetersizliği gerekçesiyle vakıf kurarak vatandaşın cebindeki paraya göz diktiğini söyledi. Ücretsiz hizmetlerden para alınması nedeniyle çok sayıda şikayet aldıklarını anlatan Çakar şöyle devam etti: "Bunlar devletin zorunlu ve ücretsiz olması gereken hizmetleri. Vergisini veren vatandaş bu hizmetlerden ücretsiz faydalanmalı. Ancak daha iyi hizmet verilebilmesi amacıyla toplanan paraların da nereye harcandığı belli değil. Kamu kuruluşları hizmetlerini paraya döktüler. Her türlü işlemden para alınıyor. Ücretsiz olan kamu hizmetleri giderek ücretli hale geldi. Zaten zor durumda olan vatandaşı daha da sıkıntıya sokuyorlar. Bu bir zorunlu hizmettir kamunun görevidir" diye konuştu. Alınan paraların nereye harcandığının belli olmadığını ve şaibeli olduğunu ileri süren Çakar, uygulamanın durdurulması için Başbakanlık, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve TBMM'ye başvuracaklarını söyledi, vatandaşları da tepki göstermeye çağırdı.

Nüfus cüzdanından 4.5 milyon TL kar
DSP İstanbul Milletvekili Masum Türker de, vakıfların "resmen haraç" almasına isyan etti. Nüfus cüzdanı çıkartılırken verilen 5 milyon TL'nin sadece 500 bin TL'sinin devlete gittiğini, kalan 4,5 milyon TL'yi ise vakfın aldığını söyleyen Türker, "Devlet göz göre göre gelirini başka kurumlara devrediyor" dedi. Sorunun, devletin ürettiği hizmetlerin karşılığını vatandaştan almasıyla çözüleceğini kaydeden Türker, sözkonusu vakıfların personel istihdamını da körüklediğini söyledi. Türker, "Böyle devam ederse, devleti küçültemezsiniz" diye konuştu.