S A B A H O N L I N E 15.11.1999

Şu an 15 Kasım 1999 - Pazartesi tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

kapat

15.11.1999

Anasayfa

Win-Turkce US-Ascii

Akdenizli ile Kuzeyli'nin farkı
Avrupa tek pazara, tek paraya geçse de her ülkenin epey farklı özelliği var. Bir Akdenizli ile Kuzeyli arasında sigara alışkanlığından, intihar oranına kadar büyük bir uçurum var

LEVENT GÜRSES

Türküz... Kiloluluz, evlenmeden çocuğa karşıyız, sigaradan vazgeçmiyoruz, trafik kazalarında birinciyiz... Ama, bunlar sadece bizim değil, Yunanistan, Portekiz gibi Akdeniz ülkelerinin de özelliği.

Oysa, Kuzey'e çıkınca tersine dönüyor. İskandinavya'da doğumların yarısı evlilik dışı. İzlandalı her 100 bebekten 65'inin anneleri evlenmemiş. İskandinav ülkelerinde trafik kazasında ölüm ihtimali karanlık ve uzun kışlara, buzlu yollara rağmen Portekiz ve Yunanistan'a oranla kat kat düşük. Kuzey'de alkol kullanımı da daha düşük.

Bu konuda kimse Fransızlar'la başa çıkamıyor. Son 10 yılda 2 litre düşse de, yılda kişi başına 14.1 litreyle alkol alımında birincilik Fransa'nın. İkincilik 13.6 litreyle Portekizliler'in. Yunanlılar ise, dudaklarının arasındaki sigaradan dolayı kadehi ağızlarına fazla götüremiyorlar demek.

Yunanistan'da bir yetişkinin günde tükettiği sigfara adedi 8.3, Yunanlı, AB ortalamasının 2 katı, bir Norveçli'nin 5 katı fazla sigara içiyor.

Fransız'ın şarapla aşkı
Fransızlar'ın alkole bu denli düşkünlüğü ise, devlete epey pahalıya mal oluyor. Alkol, sigara ve yasadışı uyuşturucu tüketiminin Fransız sosyal devletine maliyeti 21 milyar dolar. Alkol ve sigaranın yarattığı sosyal sorunlar için gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 2.68'i ödeniyor. Savunma bütçesinden daha fazla.

Fransa'da alkol tüketimi son 30 yılda yarı yarıya düşmesine rağmen, bir Fransız yılda 64 litre şarap ve 38 litre bira içiyor. Ve Fransa alkole yılda 5.6 milyar dolar harcıyor.

Buna karşılık film kahramanlarını sık sık ellerinde kadehlerle görmeye alıştığımız ABD'de alkol tüketimi aksine çok düşük. Amerikalılar yılda 4.7 litre alkol tüketiyor. Sigara tüketimi de oldukça düşük, günde ortalama 4.9 adet.

İntihar kaosu
İş mutluluğa gelince belki de güneşin etkisiyle Yunanistan ve Portekiz'de intihar oranı çok düşük. Bir erkek Finlandiyalı, bir Yunanlıya göre, intihara tam 8 kat daha meyilli.

Kuzey Avrupalılar'ın bir başka özelliği de Avrupalılar'dan daha uzun boyla olması. Ortalama genç bir Hollandalı Avrupa'nın en uzunu. İspanyol ve Portekizli kuzenlerinden tam 9 santim daha uzunlar...

İşte Avrupalı'nın fotoğrafı
Ülke Evlilik dışı doğumların toplam doğumlara oranı (%) Yılda kişi başına alkol tüketimi (Litre) Günde kişi başına sigara tüketimi (Adet) Her 100.000 kişiye düşen intihar Yaşam süresi Kadın Erkek

Almanya 18 11.8 5.0 14.3 73.7 80.0

Avusturya 29 11.9 4.6 20.7 74.2 80.5

Belçika 15 11.7 4.3 - 73.8 80.5

Danimarka 46 12.1 4.9 15.7 73.1 78.2

Finlandiya 37 8.4 2.2 26.3 73.3 80.3

Fransa 39 14.1 4.0 19.8 74.2 82.1

Hollanda 19 9.8 3.4 9.2 74.7 80.3

İngiltere 37 9.4 4.2 7.1 74.3 79.5

İrlanda 27 11.5 4.9 9.7 73.3 78.7

İspanya 11 11.4 5.3 7.5 74.4 81.6

İsveç 54 6.4 2.4 14.2 76.7 81.8

İsviçre 8 11.8 5.6 20.1 76.1 82.2

İtalya 8 9.4 4.2 7.5 74.9 81.3

İzlanda 65 4.8 6.0 9.5 76.4 81.3

Norveç 49 4.8 1.7 12.2 75.4 81.0

Portekiz 20 13.6 4.6 6.2 71.4 78.7

Yunanistan 3 10.4 8.3 3.1 75.1 81.4

Avrupa Birliği 24 11.1 4.5 11.9 74.1 80.5

ABD 32 4.7 4.9 13 72.8 79.5