Bütçe hedefleri tutuyor mu?

2000 yılı bütçesinin, ilk beş aylık sonuçları belli oldu. Yılın ilk beş ayına ait bütçe rakamları, yılsonu hedeflerine rahatça ulaşılacağını gösteriyor. Özellikle "faiz dışı bütçe fazlası" hedefleri de aşmış durumda. Kamu maliyesi açısından hayati önemi olan faiz dışı fazla, yılın ilk beş ayında, program hedeflerinin de yüzde 45.8 üzerinde, 4 katrilyon 70 trilyon lira olarak gerçekleşti. Yılın ilk beş ayında 10 katrilyon 186 trilyon liralık vergi toplanırken, faiz hariç giderler 8 katrilyon 809 trilyon lirada kaldı. İlk beş aylık sonuçlar, geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, gelirlerde yüzde 109.7, vergilerde (deprem vergilerinin de etkisiyle) yüzde 110.8, faiz bütçe giderlerinde ise yüzde 50.4 oranında artış göze çarpıyor.

Bütçede, ilk beş aylık sonuçlar ve yılsonu hedefi tablodaki gibi.

5 aylık sonuçlar ve yıl sonu hedefi (Trilyon TL)

		Yıl sonu	5 Aylık gerçekleşme
	Ocak-Mayıs	hedefi	oranı(%)
Harcama	20.512	46.713	44
Faiz hariç harcamalar	3.809	25.580	34
Faiz	11.703	21.133	55
Gelirler	12.879	32.585	40
Vergi	10.186	24.000	42
Diğer gelirler	2.693	8.585	31
Denge	-7.633	14.128	54
Faiz dışı	4.070	7.004	58

Kaynak: Maliye Bakanlığı Muhasebet Genel Müdürlüğü

Görüldüğü gibi, yılsonu hedefi olarak öngörülen tutar ile ilk beş ayın sonuçları kıyaslandığında, hedeflere ulaşılacağı farkediliyor. Özellikle, faiz dışı fazlalıkta, hedefler aşılmış durumda...

Faiz giderleri
Faiz giderleri ise halen sorun olmaya devam ediyor. İlk beş ayda, yılsonu faiz ödemelerine ilişkin hedefin yüzde 55'ine ulaşılmış durumda.

2000 yılının ilk beş ayı itibariyle vergi gelirleri, 10 katrilyon 186 trilyon lira. Buna karşılık ödenen borç faizi 11 katrilyon 703 trilyon lira. Yani, yılın ilk beş ayında, 100 birim vergi toplanırken, 115 birim faiz ödenmiş...

Görüldüğü gibi, toplanan vergilerin tamamı faiz ödemelerini dahi karşılamaya yetmemiş, vergilerin üstüne 1,5 katrilyon lira daha para konularak faiz ödemesi yapılmış. Faiz ödemelerinin, 11 katrilyon 122 trilyon lirası iç borç, 581 trilyon lirası ise dış borç ödemesi...

Yukarıdaki açıklamalardan da farkedileceği gibi, ekonominin en önemli sorunlarının başında borç faizleri, özellikle de iç borç faizleri geliyor. Geçen yıl yüksek faizle alınan borçların ödenmesi nedeniyle, bu yılın bütçesinde de faiz ödemelerinin büyük ağırlığı var. Ancak, 2000'de düşük faizle alınan borçlar, gelecek yılın bütçesinde faiz ödemelerinin azalmasını ve kamu maliyesinin rahatlamasını sağlayacak.

Faiz giderleri azalınca da, ekonomide çok şey daha iyi olacak...