kapat
04.07.2001
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi

www.sahibinden.com
Dünyadan
Spor

Magazin
Astroloji

Para Durumu
Hava Durumu

Bizim City
Sizinkiler

Sarı Sayfalar
İstanbul

Cumartesi Eki
Pazar Eki

Künye
E-Posta
Reklam
Arşiv

A T V

Win-Türkçe
ASCII

 
METİN MÜNİR(mmunir@sabah.com.tr )

Dinozor ile General Electric

Eğer Türkiye'de yaşıyorsanız, dinozorun nesli tükenmiş bir yaratık olduğuna inanmanız kolay değil.

Çevremiz, düşünceleri çağın dışında kalmış dinozorlarla dolu. Bunları, kullandıkları kavramlardan tanıyabilirsiniz. Bu kavramların en sık kullanılanı "egemenlik"tir.

Atatürk "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" dedi ama çağımızda egemenlik ne kayıtsız şartsızdır ne de kayıtsız şartsız herhangi bir milletindir. Sözde "Atatürkçüler"in Türkiye'sinde, egemenlik ne zaman onu yönetenlerden millete geçti ki zaten?

Artık global bir köy haline gelen dünyada hiçbir ülke egemen değildir. Bu köyde uyum ve refah içinde yaşamak için, ülkeler gittikçe artan oranda egemenliklerinin sınırlarından fedakârlık ediyorlar. Uyum ve refah içinde yaşamak isteyenlerden bahsediyorum tabii.

Dünyanın en güçlü ve mutlak egemen olmaya en muktedir devleti olan Amerika Birleşik Devletleri, bu kuralın istisnası değil, kanıtı olarak karşımıza çıkıyor.

Amerikan General Electric Co. dünyanın en büyük şirketidir. Kıdemli GE Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO'su John F. Welch Jr. kendi isteği ile emekliye ayrılmak üzeredir. Ancak ayrılmadan önce şirketine son bir hizmet yapmak ister ve bu amaçla tarihin en büyük endüstriyel şirket birleştirmesini hazırlar. Honeywell International'ı (ABD) 41 milyar dolara satın almak üzere anlaşır. Amerikan makamları birleşmeye olurunu verir. Ama şampanya patlatılamaz.

Neden?

Çünkü Avrupa Birliği'nin Rekabet Kurulu birleşmeye karşı çıkar. GE ve Honeywell'in birleşmeleri, havacılık endüstrisinin en güçlü grubunu doğuracaktır. Bu da, aynı sektörde faaliyet gösteren Amerikan ve Avrupa şirketleri için haksız rekabet yaracaktır.

Amerikan hükümeti ve Welch ne yaparlar?

AB'nin ABD üzerinde bir egemenlik hakkı olmamasına rağmen Amerikalılar Avrupa'nın kararına boyun eğer.

Ne Başkan Bush ne Welch "bizim egemenlik haklarımızı çiğniyorlar" diye bağırmaz. Çünkü dünyanın gerçeklerini biliyorlar. GE'nin Avrupa'daki yıllık cirosu 25 milyar dolar tutarındadır ve orada 85.000 kişi çalıştırmaktadır.

Başkan Bush biraz homudanır. Welch ise "demek ki insan, 'artık beni hiçbir şeyin şaşırtmayacağı kadar yaşlandım,' diyemezmiş," deyip birleşmenin üzerine soğuk bir su içmeye hazırlanır.

AB, dünyanın neresinde yapılırsa yapılsın, birleşmeler konusunda karar vermeye kendini yetkili kıldı. Birleşecek olan şirketlerin toplam satışları 5 milyar Euro'yu aşıyorsa ve bu satışların 500 milyon Euro'su Avrupa'da gerçekleşiyorsa, AB birleşmeyi engelleyebilir; nerede olursa olsun.

GE - Honeywell birleşmesinde daha son kozlar oynanmadı. Ama Amerikalılar Avrupa ile uzlaşmadan bu birleşmenin olmayacağını biliyorlar.

Dinozorlaşmamak için, sürekli evrensel değerlerin ve konseptlerin dalgası ile birlikte kıyıya vurmak lazım.

Ne demişler: İnsan sadece bir ülkeye değil, bir zamana aittir.

Ama hangi zamana? İşte soru bu.


Copyright © 2001, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır