Karısının işyerinde çalışan kocalar...

Ülkemizde, eşle birlikte aynı yerde ya da eşin işyerinde ücretli olarak çalışılması pek yaygın değildir. Genellikler karı ve koca ayrı ayrı işyerlerinde çalışırlar. Zaten akşamdan sabaha kadar evde birlikteler. Bir de sabahtan akşama kadar birlikte olurlarsa, bu beraberlik çekilmez hale gelebilir... Erkeğin serbest çalışması, eşinin de Devlet memuru olarak çalışması da en çok rastlanan durum.

Ancak, bazen de bunun tersi olabilmekte.

Çalışan kadının, evlilik sonrası özellikle doğum nedeniyle işinden istifa yoluyla ayrılıp çocuklarıyla ilgilenmesi, çocuklar biraz büyüyüp okula gidince, tekrar çalışmaya başlaması sözkonusu olabilmekte. Bu durumda, eş yönünden kamuda veya özel sektörde yeni bir iş arayışı başlamakta ya da varsa kocasının işyerinde çalışmayı tercih etmektedirler. Bazen de, evde çocuklarıyla ilgilenen eş, "Dünyanın bin bir türlü hali var" düşüncesiyle, eşinin işyerinde çalışıyormuş gibi gösterilebilmektedir.

Bugünkü konumuz "karısının işyerinde çalışan erkeğin durumu" ile ilgili olduğu için, yazımızda daha çok erkeğin sigortalılık ve ücret durumu üzerinde duracağız.

Karısının işyerinde çalışan kocanın ücreti
Karısının işyerinde çalışan erkeğin ücreti de olur mu demeyin. Çünkü olması gerekiyor. Eğer bir erkek karısının işyerinde ücretsiz olarak çalışıyorsa, "sigortalı" sayılmaz. Sigortalı olabilmesi için mutlaka karısının işyerinden ücret alması gerekmektedir (BKZ. 506 Sayılı Kanun Md 3/1-B).

Bu nedenle, işyerlerinde kocalarını bir personel olarak çalıştıran kadınlar, bu çalışmalarının karşılığında, kocalarına ücret ödemek zorundadırlar. Ödemenin karşılığında da, bir ücret hesap pusulası imzalatmayı ya da imzalattırmayı da unutmamalılar...

Özetle, bir erkek, karısının işyerinde, ücret karşılığı çalışması koşuluyla, sigortalı olarak gözükebilir. Kuşkusuz bunun tersi de mümkündür. Yani kocasının işyerinde de, karısı sigortalı olarak çalışabilir. Bunun için de, kocasının karısına ücret ödemesi gerekmektedir.

Karısının yanında çalışanın vergisi
Gelir Vergisi Kanunumuza göre, karısının yanında çalışan erkeğe ödenen ücret ve sosyal sigortalar primi işveren primi payı, gider olarak yazılamaz (GVK Md. 4). Yani ödenmiş gözüken veya gerçekten ödenen ücretin, vregisi ve sigorta primi kesilecek, vergisi, ilgili vergi dairesine, sigorta primi de; ilgili Sosyal Sigortalar Kurumu şubesine bildirilerek yatırılacaktır.

Eşe ödenen ücretler ile SKK'ya yatırılan sigorta primi işveren hissesi gider olarak yazılamayacak.

Ancak, karısının işyerinin bir limited ya da anonim şirket şeklinde olması halinde, eşe ödenen ücretin gider yazılması mümkündür. Çünkü Kurumlar Vergisi Kanunu'nda, indirilemeyecek giderler sıralanırken, "eşe ödenen ücretlere" yer verilmemiştir.

Yukarıdaki açıklamalar, kocasının yanında çalışan kadınlar için de aynen geçerlidir.