Vergilerin % 96'sı faize gidiyor...
Toplanan vergilerin, neredeyse tamamı faiz ödemelerine gidiyor. 1999 yılının ilk yedi aylık bütçe sonuçlarına göre, vergi gelirleri 7 katrilyon 80 trilyon lira. Buna karşılık sadece faiz giderleri 6 katrilyon 765 trilyon lira. Bunun 454 trilyon liralık kısmı dış borç, 6 katrilyon 311 trilyon liralık kısmı da, iç borç ödemeleriyle ilgili.

Bu verilere göre, 1999'un ilk yedi ayında toplanan her 100 lira verginin, 96 lirası faiz ödemelerine gitmiş. Yani neredeyse tamamı faiz ödemelerine gitmiş. 1999'un Haziran sonu itibariyle, vergi gelirlerinin yüzde 91'i faiz ödemelerine gitmişti. Geçen yılın Temmuz ayı sonu itibariyle de, vergi gelirlerinin yüzde 79'u, faiz ödemelerine gidiyordu... Görüldüğü gibi, gemi bu anlamda giderek su alıyor...

Bütçede, ilk yedi ay itibariyle toplam harcama yüzde 84'lük artışla 15 katrilyon 393 trilyon liraya ulaşırken, bütçe gelirleri yüzde 48'lik artışla 9 katrilyon 117 trilyon lira düzeyinde gerçekleşti. Bu tutarın da 7 katrilyon 80 trilyonluk kısmını vergi gelirleri oluşturdu.

Ekonomi-Vergi ilişkisi
Yukarıdaki tablo, çok kişi için sürpriz değil. 1999 yılının ilk yarısı özellikle de ilk üç ayı üretimin ve talebin dibe vurduğu bir dönemdir. Bazı sanayi ürünlerindeki üretim değişimi ile ilgili Devlet İstatistik Enstitüsü verilerine göre gözattığımızda, bu veriler de olayı doğruluyor. Örneğin, 1999 yılının Ocak-Haziran dönemindeki üretim değişimi, bazı ürünlerde aşağıdaki gibi...

Çamaşır Makinesi -25.1

Bulaşık Makinesi - 16.3

Traktör 40.2

Kamyon -69.3

Otomobil - 14.2

Gazete Kağıdı - 38.3

Pamuk - 30.1

Pamuklu dokuma - 23.7

Taşkömürü - 9.1

Margarin - 5.0

Düz cam - 5.9

Rakı + 3.7

Bira + 0.5

Tabloya bakınca, insanın "üretim düştükçe, millet kendini içkiye vermiş" diyesi geliyor...

Oysa üretim ve talep artışı, ekonomide çok önemli.

Üretim ve talep artacaktır ki, vergi gelirleri de artsın.

Vergi gelirlerindeki azalmanın çeşitli nedenleri var. Bu köşede daha önce defalarca yazdığımız nedenleri, bir kez daha uzun uzun sıralamayacağız. Ancak, amatörce yapılan bazı hataların da bunda önemli bir rolü olduğu unutulmamalı.

Dünyanın hiçbir ülkesinde "vergi reformu" yapıldığında, vergi gelirleri milyarlarca dolar gerilememiştir. Ama Türkiye'de gerilemiştir.

Bu aşamada yapılacak olan, geçmişin tartışmalarını bir yana bırakıp, ekonomiyi canlandırmaktır. Ekonomi canlandıkça da vergi gelirleri artacaktır.